Znajdź zawartość

Współczesna technologia wymaga dużych ilości metali, które występują w przyrodzie w niewielkich ilościach. Ich cena i niska dostępność są hamulcem dla wielu gałęzi przemysłu. Z pomocą przychodzi metalurgia, opracowując nowe, unikatowe stopy. Rzadkie, a konieczne w nowoczesnych technologiach metale to ponad trzydzieści pozycji (w tym tak zwane minerały ziem rzadkich). Należą do nich choćby platyna, lit, czy pallad. Pokłady tych pierwiastków nie dość, że ograniczone, to znajdują się zwykle w niewielu państwach, które mogą dyktować (i często to robią) ceny i warunki. Zależność od innych najbardziej dotkliwie odczuwają kraje pozbawione własnych bogactw naturalnych, a posiadające rozwinięty przemysł jak Japonia. Trudno się dziwić, że to właśnie Japończycy przodują w poszukiwaniu tańszych alternatyw, chcąc się uniezależnić zwłaszcza od Chin i Rosji - krajów, które mają największe złoża różnorodnych minerałów, a z którymi Japonia ma nie najlepsze stosunki. Pierwiastkiem, którego brak bardzo doskwiera japońskiemu przemysłowi jest pallad - jeden z rzadkich metali białych, podobnie jak platyna. Jego złoża znajdują się jedynie w Rosji i RPA. A zastosowanie palladu jest bardzo szerokie: katalizatory spalin samochodowych, zaawansowana elektronika (komputery, telefonia), wyświetlacze, instrumenty dentystyczne, wreszcie ogniwa paliwowe. Zespół profesora Hiroshiego Kitagawy z Kyoto University opracował zastępnik dla palladu - stop posiadający zbliżone do niego właściwości. Stop ten jest połączeniem rodu i srebra, metali, które normalnie się nie łączą, dlatego jego opracowanie musiało być majstersztykiem nanotechnologii. Osiągnięto go poprzez rozpylenie obu składowych metali i wymieszanie ich w środowisku gorącego alkoholu, co pozwoliło stworzyć mieszankę stabilną na poziomie atomowym. Taki „nanostop" jest wystarczająco dobrym zastępnikiem palladu, żeby dało się go wykorzystać w wielu zastosowaniach. Prof. Kitagawa zamierza kontynuować poszukiwania stopów mogących zastąpić rzadkie metale, nie zdradza jednak, który jest jego następnym celem.