Znajdź zawartość

Psycholodzy z University of Missouri uważają, że niektórzy ludzie zaciągają nadmierną liczbę kredytów, ponieważ bardzo różnią się od osób wydających w granicach swoich możliwości pod względem oczekiwań i cech przypisywanych kupowanym za pożyczone pieniądze produktom. Wg zadłużających się ponad miarę, towary mogą np. zmienić ich życie, zwiększyć poziom odczuwanego szczęścia czy nawet doprowadzić do przemiany osobistej. Nie ma niczego złego w kupowaniu produktów. Problem pojawia się, gdy z powodu zakupu ludzie spodziewają się zmian o nieuzasadnionym zakresie. Niektórzy przypisują towarom niemal magiczne właściwości - kupowanie ma zwiększyć ich poczucie szczęścia, dostarczyć im radości, poprawić relacje z ludźmi, czyli w skrócie - zmienić ich życie. W większości są to, oczywiście, fałszywe przekonania, ale mimo to silnie motywują do wydawania pieniędzy - wyjaśnia Marsha Richins. Richins zidentyfikowała 4 typy zmian, których ludzie o nastawieniu materialistycznym oczekują, robiąc zakupy: 1) Zmiana ja - przekonanie, że zakup zmieni to, kim się jest i jak postrzegają nas inni. Często występuje u osób młodych i takich, które podjęły nową rolę. Jako przykład Amerykanie podają kobietę, która podczas wywiadu tłumaczyła, że chce przejść stomatologiczną operację kosmetyczną, ponieważ poprawi to jej wygląd i podwyższy samoocenę. 2) Zmiana relacji - przekonanie, że zakup zapewni komuś więcej lub lepszej jakości związki z innymi. Jedna z ankietowanych uważała np., że kupienie nowego domu pozwoli jej się więcej bawić podczas przyjęć i to sprawi, że będzie mieć więcej przyjaciół. 3) Transformacja hedonistyczna - sugeruje, że nabycie czegoś sprawi, że życie stanie się przyjemniejsze, bardziej zabawne. Wg jednego z badanych mężczyzn, rower górski miał stanowić dla niego zachętę, by wyjść z domu i przeżywać przygody. 4) Przemiana skuteczności - oczekiwanie, że zakup doprowadzi do sytuacji, że dana jednostka będzie bardziej skuteczna. Psycholodzy podają jako przykład ludzi, którzy chcieli kupić samochód, ponieważ sądzili, iż sprawi, że staną się bardziej niezależni i będą w większym stopniu polegać na sobie. Osoby, które mają silne i nierealistyczne przekoniania dotyczące przemiany skuteczności, są bardziej skłonne od innych do nadużywania kredytów i tworzenia dużych debetów. Richins zwraca uwagę na konieczność tworzenia i udoskonalania programów poradnictwa kredytowego oraz edukacji ekonomicznej. W ten sposób ludzie mogliby (lepiej) poznać motywy, które nimi kierują przy zakupach. Nie wystarczy im mówić o stopach procentowych i różnych typach pożyczek. Richins przeprowadzała pogłębione wywiady z respondentami o zróżnicowanych dochodach i cechach demograficznych. Zamieszkiwali oni różne rejony USA. Wyniki badania ukażą się w branżowym piśmie Journal of Public Policy and Marketing.

Profesor Carlo Strenger z Uniwersytetu w Tel Awiwie uważa, że wprowadzony przed 40 laty termin "kryzys połowy życia" jest już przeżytkiem i powinno się raczej mówić o przemianie połowy życia. Medycyna poczyniła znaczne postępy, ludzie są lepiej wykształceni, a średnia długość życia wzrosła, dlatego, wg psychologa, należy raz na zawsze skończyć ze stereotypem zamartwiającego się wizją starzenia czterdziestokilkulatka. Naukowcy opublikowali nawet artykuł, który ukazał się w Harvard Business Review oraz Psychoanalytic Psychology. Dowodzą, że połowa życia to doskonały okres na wykorzystanie zdobytego dotąd doświadczenia. Strenger i jego współpracownik Arie Ruttenberg uważają, że w dojrzałej dorosłości jest jednak miejsce na drugi akt. Obalają mit, że wkroczenie w wiek 40-65 lat musi oznaczać przystosowanie do obniżonych oczekiwań (i to zarówno wobec siebie, jak i społeczeństwa). Jeśli dobrze wykorzystasz to, czego nauczyłeś się o sobie w pierwszej połowie życia, druga przyniesie największe spełnienie. Większość ludzi podejmuje najważniejsze życiowo decyzje przed odkryciem siebie. Do wieku 30 lat przedstawiciele naszego kręgu kulturowego z całego świata biorą ślub, wybierają miejsce zamieszkania i ścieżkę kariery zawodowej oraz kupują pierwszy dom/mieszkanie. Ale przed trzydziestką od najlepszej części dorosłości dzielą nas jeszcze lata. Pocieszające jest to, że dłużej żyjemy, lepiej dbamy o swoje zdrowie i wykształcenie, poza tym kładziemy większy nacisk na samoświadomość emocjonalną i samorealizację, co wszystko razem zmniejsza ryzyko wystąpienia kryzysu połowy życia. Badania neurologiczne obaliły też pogląd, że po 40. r.ż. mózg ulega deterioracji. Co doradza Strenger ludziom, którzy chcieliby zadbać o siebie na późniejszych etapach życia? Poleca, by trochę zainwestowali w myślenie, że więcej wysokiej jakości lat dorosłego życia mają przed sobą, a nie za sobą. Wg niego, należy też spisać mocne strony i rzeczy, które sprawiają największą przyjemność. Nie chodzi o oczekiwania rodziców czy otoczenia z wcześniejszych lat. Po trzecie, psycholog przekonuje, by nie bać się zmian. Wybór nowego zawodu wcale nie jest takim bezsensownym posunięciem. Możesz mieć większe szanse na powodzenie, ponieważ twoje wybory zależą od wiedzy i doświadczenia, a nie od ślepej młodzieńczej ambicji. Strenger wskazuje też na istotną rolę sieci powiązań społecznych. Bliskie osoby – koledzy, przyjaciele i rodzina – znają cię najlepiej i to one będą najlepiej cię wspierać. Przydać się może również pomoc profesjonalnego terapeuty.