Łożysko jak pasożyt

[KopalniaWiedzy.pl 357]

Łożysko zachowuje się jak pasożyt, by uniknąć ataków ze strony układu odpornościowego kobiety. Naukowcy z Uniwersytetu w Reading odkryli, że wykorzystuje nawet podobne metody ukrywania się. Dzięki temu spostrzeżeniu uda się być może zrozumieć zjawisko wielokrotnych poronień i zapobiec stanowi przedrzucawkowemu (ang. pre-eclampsia).

Na tym jednak nie koniec. Wiedząc, jak uniknąć odrzucenia przez układ odpornościowy, można też zacząć skutecznie leczyć choroby autoimmunologiczne, np. reumatoidalne zapalenie stawów czy stwardnienie rozsiane.

Łożysko (placenta) jest narządem łączącym zarodek ze ścianą macicy. Umożliwia płodowi nie tylko pobieranie substancji odżywczych z krwi matki, ale również oddychanie czy wydalanie. Wytwarza też hormony konieczne dla podtrzymania ciąży.

Zarówno jednak płód, jak i łożysko różnią się genetycznie od matki, dlatego są narażone na ataki ze strony jej układu odpornościowego. Łożysko zawiera antygeny ojca, jest więc allograftem. Uważa się, że jego uszkodzenie może być pewną formą odrzucenia przeszczepu.

Łożysko wydziela pewne białko: neurokininę B (NKB). Należy ona do rodziny tachykinin neuropeptydowych. Występuje w o wiele wyższych stężeniach u kobiet, u których dochodzi do stanu przedrzucawkowego. Ponieważ jest wykrywalna już w 9. tygodniu ciąży, badając jej stężenie, można monitorować kobiety z grupy ryzyka.

Tachykininy oddziałują na układ nerwowy, mięśnie gładkie, a także wpływają na odpowiedź zapalną oraz immunologiczną.

Naukowcy z Reading zaobserwowali, że postać neurokininy B z łożyska reaguje inaczej niż jej wersja używana w laboratorium. Modyfikacja białka zachodzi więc w czasie syntezy w łożysku.

W wyniku szczegółowych analiz ujawniono, że łożyskowe NKB zawiera fosfocholinę, czyli związek wykorzystywany przez pasożytnicze nicienie do obrony przed układem odpornościowym gospodarza. Dzięki niej stają się "niewidzialne".

Kiedy Brytyjczycy przyjrzeli się kolejnym białkom łożyska, okazało się, że wiele z nich maskuje się w identyczny sposób. Białko powierzchniowe oszukuje komórki układu odpornościowego ciężarnej gospodyni.