Ukryte w wodzie

[KopalniaWiedzy.pl 357]

Amerykańska Marynarka Wojenna finansuje m.in. badania nad... kamuflażem ryb. Dzięki temu chce udoskonalić własne obiekty pływające, jak i stworzyć technologie do wykrywania obcych jednostek. Najnowsze takie badania wykazały istnienie nowego, nieznanego dotychczas sposobu ukrywania swojej obecności w morzu.

Dotychczas naukowcy sądzili, że najdoskonalszym sposobem kamuflażu w otwartych wodach jest odbijanie światła słonecznego na podobieństwo lustra. Otwarte wody to wymagające środowisko. Nie ma za czym się ukryć w trójwymiarowej przestrzeni, więc organizmy opracowały strategię pozwalającą "rozpłynąć" się w samej wodzie - mówi profesor Molly Cummings z University of Texas.

Przez ostatnich kilkadziesiąt lat uczeni uważali, że optymalnym sposobem ukrywania swojej obecności w takich warunkach jest odbijanie światła. Rzeczywiście, wiele ryb ma na skórze odblaskowe elementy. Taka strategia świetnie się sprawdza jeśli chodzi o niektóre właściwości światła jak kolor czy intensywność, które są równomiernie rozpraszane wokół ryby. Jednak nie działa w świetle spolaryzowanym. Światło spolaryzowane ujawnia wiele struktur w wodzie. Ludzie tego nie widzą, ale ponad 60 gatunków ryb widzi takie światło. Mogą odbierać jego strukturę - wyjaśnia Parrish Brady, współpracownik profesor Cummings. Ryby musiały znaleźć inną strategię niż tylko odbijanie światła.

Naukowcy umieścili w akwarium ryby z gatunku selen i symulowali wędrówkę Słońca po nieboskłonie. Za pomocą specjalnie skonstruowanego urządzenia badali, w jaki sposób ryby odbijają spolaryzowane światło.

Okazało się, że zwierzęta były w stanie w niemal idealny sposób manipulować swoimi właściwościami odblaskowymi. Sposób, w jaki odbijały światło był bliski teoretycznemu optimum i znacznie lepszy od sposobu, w jaki odbija je lustro. Bardzo sprytne było to, że gdy symulowaliśmy Słońce w zenicie, ryba w najprostszy sposób odbiła światło. Gdy zaś światło padało pod kątem i całość była znacznie bardziej skomplikowana, seleny zmieniały właściwości w zależności od pory dnia i odbijały światło tak, by jak najlepiej wtapiać się w tło - mówi Cummings.

Naukowcy chcą się teraz dowiedzieć, w jaki sposób działa niezwykły kamuflaż. Zdaniem profesor Cummings może być to mechanizm pasywny, w którym różne fragmenty skóry automatycznie reagują na kąt padania promieni słonecznych, lub też aktywny, przy którym ryba ustawia się pod odpowiednim kątem do światła.