Samoczyszczące się jaja

[KopalniaWiedzy.pl 357]

Na powierzchni jaj nurzyków zwyczajnych (Uria aalge) znajdują się umożliwiające samooczyszczanie stożkowate struktury.

Dr Steven Portugal z Królewskiego College'u Weterynaryjnego w Londynie opowiada, że do odkrycia doszło przez przypadek, gdy na jaja wylała się woda destylowana. "Zauważyłem, że [...] jaja nurzyków się wyróżniały: tworzyły się na nich niespływające, małe kropelki".

By stwierdzić, jakie cechy jaj nurzyków odpowiadają za hydrofobowość, Portugal zbadał je m.in. za pomocą skaningowego mikroskopu elektronowego (SEM). [Przez nanostożki] powierzchnia skorupki wyglądała pod mikroskopem jak Himalaje.

Gdy naukowcy przyjrzeli się jajom innych ptaków morskich, nie znaleźli na nich podobnych struktur. [...] Nurzyki nie kłopoczą się budowaniem gniazda, tylko zostawiają jaja na czole klifu. Ponieważ tworzą gęste kolonie, musiał powstać jakiś mechanizm radzenia sobie ze słona bryzą i dużą ilością detrytusu [od innych ptaków]. Za to właśnie odpowiadają nanostożki.

Samooczyszczające się skorupki pozwalają płodom podtrzymywać wymianę gazową. Jako że przez stożki jaja stają się bardziej chropowate, Portugal zamierza też sprawdzić, czy nierówności nie zapobiegają np. staczaniu się ze skał.