Aktywność fizyczna korzystnie reorganizuje mózg

[KopalniaWiedzy.pl 353]

Aktywność fizyczna reorganizuje mózg w taki sposób, że zaczyna on słabiej reagować na stres, a lęk słabiej zaburza jego normalne funkcje.

Okazało się, że gdy regularnie ćwiczące myszy przeżywały stres (pływały w zimnej wodzie), wzrastała aktywność neuronów, które nie dopuszczały do pobudzenia brzusznego hipokampa - rejonu regulującego lęk.

Naukowcy uważają, że udało im się wyjaśnić pozorną sprzeczność, która polega na tym, że ćwiczenia jednocześnie zmniejszają lęk i sprzyjają neurogenezie w brzusznym hipokampie. Ponieważ te młode komórki są zazwyczaj bardziej pobudliwe od starszych, teoretycznie gimnastyka powinna lęk podwyższać, a nie obniżać. Amerykanie twierdzą, że wszystko staje się jasne, gdy weźmie się pod uwagę fakt, że ruch wzmacnia mechanizmy hamujące powstawanie w nich potencjału czynnościowego.

Prof. Elizabeth Gould z Princeton University podkreśla, że uzyskane wyniki pokazują, że mózg potrafi dopasować własne procesy do trybu życia i otoczenia. Wyższe prawdopodobieństwo zachowań lękowych wydaje się przystosowawcze w przypadku mniej sprawnych fizycznie jednostek. Lęk manifestuje się często w postaci zachowań unikowych, a unikanie potencjalnie niebezpiecznych sytuacji zwiększa szanse na przeżycie mniej zdolnych do reakcji "walcz lub uciekaj". Wg Gould, tego typu badania można wykorzystać do ulepszenia terapii zaburzeń lękowych u ludzi.

Amerykańsko-wenezuelski zespół podzielił myszy na 2 grupy: jedna miała nieograniczony dostęp do kołowrotka, druga nie dysponowała takim przyrządem. Gould wyjaśnia, że myszy są urodzonymi biegaczami. Gdy mogą robić, na co mają ochotę, w ciągu nocy potrafią pokonać do 4 km. Po 6 tyg. gryzonie wystawiono na krótko na oddziaływanie zimnej wody.

Okazało się, że mózgi aktywnych i leniuchujących zwierząt zachowywały się odmiennie już w momencie zetknięcia ze stresorem. Tylko w młodych i dojrzałych komórkach ziarnistych hipokampa gryzoni prowadzących siedzący tryb życia wzrastała ekspresja białek kodowanych przez 2 geny wczesnej odpowiedzi komórkowej (ang. immediate early genes): 1) c-fos i 2) arc.

W mózgach biegaczy wzmagała się za to aktywność neuronów hamujących następne neurony. Jednocześnie komórki nerwowe tych zwierząt uwalniały więcej kwasu γ-aminomasłowego (GABA), neuroprzekaźnika o działaniu hamującym. Towarzyszył temu wzrost poziomu transporterów pęcherzyków synaptycznych dla glutaminianu.

Uspokajający wpływ ćwiczeń zanikał, gdy za pomocą bikukuliny naukowcy blokowali receptory GABA w brzusznym hipokampie.