Znajdź zawartość

Uczeni z Universytetu Johnsa Hopkinsa stłumili ekspresję białka, które w mózgu szczura odpowiada za apetyt. Zauważyli wówczas, że nie tylko spadła ilość spożywanych kalorii oraz waga zwierzęcia, ale doszło do zmiany rodzaju tłuszczu z białego na brązowy. Tłuszcz brązowy jest uznawany za „dobry". Jeśli udałoby się zmienić u człowieka ‚zły' tłuszcz w ‚dobry', który spala kalorie zamiast je przechowywać, moglibyśmy zyskać nowe narzędzie do walki z epidemią otyłości w USA - stwierdził Sheng Bi, główny autor badań. Naukowcy badali dwa typy tkanki tłuszczowej - białą i brązową. Tkanka biała przechowuje dodatkowe kalorie które jemy, odkłada się w ciele i to ona jest odpowiedzialna za otyłość. W jej komórkach znajduje się duża pojedyncza kropla lipidów. Tymczasem tkanka brązowa służy do spalania energii, a jej komórki zawierają wiele niewielkich kropli lipidów. Tkanka ta występuje przede wszystkim u dzieci, a z wiekiem w większości zanika. Bi wraz z kolegami chcieli sprawdzić, czy supresja stymulującego apetyt neuropeptydu Y (NPY) znajdującego się w podgórzu grzbietowo-przyśrodkowym doprowadzi do zmniejszenia ilości tłuszczu u szczurów. Przez pięć tygodni dwie grupy szczurów były żywione taką samą dietą, ale jednej z nich podawano wirusa, który tłumił NPY. Po zakończeniu eksperymentu stwierdzono, że grupa z wytłumioną ekspresją NPY waży mniej, co wskazywało, że zwierzęta mniej jadły. Następnie każdą z grup podzielono na dwie części, tworząc cztery grupy. Jedna z wytłumioną ekspresją i jedna bez wytłumionej ekspresji była karmiona zwykłą dietą, a dwie pozostałe były na diecie wysokotłuszczowej. Po 11 tygodniach stwierdzono, że w grupach karmionych zwykłą dietą, zwierzęta bez stłumionej ekspresji ważyły więcej od tych ze stłumioną ekspresją. Natomiast w grupach pozostających na diecie wysokotłuszczowej zwierzęta bez stłumionej ekspresji stały się otyłe, a te ze stłumioną ekspresją przybrały na wadze znacznie mniej. Uczeni spodziewali się takich wyników, ale zdumiały ich wyniki autopsji zwierząt. U szczurów ze stłumioną ekspresją NPY znaleziono bowiem nie biały, a ślady brązowego tłuszczu. Szczegółowe badania na poziomie mitochondriów potwierdziły, że tam, gdzie powinien normalnie znajdować się żółty tłuszcz, pojawił się tłuszcz brązowy. Bi spekuluje, że stłumienie ekspresji NPY doprowadziło do uaktywnienia się komórek macierzystych brązowego tłuszczu zawartego w białej tkance tłuszczowej. Uczony uważa, że należy przeprowadzić dalsze badania, by sprawdzić, czy możliwe jest wprowadzanie pod skórę komórek macierzystych brązowego tłuszczu i doprowadzenie w ten sposób do likwidacji tłuszczu białego. Badania, niejako przy okazji, wykazały, że supresja NPY z podwzgórza prowadzi do zwiększenia spontanicznej aktywności fizycznej, poprawia wskaźniki cukru we krwi oraz zwiększa odpowiedź organizmu na insulinę. Nie wiadomo jednak, czy za te zjawiska jest odpowiedzialne pojawienie się w organizmie brązowego tłuszczu.

Bez względu na stopień spokrewnienia z nami, ludźmi, ryby również cierpią na bezsenność. Do takiego wniosku doszli naukowcy ze Szkoły Medycznej Uniwersytetu Stanforda, badający zaburzenia snu u popularnego mieszkańca akwariów: danio pręgowanego. Jeśli u zwierzęcia występuje nieprawidłowy gen, następuje podobne zaburzenie wzorców snu jak w przypadku ludzkiej bezsenności. Ryby ze zmutowanym genem śpią rzadziej (o 30%) od swoich zdrowych pobratymców, a gdy już zasypiają, pozostają w objęciach Morfeusza o połowę krócej. U zmutowanych ryb nie występują receptory hipokretyny – neuropeptydu, który jest w normalnych warunkach wydzielany w rejonie mózgu kontrolującym głód, zachowania seksualne i inne podstawowe funkcje organizmu (Public Library of Science-Biology). Kierownik zespołu Emmanuel Mignot podkreśla, że ważniejsze od stwierdzenia, dlaczego śpimy, jest odkrycie w pierwszej kolejności, w jaki sposób mózg zapada w sen i jak go reguluje. Dzięki temu uzyskamy prawdopodobnie ważne wskazówki, jak, i może z jakiego powodu, sen został wybrany w toku naturalnej ewolucji i czemu stał się tak uniwersalnym zjawiskiem. W tym celu Amerykanie będą badać ryby z nadmierną sennością i takie, które w ogóle nie śpią.