Znajdź zawartość

Richard Wrangham i zespół z Uniwersytetu Harvarda doszli do wniosku, że nasi przodkowie musieli lubić gotowane pokarmy, ponieważ szympansy zwyczajne, bonobo (zwane inaczej szympansami karłowatymi), goryle i orangutany przedkładają ugotowane mięso, słodkie ziemniaki i marchew nad ich surową postać. Wg antropologów, preferencja ta jest wrodzona i mogła się ujawnić, gdy tylko hominidom udało się ujarzmić ogień. Prawdopodobnie pierwszy kęs jedzenia ugotował się przypadkiem. Nasi przodkowie zasmakowali w tak przyrządzonym pokarmie, więc zaczęli, tym razem świadomie, powtarzać zabiegi, które pozwoliły uzyskać ten wyśmienity efekt. Wrangham wykorzystał fakt, że małpy także lubią gotowane potrawy, do uzasadnienia swojej teorii, że gotowanie to kamień milowy w ewolucji naszego gatunku. Amerykanin dowodzi, że gotowanie ułatwia trawienie, co ok. 1,8 mln lat temu ułatwiło zajście zmian anatomicznych u Homo erectusa. Zmiany te obejmują wzrost objętości mózgu, skrócenie jelit i wykształcenie słabszych zębów. Inni antropolodzy nie zgadzają się z Wranghamem, ale ten odparowuje, że ciemne plamy brudu w pobliżu skamieniałych kości hominidów potwierdzają, że ogień wykorzystywano już ponad 1,6 mln lat temu. Wrangham i Victoria Wobber z Instytutu Biologii Ewolucyjnej Maxa Plancka postanowili razem sprawdzić, czy praprzodkowie współczesnego człowieka, australopiteki, mogli wykorzystywać ogień do gotowania, by poprawić smak lub konsystencję żywności. W tym celu testowali preferencje różnych gatunków człowiekowatych. Gdy szympansom dano do wyboru gotowane lub surowe marchewki oraz słodkie ziemniaki (Ipomea batatas), wybierały ugotowane pokarmy. Wrangham zauważa jednak, że na uzyskane rezultaty mogły wpłynąć dwa czynniki. Po pierwsze, małpy jadły już wcześniej gotowane potrawy. Po drugie, kierowało nimi zwykłe zaciekawienie, chęć skosztowania czegoś mało znanego. By ostatecznie rozwiać wątpliwości, amerykańsko-niemiecki tandem przeprowadził drugi eksperyment z trzymanymi w niewoli szympansami, bonobo, gorylami i orangutanami, które z pewnością nigdy wcześniej nie kosztowały pokarmów innych niż surowe. Okazało się, że one również preferują żywność gotowaną, co znacznie wzmocniło teorię o istnieniu preadaptacji. Skoro wiadomo już, że małpy gustują w gotowanym jedzeniu, pozostaje jeszcze odpowiedzieć na pytanie, dlaczego się tak dzieje. Na razie naukowcy nie doszli do konsensusu. Wrangham sądzi, że proces przyzwyczajania się do zmienionego pod wpływem obróbki cieplnej jedzenia zaszedł w ciągu życia nie więcej niż jednego pokolenia hominidów. Australopiteki szybko, podobnie jak dzisiejsze małpy człekokształtne, zauważyły, że ciepłe jedzenie jest smaczniejsze od zimnego. Henry Bunn, paleoantropolog z University of Wisconsin-Madison, uważa, że Wrangham dysponuje zbyt małą liczbą fizycznych dowodów, które wspierałyby jego teorię gotowania. Szympansy nie są autralopitekami albo wczesnymi przedstawicielami rodzaju Homo, dlatego ich preferencje odnośnie do pożywienia nie stanowią dowodu na to, co się właściwie stało.