Słonie rozumieją ludzkie gesty

[KopalniaWiedzy.pl 357]

Słonie afrykańskie (Loxodonta africana) rozumieją bez uprzedniego treningu jeden z ludzkich gestów - wskazywanie. Wyniki badań Anny Smet i Richarda Byrne'a z University of St Andrews ukazały się właśnie w piśmie Current Biology.

Naukowcy chcieli sprawdzić, czy szare olbrzymy reagują na wskazywanie i ku ich zdziwieniu odpowiedziały już przy pierwszej próbie. W naszym studium odkryliśmy, że słonie afrykańskie spontanicznie rozumieją ludzkie wskazywanie [...]. To zademonstrowało, że zdolność do rozumienia tego gestu nie jest unikatowo ludzka, ale wyewoluowała w linii zwierząt bardzo odległej od naczelnych.

Podobnie jak ludzie, słonie tworzą złożone sieci społeczne, w których wsparcie, empatia i pomoc odgrywają bardzo ważną rolę. Akademicy twierdzą, że tylko w takiej społeczności zdolność podążania za wskazywaniem może mieć wartość przystosowawczą. Kiedy ludzie chcą gdzieś skierować czyjąś uwagę, poczynając od bardzo wczesnego wieku, naturalnie wykorzystują wskazywanie. Wskazywanie to najbardziej bezpośredni sposób, jakim dysponujemy, by kierować uwagą innych - wyjaśnia prof. Byrne.

Większość innych zwierząt nie wskazuje, nie rozumieją one również tych gestów. Nawet nasi najbliżsi krewni, przedstawiciele rodziny człowiekowatych, zazwyczaj nie pojmują wskazywania, gdy posługują się nim opiekunowie. Dla odmiany pies domowy, przystosowany do pracy z ludźmi na przestrzeni tysięcy lat i niekiedy selektywnie hodowany, by podążać za wskazywaniem, jest w stanie zareagować na ten gest - to zdolność, którą psy prawdopodobnie opanowują podczas wielokrotnych interakcji twarzą w twarz z właścicielami.

Podczas badań Brytyjczycy pracowali ze słoniami wożącymi turystów w Zimbabwe. Zwierzęta były wytrenowane w zakresie komend głosowych, ale nie zaznajamiano ich ze wskazywaniem. Zawsze mieliśmy nadzieję, że nasze słonie, których praca polega na zabieraniu turystów na wycieczki w pobliże Wodospadów Wiktorii, będą w stanie opanować podążanie za ludzkim wskazywaniem. Ku naszemu dużemu zaskoczeniu nie musiały się one niczego uczyć. Na początku rozumiały wszystko równie dobrze jak na końcu. Nie mogliśmy znaleźć oznak uczenia w trakcie eksperymentu - opowiada Smet.

Słonie regularnie wykonują wyraźne gesty trąbą, np. gdy jeden z osobników wykryje zapach groźnego drapieżnika. Trzeba jednak sprawdzić, czy te ruchy spełniają w społeczności słoni funkcję pokazywania.

Naukowcy uważają, że ich ostatnie spostrzeżenia pozwalają wyjaśnić, czemu słonie wydają się nie potrzebować udomowienia, aby móc skutecznie pracować z ludźmi.