Znajdź zawartość

W szwedzkim mieście Sigtuna odkryto siedem grobów z epoki wikingów z dobrze zachowanymi szkieletami. Wśród nich są prawdopodobnie bliźnięta. W sumie odkryto szczątki ośmiu osób sprzed 1000 lat – czwórki dorosłych i czworga dzieci. Naukowcy sądzą, że byli to wikingowie, którzy przeszli na chrześcijaństwo. Chrześcijański charakter tych pochówków jest oczywisty. Pochowano tutaj prawdopodobnie pierwszą generację tutejszych chrześcijan, mówi Johan Runer z firmy Uppdrag arkeologi, która prowadziła wykopaliska. W miejscach pochówków znaleziono węgiel drzewny i pozostałości trumien, co wskazuje na odbywanie ceremonii ognia w przypadku co najmniej czterech pochówków. Takie ceremonie są często spotykane w przypadku chrześcijańskich pochówków wikingów, ale wcześniej rzadko je odkrywaliśmy w Sigtunie, dodaje Runer. Na czterech grobach ułożono kopczyki z kamieni, a jeden z nich dodatkowo otoczono kamieniami ułożonymi na kształt pudełka. Taki sposób oznaczania wczesnochrześcijańskich pochówków jest znany z tej okolicy Szwecji, chociaż wcześniej nie natrafiono nań w samej Sigtunie. W jednym z grobów złożono dwoje bardzo małych dzieci, w prawdopodobnie tym samym wieku. Archeolodzy przypuszczają, że mamy tu do czynienia z dziećmi zmarłymi w wyniku późnego poronienia. W grobach odkryto też nieco interesujących artefaktów. W jednym znajdował się skórzany pas zdobiony żelazem i posrebrzaną miedzią, a w ustach zmarłego odkryto srebrne monety. W innym pochówku okryto pięknie zdobiony kościany grzebień. Wiele wskazuje na to, że mamy tutaj do czynienia z jednymi z pierwszych chrześcijańskich pochówków w okolicy. Pochodzą one z czasu, gdy założono Sigtunę pod koniec X wieku. « powrót do artykułu

Badania ujawniły, że znajdujący się od ponad 100 lat w zbiorach Uniwersytetu w Bazylei papirus P.Bas. 2.43 jest najstarszym, pozabiblijnym, chrześcijańskim dokumentem z Cesarstwa Rzymskiego. Datowanie ujawniło, że list pochodzi z 3. dekady III w. n.e. i jest przez to starszy od wcześniej znanych chrześcijańskich dokumentów z rzymskiego Egiptu. Zazwyczaj pierwsi chrześcijanie z Cesarstwa Rzymskiego są opisywani jako zagrożeni prześladowaniami i wycofani z życia społecznego ekscentrycy. Treść P.Bas. 2.43 temu jednak przeczy. Pojawiają się w nim wskazówki, że w III w. n.e. chrześcijanie mieszkali poza miastami w głębi Egiptu, byli politycznymi liderami, a ich codzienność wcale nie różniła się od pogańskiej. Autorem listu jest Arrianus, który pisał do swojego brata Paulusa. Spośród innych zachowanych listów z grecko-rzymskiego Egiptu list wyróżnia się formułą kończącą. Po streszczeniu codziennych rodzinnych spraw i prośbie o przesłanie sosu rybnego Arrianus wyraża bowiem życzenie, by bratu wiodło się w Panu. Jak podkreśla prof. Sabine Huebner, Arrianus posłużył się nomina sacra, czyli skrótem imion świętych (odnoszących się do Boga). Imię brata także jest znaczące. W owym czasie imię Paulus było skrajnie rzadkie i możemy wnioskować, że wspomniani w liście rodzice byli chrześcijanami, którzy nazwali swojego syna na cześć apostoła [...]. Za pomocą badań prozopograficznych Huebner stwierdziła, że list pochodzi z lat 30. III w. Jest on więc o co najmniej 40-50 lat starszy od innych znanych listów chrześcijańskich. List wskazuje też na ważne szczegóły dot. społecznego zaplecza wczesnochrześcijańskiej rodziny; wiadomo, że Arrianus i Paulus byli młodymi, wykształconymi przedstawicielami miejscowej elity, właścicielami ziemskimi i urzędnikami. Naukowcy powiązali list z gminą (kome) Theadelfia w środkowym Egipcie. Oprócz tego wiadomo, że pochodzi on ze słynnego archiwum Heroninosa. Papirus stanowi osiową część najnowszej monografii Huebner pt. Papyri and the Social World of the New Testament. « powrót do artykułu