Znajdź zawartość

Wyjątkowa złota moneta królewska znaleziona w pobliżu Norwich, łączy ikonografię chrześcijańską i pogańską. To prawdopodobnie pierwowzór złotych szylingów i najstarsza anglosaska moneta znaleziona w Anglii Wschodniej. Adrian Marsden, oficjalny numizmatyk hrabstwa Norfolk, mówi, że bez wątpienia mamy tutaj do czynienia z nieznanym wcześniej typem monety, która została wybita w czasach, gdy w VII wieku pogańskie wierzenia Anglów i Sasów zaczęły ustępować chrześcijaństwu. Znalezisko jest tak znaczące, że to dopiero druga moneta w hrabstwie, którą uznano za skarb. Wczesnośredniowieczne złote szylingi są małe, wielkością przypominają paznokieć małego palca u dłoni. Mają jednak zaskakująco bogatą ikonografię. Na awersie nowo znalezionej monety widzimy mężczyznę z dużą głową, na której widoczny jest diadem. Ma skrzyżowane nogi, jakby tańczył, a w lewej dłoni trzyma krzyż, który znajduje się na wzorem ułożonym z trzech splątanych trójkątów. Wyraźnie chrześcijańskimi elementami ikonografii są krzyż, a także głowa ozdobiona diademem. To typowy sposób przedstawiania chrześcijańskich władców pod koniec istnienia Imperium Romanum. Pogańskie są zaś trzy splecione trójkąty. To valknut, który przez specjalistów łączony jest z Odynem, bogiem zmarłym. Może symbolizować władzę nad życiem i śmiercią. To tajemniczy symbol, którego nauka nie rozumie. Nie wiemy nawet, jak się oryginalnie nazywał. Valknut to współczesna nazwa, oznaczająca „węzeł poległych w bitwie”. Ten sam symbol widoczny jest na obiektach pochodzących z tego samego okresu, w którym wybito monetę. Znajduje się na przykład na dwóch kamieniach ze Szwecji. Również tam użyty jest w ikonografii, w której towarzyszą mu postaci ludzkie. Z kolei na rewersie monety widać obiekt podobny do krzyża, który zamknięty jest w czterolistnym motywie, a całość otoczono podwójnym rzędem kół. Doktor Marsden uważa, że symbol w środku może być albo swastyką, która w tamtych czasach symbolizowała szczęście i nie była symbolem chrześcijańskim, albo też chrześcijańskim krzyżem. Na niewielkiej monecie mamy więc wyraźną symbolikę chrześcijańską i pogańską. Nie powinno to dziwić. Siódmy wiek to okres, w którym chrześcijaństwo zaczyna na dobre zadomawiać się na Wyspach, a kulty pogańskie tracą na znaczeniu. Dość wspomnieć słynny pochówek z Sutton Hoo, w którym również znaleziono elementy chrześcijańskie i pogańskie. Ikonografia monety bardzo przypomina ikonografię szylingów typu Trophy, dlatego Marsden uważa, że istnieje między nimi ścisły związek. Mamy tutaj typowe dla nich elementy – głowę ozdobioną diademem i dłoń trzymającą krzyż na awersie oraz podwójne obramowanie w formie kół i pseudoinskrypcję na rewersie. Szczegółowe analizy wykazały, że zawartość złota w monecie wynosi około 60%. To bardzo dużo. W szylingach Trophy jest to średnio 28%. Około 675 roku złote szylingi zostały zastąpione przez monetę sceatta, bitą początkowo ze srebra o wysokiej czystości. Z czasem i zawartość srebra się zmniejszała. Mamy więc tutaj sekwencję przejścia ze złotych monet do srebrnych. A nowy szyling, z dużą zawartością złota, plasuje się na początku tej sekwencji. Dlatego Marsden uważa, że to najstarsza znana anglosaska moneta z Anglii Wschodniej i datuje ją na lata 640–660. Źródło: A new 7th century shilling from Norfolk, https://www.academia.edu/129631046/A_new_7th_century_shilling_from_Norfolk « powrót do artykułu