Wiemy, skąd się wziąl syfilis
dodany przez
KopalniaWiedzy.pl, w Humanistyka
-
Podobna zawartość
-
przez KopalniaWiedzy.pl
Gwałtowne ochłodzenie prawdopodobnie sprowadziło zagładę na pierwszych ludzi, którzy zasiedlili Europę, informują naukowcy z University College London (UCL). W magazynie Science ukazał się artykuł, w którym naukowcy opisują nieznany dotychczas epizod ochłodzenia klimatu, do jakiego doszło 1,1 miliona lat temu. Ich zdaniem, doprowadziło to do wymarcia całej europejskiej populacji człowieka.
Najstarsze w Europie szczątki rodzaju znaleziono na Półwyspie Iberyjskim. Sugerują one, że nasi krewniacy byli w Europie już 1,4 miliona lat temu. Przybyli z południowo-zachodniej Azji. Dotychczas sądzono, że gdy już człowiek w Europie się pojawił, to w niej pozostał. Nasze odkrycie ekstremalnego ochłodzenia sprzed 1,1 miliona lat rzuca wyzwanie teorii o ciągłym zamieszkaniu Europy przez człowieka, mówi jeden z głównych autorów badań, profesor Chronis Tzedakis.
Zajmujący się badaniem paleoklimatu specjaliści z UCL, Uniwersytetu w Cambridge oraz Najwyższej Rady Badań Naukowych (CSIC) w Barcelonie, przeanalizowali skład chemiczny mikroorganizmów morskich oraz pyłki z rdzeni pobranych u wybrzeży Portugalii. Odkryli nieznaną gwałtowną zmianę klimatu, w czasie której temperatura powierzchni oceanu u wybrzeży dzisiejszej Lizbony spadła poniżej 6 stopni Celsjusza – była więc ponaddwukrotnie niższa niż obecnie w najzimniejszych miesiącach zimowych – a na lądzie zasięg zwiększyły obszary półpustynne.
Ku naszemu zdumieniu odkryliśmy, że ochłodzenie sprzed 1,1 miliona lat było porównywalne z najbardziej ekstremalnymi warunkami pogodowymi ostatniej epoki lodowej, stwierdził główny autor badań, doktor Vasiliki Margali. Tak głębokie ochłodzenie musiało wywrzeć olbrzymi wpływ na ówczesne niewielkie społeczności łowiecko-zbierackie, gdyż wczesnym ludziom brakowało takich mechanizmów adaptacyjnych jak wystarczająca tkanka tłuszczowa, umiejętność rozpalania ognia, wyrobu odpowiedniej jakości okryć czy znajdowania odpowiednich schronień, dodaje profesor Nick Ashton z British Museum.
Naukowcy nie chcieli poprzestać wyłącznie na przypuszczeniach. Profesor Axel Timmermann i jego zespół z Uniwersytetu Narodowego w Pusan wykorzystali superkomputer do stworzenia symulacji ówczesnych warunków i ich wpływu na ludzi. Wykorzystali przy tym dane paleontologiczne i archeologiczne, tworząc model habitatu ludzkiego. Nasze wyniki pokazały, że 1,1 miliona lat temu warunki klimatyczne w basenie Morza Śródziemnego nie pozwalały na istnienie tam ludzi.
Uzyskane wyniki sugerują, że ludzie zamieszkujący południe Europy wyginęli we wczesnym plejstocenie. To może też tłumaczyć, dlaczego nie dysponujemy żadnymi śladami człowieka z Europy z okresu kolejnych 200 000 lat. Według tego scenariusza Europa została ponownie skolonizowana około 900 000 lat temu, tym razem przez bardziej odporne społeczności, którym zmiany ewolucyjne i kulturowe pozwoliły na przeżycie, dodaje profesor Chris Stringer z Muzeum Historii Naturalnej w Londynie.
« powrót do artykułu -
przez KopalniaWiedzy.pl
Badania, podczas których porównano bioróżnorodność dzikich ssaków w Europie sprzed 8000 lat z dniem dzisiejszym, wykazały, że w tym czasie Stary Kontynent zyskał więcej gatunków, niż stracił, informują naukowcy z University of York. Ostatnie wysiłki na rzecz reintrodukcji gatunków oraz wprowadzenie gatunków obcych spowodowały, że w wielu miejscach Europy, pomimo utraty habitatów i lokalnego wyginięcia zwierząt, zróżnicowanie ssaków wzrosło.
Uczeni stwierdzili, że jeśli obecnie prowadzone projekty ochrony przyrody i reintrodukcji gatunków zostaną utrzymane, to jest szansa, że gatunki takie jak wilki, rysie i bobry, które zostały w wielu miejscach wytępione, powrócą i na większości obszaru Starego Kontynentu bioróżnorodność ssaków będzie większa niż 8000 lat temu.
W ciągu ostatnich 8000 lat Europa straciła ssaki żyjące na niektórych wyspach. Jednak ze zwierząt żyjących na samym kontynencie na stałe utraciliśmy tylko dwa gatunki ssaków: tura i dzikiego osła.
Mimo że w czasie naszych badań nie skupialiśmy się na liczebności poszczególnych gatunków, to ich wyniki są optymistyczne. Większość europejskich ssaków przetrwała i jeśli w przyszłości damy im więcej przestrzeni, bioróżnorodność może wzrosnąć ponad to, co widzieli nasi przodkowie, mówi doktor Jack Hatfield. Wiele badań wykazało, że w niektórych populacjach doszło do olbrzymich spadków liczebności, więc zaskakujące jest, jak natura przystosowała się do zmian antropogenicznych. Udana reintrodukcja w wielu krajach takich gatunków jak żubry i bobry oraz wprowadzenie gatunków obcych pomogły w utrzymaniu poziomu bioróżnorodności, dodaje uczony.
Nie jest możliwe, byśmy wrócili do naturalnego środowiska sprzed 8000 lat. Jednak nie wszystkie zmiany były negatywne, a przyszłość naszych stosunków z dzikimi ssakami Europy rysuje się w jasnych barwach, dodaje profesor Chris Thomas.
Autorzy badań przypominają, że 8000 lat temu na Ziemi żyło jedynie około 5 milionów ludzi, a w Europie rolnictwo dopiero raczkowało. Ostrzegają też, że pozytywne wieści z Europy nie oznaczają, że na całym świecie sytuacja jest równie dobra. W wielu miejscach planety mamy bowiem do czynienia z błyskawicznym niszczeniem habitatów.
« powrót do artykułu -
przez KopalniaWiedzy.pl
Profesor Paolo Chiesa, ekspert od średniowiecznej literatury łacińskiej, twierdzi, że na 150 lat przed Krzysztofem Kolumbem żeglarze z Genui, rodzinnego miasta odkrywcy, wiedzieli o istnieniu Ameryki Północnej. Według uczonego, w średniowiecznym dziele odkrytym w 2013 roku jego autor, mnich z Mediolanu Galvaneus Flamma, zawarł informacje o Ameryce. Z pracą Chiesy możemy się zapoznać w artykule Marckalada: The First Mention of America in the Mediterranean Area (c. 1340) opublikowanym na łamach pisma Terrae Incognitae.
Jak informuje uczony, w dziele Cronica universalis Galvaneus Flamma (Galvano Fiamma, zm. ok. 1345 roku) wspomina o terra que dicitur Marckalada, położonej na zachód od Grenlandii. Chiesa utożsamia Marckaladę ze wspomnianym w islandzkich źródłach Marklandem, który naukowcy identyfikują jako atlantyckie wybrzeża Ameryki Północnej. Dzieło Flammy, w którym prawdopodobnie zawarł on informacje zasłyszane w Genui, jest pierwszym w świecie śródziemnomorskim wspomnieniem o Ameryce. To jednocześnie dowód, że informacje o ziemi leżącej za Grenlandią krążyły poza światem nordyckim na 150 lat przed wyprawą Kolumba.
Zamieszkały w Mediolanie dominikanin Galvaneus Flamma miał powiązania z rodziną Viscontich, która w tym czasie rządziła miastem. Jest on autorem licznych dzieł literackich, dotyczących przede wszystkim historii. Jego twórczość jest ważnym źródłem informacji o współczesnym mu Mediolanie. Jednak tam, gdzie pisze o przeszłości lub wykracza poza Mediolan, korzysta z różnych źródeł. Co prawda skrupulatnie je wymienia, ale podchodzi do nich bezkrytycznie.
Specjaliści uważają, że Cronica universalis to jego późniejsze dzieło, być może ostatnie. Jest niedokończone i niewygładzone. Mógł je pisać w latach 1339–1345. Z prologu dowiadujemy się, że miało się ono składać z 15 ksiąg, opisujących historię świata od jego stworzenia, do czasów Flammy. Kronika urywa się jednak w połowie czwartej księgi i kończy na dziejach biblijnego króla Joasza. Brak jest dowodów, by powstały dalsze części.
Cronica Galvaneusa została odkryta w 2013 roku. Przetrwała w jednym egzemplarzu, który znajduje się w rękach prywatnych. To kopia spisana w Mediolanie pod koniec XIV wieku przez Pedro Ghioldiego (Petrus de Guioldis), który przepisywał również inne dzieła Galvaneusa. Skądinąd wiemy, że spisane przez Ghioldiego kopie dzieł Flammy są często obarczone błędami. Wynika to z faktu, że Ghioldi miał do czynienia z licznymi niekompletnymi i nieukończonymi manuskryptami Galvaneusa, czasem trudnymi do odczytania. Dodatkowo na marginesach było sporo notatek. Przez to Ghioldi popełnił liczne błędy, szczególnie podczas przepisywania mało znanych słów (np. nazwisk czy nazw geograficznych). Jego manuskrypty nastręczają sporo trudności. Niektóre zdania są powtórzone, brak jest numerów rozdziałów, stosuje niespójny system odnośników. Jednak był Ghioldi profesjonalnym kopistą, zatem tam, gdzie występowały znane łacińskie słowa czy gdzie pismo oryginału było wyraźne, nie popełniał błędów. Wydaje się, że w dużej mierze był wierny oryginałowi.
Wzmianka o Marckalada znajduje się w trzeciej księdze, opisującej dzieje ludzkości od Abrahama do Dawida. Galvaneus uzupełnia chronologię biblijną o świecką historię i mitologię. W księdze trzeciej znajduje się długi opis geografii, przede wszystkim obszarów egzotycznych, jak Daleki Wschód, Afryka, wyspy na oceanie i ziemie Arktyki. Korzysta przy tym z wiedzy Solinusa, rzymskiego pisarza z III lub IV wieku, czy Izydora z Charaksu, żyjącego na przełomie er grecko-rzymskiego geografa, jak i współczesnych mu Marco Polo czy Odoryka de Pordenone. Cytuje też mniej znanych autorów. Flamma zna średniowieczne dzieła naukowe na temat stref klimatycznych, interesują go rozważania na temat możliwości mieszkania przez ludzi na terenach o klimacie innym niż umiarkowany. Rozważa tutaj możliwość obecności ludzi na ziemiach południowych i północnych. I właśnie w tym kontekście wspomina o ziemi Marckalada. Oddajmy jednak głos autorowi Cronica universalis.
Żeglarze, którzy przemierzają morza Danii i Norwegii mówią, że na północy, za Norwegią, jest Islandia. Jeszcze dalej znajduje się wyspa zwana Grolandią, gdzie Gwiazda Polarna zostaje za plecami, na południu. Gubernatorem tej wyspy jest biskup. Na tym lądzie nie ma zboża, ani wina, ani owoców. Ludzie żywią się tam mlekiem, mięsem i rybami. Mieszkają w podziemnych domach i nie odważają się mówić głośno czy czynić hałas w obawie, że dzikie zwierzęta ich usłyszą i pożrą. Żyją tam wielkie białe niedźwiedzie, które pływają w morzu i wloką na brzeg marynarzy z rozbitych okrętów. Żyją tam białe jastrzębie, zdolne do dalekich lotów, wysyłane do cesarza Kataju. Jeszcze bardziej na zachód jest inna ziemia, zwana Marckalada, gdzie żyją olbrzymy. Są tam budynku wzniesione z tak wielkich kamiennych płyt, że nikt inny nie mógł ich zbudować, jak tylko giganci. Są tam zielone drzewa, zwierzęta i olbrzymia ilość ptactwa. Jednak żaden żeglarz nie wie nic pewnego o tym lądzie.
Wszystko wskazuje na to, że źródłem informacji o Marckaladzie są marynarze pływający po morzach Danii i Norwegii. Autor nie nazywa tej ziemi wyspą i zaznacza, że niewiele o niej wiadomo.
O ziemi zwanej Markland wspominają średniowieczne źródła nordyckie, jak Saga o Eryku Rudym, Saga o Grenlandczykach oraz manuskrypty AM 420 A 4to oraz AM 736 II 4to. To źródła islandzkie, a nazwa Markland nigdy nie pojawia się poza światem nordyckim. Naukowcy zaś są zgodni, że Markland to – podobnie jak Vinland i Helluland – któraś z części atlantyckiego wybrzeża Ameryki Północnej. Zwykle Markland utożsamiany jest z Labradorem lub Nową Fundlandią.
Na opis Flammy mogły mieć wpływ sagi, gdzie Markland również jest opisywany jako ziemia z rosnącymi drzewami i żyjącymi zwierzętami. Jednak równie dobrze może być to standardowy opis żyznych ziem. Jest jednak bardzo znaczący, gdyż ziemie północne są zwykle przedstawiane jako ponure i niemal pozbawione życia. Tak właśnie Galvenus opisuje Grenlandię. Natomiast wzmianka o mieszkających gigantach różni się od nordyckich opisów Markland. Chiesa uważa, że Flamma „zanieczyścił” swój opis Marcalady informacjami z nordyckiej tradycji literackiej, wedle której giganci mieszkali w krainach położonych na północnym-wschodzie, a nie północnym-zachodzie.
Dzieło Flammy jest pierwszą w świecie śródziemnomorskim wzmianką o Ameryce. Skąd jednak o nim wiedział, skoro nigdy nie opuścił północnej Italii? Autor zawsze skrupulatnie powołuje się na źródła swoich wiadomości. Jednak w tym przypadku nie wymienia żadnego źródła pisanego. Wspomina, że informacje ma od żeglarzy pływających po morzach Danii i Norwegii. Chiesa nie widzi żadnego powodu, by mu nie wierzyć. Uczony zauważa jednak, że sam Mediolan nie jest położony nad morzem. Jego zdaniem, źródłem informacji o Marckaladzie byli marynarze z najbliższego portu – Genui. Wszystko więc wskazuje na to, że w I połowie XIV wieku – na 150 lat przed rokiem 1492, rokiem odkrycia Ameryki – marynarze z rodzinnego miasta Krzysztofa Kolumba zdawali sobie sprawę z istnienia tego lądu.
« powrót do artykułu -
przez KopalniaWiedzy.pl
To potencjalnie przełomowe odkrycie, mówi archeolog Loren Davis z Oregon State University. Jeśli bowiem datowanie śladów ludzkich stóp z Nowego Meksyku jest prawidłowe, to mamy najsilniejszy dowód, że ludzie przybyli do Ameryki w środku epoki lodowej, tysiące lat wcześniej niż sądziliśmy. Jeśli to prawda, to będziemy mieli do czynienia z rewolucją w myśleniu o archeologii w Amerykach, dodaje uczony, który nie był zaangażowany w najnowsze badania.
Z badań, opublikowanych na łamach Science, wynika bowiem, że odciski ludzkich stóp, które w przeszłości powstały na bagnistym wybrzeżu jeziora w dzisiejszym stanie Nowy Meksyk, liczą sobie od 21 d0 23 tysięcy lat.
Szczyt ostatniego zlodowacenia przypadł na okres ok około 26 500 do 19 000 lat temu. Pomiędzy Azją a Ameryką Północną istniał wówczas pomost lądowy zwany Beringią. Obecnie obszar ten jest w większości zatopiony, jednak wtedy można było go przejść suchą stopą. Przynajmniej teoretycznie, gdyż drogę blokowały potężne lodowce. Dlatego też sądzono, że pierwsi ludzie dotarli do Ameryki około 13 500 lat temu, gdy otworzyły się przejścia pomiędzy lodowcami. Jednak od kilkudziesięciu lat pojawia się coraz więcej dowodów świadczących, że ludzie przybyli do Ameryki co najmniej 16 000 lat temu. Opisaliśmy nawet badania z jaskini Chiquihuite, których autorzy wysunęli śmiałe twierdzenie, że ludzie mogli przebywać w Amerykach już 30 000 lat temu, jednak znaczna część specjalistów je kwestionuje, powątpiewając czy to w datowanie czy w samą identyfikację fragmentów skał jako kamiennych narzędzi.
Natomiast odciski ludzkich stóp to już zupełnie inny, niepodważalny, rodzaj dowodu, zauważa Ciprian Ardelean, autor badań z Chiquihuite. Jedną wątpliwość może budzić ich datowanie, dlatego też specjaliści będą z pewnością powtarzali badania.
Najnowszego odkrycia dokonano w White Sands National Park w Nowym Meksyku. W czasie wieloletnich prac znaleziono tam tysiące śladów ludzi i zwierząt, które zachowały się w wyschniętym obecnie podłożu. Autorzy wspomnianego na wstępie artykułu skupili się na 60 odciskach ludzkich stóp, które znaleziono w siedmiu warstwach osadów. Matthew Bennett z Bournemouth Univeristy uważa, że ślady te zostawiły dzieci lub nastolatki, które bawiły się na brzegu jeziora.
Jako, że nie ma wątpliwości, iż są to ślady Homo sapiens, pozostaje pytanie o ich wiek. I tutaj właśnie mamy do czynienia z największą sensacją. Na podstawie badań nasion znalezionych w warstwach stwierdzono, że ślady powstały w okresie pomiędzy 23 a 21 tysięcy lat temu. Jeśli zaś ślady rzeczywiście są tak stare, to ludzie musieli dotrzeć do Ameryki zanim jeszcze potężne lodowce zablokowały drogę. Odkrycie jest tak sensacyjne, że jego autorzy wielokrotnie powtarzali datowanie i wielokrotnie otrzymywali podobne wyniki.
Jednak Loren Davis mówi, że nasiona mogą być starsze niż same odciski stóp. Uważa on, że mogły znajdować się w starszych osadach, a w wyniku erozji trafiły do warstwy, w której ludzie pozostawili odciski. Dlatego też jego zdaniem należy przeprowadzić badania metodą optycznie stymulowanej luminescencji, która ujawni, kiedy kryształy kwarcu obecne w osadach były ostatnio wystawione na działanie światła słonecznego. Wiedzielibyśmy wówczas, kiedy ludzkie ślady zostały przykryte kolejną warstwą osadów.
Z wynikami badań można zapoznać się w artykule Evidence of humans in North America during the Last Glacial Maximum.
« powrót do artykułu -
przez KopalniaWiedzy.pl
W 2015 roku u mieszkańców Amazonii znaleziono ślad genetyczny świadczący o ich kontaktach z ludnością zamieszkującą Australazję. Od tamtego czasu pojawiło się wiele hipotez próbujących wyjaśnić istnienie tego śladu. Tym bardziej, że nie zauważono go u wczesnych mieszkańców Ameryki Północnej. Teraz okazuje się, że wspomniany ślad genetyczny jest bardziej rozpowszechniony, niż się wydawało.
Obecnie uznaje się, że Ameryki zostały zasiedlone przez ludzi, którzy przybyli z Azji przez Alaskę i powędrowali na południe, rozprzestrzeniając się po obu kontynentach. Tymczasem naukowcy z brazylijskich Universidade de São Paulo i Universidade Federal do Rio Grande do Sul oraz hiszpańskiego Universitat Pompeu Fabra informują na łamach PNAS, że australazjatycki ślad genetyczny odkryli też u ludów mieszkających poza Amazonią.
Po przeanalizowaniu próbek krwi od 383 osób i sprawdzeniu 438 443 znaczników okazało się, że wspomniany ślad – marker Y (Ypikuera) – występuje u ludzi zamieszkujących wyżynę w centrum Brazylii, zachodnią część tego kraju oraz u ludu Chotuna z Peru.
Zdaniem naukowców świadczy to nie tylko o napływie ludności z Australazji, ale o istnieniu dwóch fal takiej migracji. To zaś każe się zastanowić, nad tym, w jaki sposób ludzie ci trafili do Ameryki Południowej oraz dlaczego sygnału świadczącego o ich obecności nie stwierdzono w Ameryce Północnej. Niektórzy sugerują, że populacja z markerem Y mogła wyginąć po przybyciu Europejczyków na kontynent północnoamerykański. Inni zaś uważają, że dokładniejsze badania genomu rdzennych mieszkańców Ameryki Północnej wykaże obecność markera Y również i tam.
Jeśli jednak uznamy, że ślad ten nie występuje i nigdy nie występował w Ameryce Północnej, będziemy musieli rozważyć możliwość, iż ludzie z Australazji dotarli do Ameryki Południowej drogą morską, pokonując tysiące kilometrów otwartego oceanu.
Hipoteza taka wydaje się szczególnie uprawniona w świetle najnowszych badań. Brazylijsko-hiszpański zespół informuje bowiem, że marker Y pojawił się w Ameryce Południowej najpierw na wybrzeżu Pacyfiku, dlatego też brakuje go w Ameryce Środkowej i Północnej.
« powrót do artykułu
-
-
Ostatnio przeglądający 0 użytkowników
Brak zarejestrowanych użytkowników przeglądających tę stronę.