Znajdź zawartość

Podczas maksimum ostatniego zlodowacenia lądolód pokrywał znaczne obszary północy Ameryki Północnej, północnej Europy i Azji. Miał wówczas miejsce znaczący spadek poziomu oceanów i rozszerzenie się zasięgu pustyń. Na Półwyspie Arabskim panowała wówczas ekstremalna susza. Gdy lądolód zaczął ustępować, klimat się zmieniał, a na pustyniach zaczęła okresowo pojawiać się woda i zaczęli na nie wracać ludzie. Międzynarodowy zespół archeologów, pracujący w ramach Green Arabia Project, postanowił przyjrzeć się życiu pionierskich społeczności zasiedlających pustynię. W niebadanych dotychczas regionach Jebel Arnaan, Jebel Mleiha i Jebel Misma, położonych na południowym krańcu pustyni Wielki Nefud, naukowcy odkryli ponad 60 miejsc z 176 przedstawieniami zwierząt wygrawerowanymi na skałach. Widzimy na nich głównie wielbłądy, gazele, koniowate, dzikie kozy i tury. Jest wśród nich 130 przedstawień naturalnej wielkości, niektóre z nich mają 3 metry długości i ponad 2 metry wysokości. Znalezione przedstawienia powstały pomiędzy 12 800 a 11 400 lat temu. Zdaniem doktor Marii Guagnin z Instytutu Geoantropologii im. Maxa Plancka, nie były to wyłącznie dzieła sztuki naskalnej. To prawdopodobnie również sposób na zaznaczenie swojej obecności, wyznaczenie granic i manifestacja przynależności kulturowej, stwierdza uczona. A doktor Ceri Shipton z University College London dodaje, że w ten sposób oznaczano zasoby wodne, szlaki wędrówek, być może oznaczano przynależność terytorialną i przechowywano pamięć poprzednich pokoleń. Do takiej interpretacji skłonił uczonych fakt, że w przeciwieństwie do wcześniej znanych miejsc, w których przedstawienia zwierząt są ukrywane w zagłębieniach skalnych, w Jebel Mleiha i Jebel Arnaan umieszczono je na wysokich, widocznych z daleka klifach. Ich twórcy musieli włożyć wiele wysiłku i sporo ryzykowali, pracując w tak niebezpiecznych miejscach. To pokazuje, jak ważne było dla nich wykonanie rysunków. Znalezione w pobliżu zielony barwnik, paciorki z muszli mięczaka z rodzaju Dentalium oraz kamienne groty typu Helwan i El Khiam świadczą o tym, że tamtejsza ludność w okresie neolity preceramicznego utrzymywała kontakty handlowe z mieszkańcami dzisiejszych Jordanii, Syrii, Libanu i Izraela. Ze szczegółami badań można zapoznać się na łamach Nature Communications. « powrót do artykułu