Żabia walka w stylu kocim

[KopalniaWiedzy.pl 357]

Zwykle żaby mają 4 palce w kończynach przednich (i 5 w tylnych). Jednym z nielicznych wyjątków od tej reguły jest zamieszkująca 2 wyspy archipelagu Amami Babina subaspera. Na przedniej kończynie znajduje się u niej pseudokciuk. Najnowsze badania wykazały, że samce wykorzystują wysuwający się z niego kolec do walk.

Zastanawiając się, po co B. subaspera pseudokciuki, dr Noriko Iwai z Uniwersytetu Tokijskiego zaczaiła się na kilka dzikich okazów. Co prawda niby-palce mają i samce, i samice, ale u tych pierwszych są one dłuższe i grubsze. Znajduje się tu kostny kolec. Zwykle jest on ukryty w pochewce, ale może przebić tkanki, wyłaniając się z przodu jak sztylet. Podczas łapania trzeba się mieć na baczności, bo żaby bronią się w ten sposób, przy czym samcom zdarza się to o wiele częściej niż samicom.

Kiedy Japonka trzymała żaby, wyglądały, jakby chciały kogoś kopnąć. Po podrażnieniu klatki piersiowej rozwijała się jednak zupełnie inna reakcja. Zwierzęta przyciągały do siebie kończyny i wysuwały kolce. Gdyby w środku znajdowała się jakaś istota, zostałaby zakleszczona w niezbyt przyjemnym uścisku. Ukłucie mizernego kolca samic było tak delikatne, że właściwie nie mogło wyrządzić krzywdy, lecz w przypadku lepiej wyposażonych i zaprawionych w bojach samców ukłucie w dłoń kończyło się upuszczeniem egzaminowanego okazu.

Filmując żaby na wolności, Iwai nie zauważyła, by posługiwały się pseudokciukami, polując lub odstraszając drapieżniki. Samice wydawały się ich w ogóle nie używać, za to samce uczyniły z nich broń. Podczas walk o wybranki serca czy siedlisko panowie naskakiwali na siebie i rozpoczynali krwawe zapasy. Krwawe, bo pozostając w objęciach, płazy wrażały kolce w boki przeciwnika. Potyczka mogła trwać nawet kwadrans.

Dalsze obserwacje ujawniły, że gdy rozpoczynał się ampleksus (objęcie samicy przednimi kończynami w okresie godowym), kolce pomagały samcom zachować pozycję; działały więc jak swego rodzaju kotwice. Samicom pozostawały po miłosnych igraszkach pamiątki w postaci ran pod pachami i na bokach.

Iwai sądzi, że pierwsze samce B. subaspera angażowały się w brutalne walki, przez co "rozrosły się" w toku ewolucji. Utrudniło im to jednak kopulację, stąd pojawienie się stabilizujących pseudopalców z kolcami. W takiej sytuacji przekształcenie ich w skrytobójczą broń należałoby uznać dopiero za kolejny etap zachodzących zmian.