Reakcja łańcuchowa rozczłonkowała lodowiec

[KopalniaWiedzy.pl 357]

Symulacje komputerowe pozwoliły na wyjaśnienie zagadki błyskawicznego rozpadnięcia się dużego antarktycznego lodowca szelfowego. Uzyskane wyniki wskazują, że również inne lodowce mogą być podatne na dramatyczne zmiany. Mowa tutaj o lodowcu Larsen B. Struktura o powierzchni 3000 kilometrów kwadratowych była stabilna przez tysiące lat i nagle w 2002 roku w ciągu kilku dni rozpadła się na wiele tysięcy gór lodowych. Od tamtej pory specjaliści zastanawiali się, jaki mechanizm spowodował tak dramatyczne wydarzenie.

 

Zanim lodowiec się rozpadł na jego powierzchni istniało ponad 2750 jezior superglacjalnych. Na kilka dni przed rozpadem lodowca jeziora zniknęły. Dzięki symulacjom komputerowym wiemy, co się z nimi stało i dlaczego lodowiec przestał istnieć. Model komputerowy analizował wpływ jezior superglacjalnych na lodowiec. Okazało się, że wystarczy, by jedno z jezior, wskutek spękania lodu, wpłynęło do środka lodowca, a może to wywołać reakcję łańcuchową, powodującą pękanie lodu pod kolejnymi jeziorami, które przyczyniają się do powstawania kolejnych pęknięć.

 

Wcześniejsze badania sugerowały, że nagłe rozpadnięcie się Lodowca Szelfowego Larsen B mogło mieć związek ze zniknięciem niemal 3000 jezior z jego powierzchni, jednak nikt nie potrafił wyjaśnić jak i dlaczego jeziora te zniknęły. Naszym zdaniem przecieknięcie w głąb jednego tylko jeziora 'startowego' może doprowadzić wskutek reakcji łańcuchowej do zaniku setek pobliskich jezior - wyjaśnia główna autorka badań, Alison Banwell, glacjolog z University of Chicago.

 

Jeśli Banwell i współpracujący z nią Douglas MacAyeal oraz Olga Sergienko mają rację, to możemy być świadkami wielu podobnych gwałtownych wydarzeń na Antarktydzie. Na powierzchni licznych lodowców znajdują się jeziora. Tymczasem ocieplający się klimat sprzyja spękaniu lodu. Banwell mówi, że kolejne podobne wydarzenie pozwoli zweryfikować prawdziwość symulacji. Naukowcy przypuszczają, że jako kolejne rozpadną się pozostałości lodowca Larsen B, a następnie Lodowiec Szelfowy Rossa i Lodowiec Szelfowy Ronne, czyli dwa największe lodowce szelfowe Antarktyki.