Zęby, które nie łamią się dzięki giętkiej wstawce

[KopalniaWiedzy.pl 357]

Niektóre zbrojnikowate (Loricariidae) mają giętkie zęby. Ponieważ ryby te żywią się zeskrobywanymi ze skał i innych twardych powierzchni glonami, ogranicza to ryzyko uszkodzenia wyposażenia aparatu gębowego.

Tom Geerinckx, morfolog ewolucyjny z Uniwersytetu w Gandawie, badał zęby 5 gatunków zbrojnikowatych. Określano nie tylko ich giętkość, ale i mikrostrukturę. W tym celu Belgowie posłużyli się elektronowym mikroskopem transmisyjnym, (TEM), barwieniem, tomografią komputerową oraz skaningową mikroskopią elektronową z mikroanalizą promieniowania rentgenowskiego (SEM/EDS).

Okazało się, że we wszystkich przypadkach w zębinie występował giętki odcinek - "wstawka" - z większą zawartością kolagenu i obniżoną ilością wapnia, magnezu i fosforu. Kształt (zęby są długie i cienkie) i budowa wewnętrzna wydają się zoptymalizowane pod kątem zaginania w jednym kierunku, tak jak się to dzieje podczas skrobania w naturalnym środowisku.

Nie wszystkie zbrojnikowate mają giętkie zęby. Sugeruje to, że cecha ewoluowała kilkakrotnie. Zespół, którego artykuł ukazał się w piśmie Physiological and Biochemical Zoology, ma nadzieję, że uzyskane wyniki pomogą lepiej zrozumieć proces formowania się dentyny oraz (hipo)mineralizację u kręgowców, w tym ludzi.