Globalny stabilizator temperatury

[KopalniaWiedzy.pl 357]

W Proceedings of the National Academy of Sciences ukazał się artykuł, którego autorzy dowodzą, iż Cieśnina Beringa pełni rolę globalnego stabilizatora temperatury. Jej rola jest dlatego tak istotna, gdyż kiedy Cieśnina zostaje zablokowana, zimna słodka woda pochodząca z lodowców Arktyki nie może przedostać się do Pacyfiku, cofa się i wlewa się do Atlantyku, zaburzając atlantycką cyrkulację termohalinową i wpływając za jej pośrednictwem na temperaturę powietrza.

Naukowcy rozpoczęli swoje badania o symulacji zjawisk, które miały miejsce przez pewien okres ostatniego zlodowacenia. Wówczas na półkuli północnej dochodziło do olbrzymich zmian temperatury. Średnioroczne temperatury Grenlandii wahały się o 10 stopni w ciągu zaledwie kilku lat. Uczeni wysnuli teorię, że działo się tak, gdyż wskutek rozrastania się lodowców poziom wody w oceanach opadł tak bardzo, iż pomiędzy Alaską a Syberią powstał most lądowy. Zablokował on przepływ wody pomiędzy Oceanem Arktycznym a Pacyfikiem. Aby przetestować tę teorię, uczeni przeprowadzili symulacje komputerowe, które wykazały, że mieli rację. Pojawienie się mostu lądowego i zablokowanie przepływu zimnej słodkiej wody z topiących się lodowców spowodował, że nadmiar tej wody trafił do Atlantyku. To z kolei zaburzyło tamtejszą cyrkulację termohalinową (AMOC). W normalnych warunkach ciepła woda z południa płynie na północ, a chłodna z północy przepływa na południe. System ten działa, gdyż chłodna słona woda zanurza się pod napływającą ciepłą wodę. Jeśli jednak zamiast chłodnej słonej wody z lodowców Arktyki napłynie duża ilość chłodnej słodkiej wody, to nie zanurzy się ona pod wodę z południa i cały cykl zostaje zatrzymany. A to powoduje gwałtowne skoki temperatury powietrza. Symulacja pokazała, że skoki temperatury powinny być właśnie takie, jak wskazują badania grenlandzkich rdzeni lodowych.

Symulacje wykazały też, że temperatury są znacznie bardziej stabilne, jeśli woda z Arktyki może wpływać do Pacyfiku.