Znajdź zawartość

Badania mikroorganizmów zamieszkujących toksyczne jezioro wulkaniczne pomogą specjalistom poszukującym śladów życia na Marsie. Zespół z Uniwersytetu Kolorado w Boulder pobierał próbki cieczy z Laguny Caliente, jeziora kraterowego kostarykańskiego stratowulkanu Poás. Ponieważ zbiornik ten jest 10 mln razy bardziej kwaśny od wody z kranu, a temperatura może się zbliżać do temperatury wrzenia, przypomina on gorące źródła, które znaczyły powierzchnię wczesnego Marsa. Prof. Brian Hynek i jego współpracownicy znaleźli w próbkach jeden jedyny gatunek bakterii. [Jak widać], nawet w skrajnie nieprzyjaznym środowisku może istnieć życie. Jest go jednak mało. W swojej wczesnej historii Mars także stanowił ekstremum, [...] nie powinniśmy się więc spodziewać dowodów rozwiniętej bioróżnorodności. Amerykanie opowiadają, że Laguna Caliente cechuje się dużymi wahaniami temperatury, które zachodzą w ciągu zaledwie paru godzin. Pod jeziorem biegną kanały magmowe, wyzwalające częste, przypominające gejzer "erupcje". Mamy do czynienia z granicami tolerancji ziemskiego życia. To nie miejsce, gdzie chciałoby się spędzić sporo czasu, bo skórę pokryłoby wrzące błoto i siarka z wybuchów. Autorzy publikacji z pisma Astrobiology skanowali próbki pod kątem DNA. W ten sposób natrafili na sygnaturę gatunku proteobakterii z rodzaju Acidiphilium. Odkrycie środowiska bez życia nie należy do rzadkości (wystarczy wspomnieć samosterylizujące się wulkany), ale znalezienie pojedynczego organizmu, a nie całej społeczności jest w naturze czymś bardzo, bardzo rzadkim. Wg Hynka, jeśli życie ewoluowało na Marsie, mogło przetrwać podobnie jak w tym jeziorze - uzyskując energię z minerałów zawierających żelazo bądź siarkę. « powrót do artykułu

Pielęgnice cytrynowe (Amphilophus citrinellus) z jeziora kraterowego w Nikaragui przekształciły się w zawrotnym tempie w dwa gatunki: jeden z przerośniętymi wargami (ok. 20% całej populacji) i drugi z cienkimi wargami. Wg naukowców specjacja sympatryczna, zachodząca wśród zwierząt zamieszkujących nierozdzielony geograficznie obszar, dokonała się na przestrzeni 100 lat, czyli 100 pokoleń. Jak tłumaczy Alex Meyer z Uniwersytetu w Konstancji, przeważnie czas potrzebny do wykształcenia nowej cechy oszacowuje się na modelach. Wtedy najczęściej okazuje się, że proces ten przebiega w ciągu życia 10 tysięcy pokoleń. Niektóre symulacje sugerują, że wystarczy zaledwie kilkadziesiąt generacji, ale do przypadku pielęgnic nie udało się czegoś takiego zobaczyć i udokumentować w naturze. Jezioro Apoyeque ma zaledwie 1800 lat, stanowi więc doskonałe miejsce do śledzenia ekologicznego, morfologicznego i genetycznego różnicowania form. Nie odżywiają się one tym samym, a po umieszczeniu w jednym akwarium obserwowano, że unikały wzajemnego krzyżowania, choć podczas eksperymentów wykazano, że jest to nadal możliwe. Odmiana pielęgnic z grubszymi wargami ma węższą głowę, która umożliwia wydłubywanie owadów i larw ze szczelin skalnych. Wargi stanowią rodzaj bardzo przydatnego w tak ukształtowanym terenie amortyzatora. Forma z wąskimi wargami ma silniej zaznaczoną żuchwę i dodatkowe zęby, by rozłupywać muszle ślimaków. Analiza połączeń genetycznych w obrębie sekwencji mitochondrialnego DNA i 11 markerów mikrosatelitarnych DNA sugeruje, że jezioro kraterowe zostało skolonizowane jednokrotnie ok. 100 lat temu. Stało się to dzięki położonemu w pobliżu jezioru tektonicznemu Managua. Wg Niemców, odkrycie znajduje potwierdzenie w bardzo niewielkim jądrowym i mitochondrialnym zróżnicowaniu genetycznym w Apoyeque. Naukowcy ustalili, że wąsko- i szerokowargie ryby zajmują inne nisze ekologiczne, różnią je także kształty ciała, szerokość głowy czy stosunek trwałych izotopów.