Ruch poprawia też kondycję poznawczą

[KopalniaWiedzy.pl 357]

Ludzie, którzy uprawiają sporty, mają większy zakres przedłużonej koncentracji od osób z kiepską formą fizyczną (wykonując monotonne zadanie, szybciej reagują na losowo wprowadzane bodźce). Parafrazując, naukowcy z Uniwersytetu w Grenadzie twierdzą, że w zdrowym ciele zdrowe układy nerwowe, tak ośrodkowy, jak i autonomiczny.

Autorzy artykułu z pisma PLoS ONE badali powiązania między osiągnięciami poznawczymi a będącą wskaźnikiem formy zmiennością rytmu serca (trening prowadzi do większej zmienność tętna). Wykorzystano zadania oceniające czujność psychomotoryczną (koncentrację przedłużoną), orientację w czasie oraz umiejętność dyskryminowania czasu trwania.

Za dokładną reprezentację danych czasowych, a tego wymagały wybrane przez zespół zadania, odpowiadają móżdżek i jądra postawne. Co ciekawe, wcześniejsze badania wykazały, że na ich funkcjonowanie można wpływać za pomocą treningu aerobowego.

Naukowcy zebrali grupę czternastu 17-23-latków w kiepskiej kondycji fizycznej oraz równoliczną grupę 18-29-latków, którzy uprawiali sporty (11 ochotników należało do Andaluzyjskiej Federacji Kolarskiej dla osób poniżej 23. r.ż., a reszta studiowała na Wydziale Aktywności Fizycznej i Sportu).

W zadaniu na czujność (koncentrację przedłużoną) na czarnym ekranie wyświetlano czerwoną obwódkę, którą w losowych odstępach czasu (od 2000 do 10000 ms) wypełniano kolorem. Zabarwianie przebiegało w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara z prędkością 0,094 st./s. Badanych pouczono, by jak najszybciej zatrzymywać proces, naciskając klawisz spacji. Każdorazowo podawano informację zwrotną o prędkości reakcji. Gdy badany nie reagował w ciągu 3750 ms, wyświetlał się komunikat "Nie odpowiedziałeś". Zadanie trwało 10 min.

W zadaniu na dyskryminację czasu trwania porównywano okres wyświetlania 2 bodźców: próbki (czerwonego znaku @) oraz symbolu stanowiącego punkt odniesienia (białego @). Znaki demonstrowano po sobie w losowych odstępach czasu (wybrano zakres od 500 do 1000 ms). Długość bodźca testowego zmieniała się z próby na próbę; psycholodzy wykorzystywali albo wersję krótką, 350-ms, albo długą, 1350-ms. Długością bodźca do porównań również manipulowano.

W zadaniu na orientację czasową wykorzystano punkt fiksacji (szary kwadrat), wskazówkę czasową (krótką lub długą czerwoną kreskę) oraz cel - literę O. Krótka linia sugerowała z dużym prawdopodobieństwem, że cel pojawi się za 400 ms, długa oznaczała, że O wyświetli się dopiero po 1400 ms. Widząc je na ekranie, należało jak najszybciej nacisnąć literę b z klawiatury. Szary kwadrat demonstrowano przez 500 ms, a wskazówkę czasową przez 50 ms. Cel znikał po 100 ms. Na odpowiedź dawano badanym 1900 ms. Zadanie zaczynało się od bloku z 12 wprawkami, później trzeba się było zmierzyć z czterema blokami testowymi (każdy składał się z 24 prób). Ponownie ochotnikom podawano informacje zwrotne o czasie reakcji.

W porównaniu do 2 pozostałych zadań, dyskryminacja czasowa prowadziła do najmniejszej zmienności rytmu serca. Zmienność rytmu serca spadała, gdy ludzie przesiadywali nad zadaniem, ale zjawisko to zaobserwowano wyłącznie w grupie prowadzącej siedzący tryb życia. Okazało się też, że osoby dbające o formę miały lepsze czasy reakcji w zadaniu na czujność psychomotoryczną. W przypadku pozostałych zadań nie zaobserwowano istotnych statystycznie różnic.