Znajdź zawartość

W Muzeum Egipskim w Kairze odkryto świetnie zachowane skórzane wyposażenie rydwanu. To unikatowe znalezisko pozwoli na zrekonstruowanie budowy egipskich rydwanów oraz poznanie sposobu kierowania nimi. O tym, że Egipcjanie używali rydwanów do walki i polowań wiemy chociażby z ich sztuki. Mamy też pozostałości po rydwanach, w tym sześć rozłożonych pojazdów z grobu Tutanhamona. Niewiele jednak wiadomo o skórzanym wyposażeniu rydwanu, gdyż skóra ulega bardzo szybkiemu rozkładowi. Przed trzema laty Andre Veldmeijer z Instytutu Niderlandzko-Flamandzkiego w Kairze zauważył w książce z lat 50. zdjęcie nienaruszonego wyposażenia rydwanu. Z podpisu wynikało, że jest ono przechowywane w Muzeum Egipskim. Veldmeijer skontaktował się z jego kustoszem, jednak ten nic nie wiedział o tego typu zabytku. Jednak kilka miesięcy później kurator Ibrahim El Gawad przypadkiem w szufladach w jednym z magazynów znalazł to, czego szukał Veldmeijer. To wspaniałe odkrycie. Na zdjęciu w książce nie było nawet połowy tych rzeczy. To niesamowite - mówi Veldmeijer. Uczony ocenia, ze wyposażenie jest kompletne w 90-95%. W Muzeum znaleziono skórzane osłony rydwanu, uprząż, rękawice woźnicy, kołczan i pokrowiec na łuk. Wciąż widać na nich zdobienia i kolory - czerwony, zielony i biały. Teraz Veldmeijer współpracuje z Salimą Ikram z Uniwersytetu Amerykańskiego w Kairze. Razem konserwują i katalogują znalezisko. Specjaliści próbują delikatnie rozłożyć wyposażenie, które przed kilkudziesięciu laty zostało zwinięte tak, by można było umieścić je w szufladach. Szczegóły badań zostaną ujawnione podczas przyszłorocznej konferencji naukowej. Susanna Harris z University College London, która specjalizuje się w badaniu starożytnych tekstyliów i wyrobów skórzanych ma nadzieję, że dzięki pracom Veldmeijera i Ikram dowiemy się też, jak wyglądały i jak były skonstruowane rydwany z innych części basenu Morza Śródziemnego. Z przedstawień w sztuce wiemy, że takie pojazdy były używane w kręgach kultur minojskiej i mykeńskiej. Nie mamy jednak żadnych przykładów ich wyposażenia. Badacze już zauważyli interesujące szczegóły uprzęży i opracowali pierwsze teorie. Zdaniem Ikram, jeden ze skórzanych pasków pełnił rolę „pasa bezpieczeństwa" - stabilizował woźnicę i zapobiegał jego wypadnięciu z rydwanu. Naukowcy mają też nadzieję, że odkrycie pozwoli na poznanie egipskich sposobów obróbki skóry oraz łączenia jej fragmentów. Jedną z ważnych kwestii, na które nie udało się jeszcze odpowiedzieć, jest pytanie, w jaki sposób uprząż trafiła do Muzeum. Być może jest to część kolekcji kupiona w 1932 roku od greckiego handlarza antykami Georgesa Tano, jednak nie wiadomo, skąd Tano miał kolekcję. Naukowcy sądzą, że uprząż jest w tak dobrym stanie, gdyż przez tysiące lat spoczywała w grobowcu. Jej zdobienia sugerują, iż pochodzi z czasów bliskich Tutanhamonowi. Zdaniem El Gawada uprząż należała do ojca Tutanchamona Echnaton. Z kolei Veldmeijer sądzi, że była własnością któregoś z następców Tutanchamona.

Australijczycy skonstruowali uprząż, która pozwala na zdalne sterowanie psem, który nie widząc opiekuna, może wykonywać skomplikowane zadania (Personal Ubiquitous Computing). Z naszym systemem nie trzeba się znajdować w zasięgu wzroku psa – podkreśla prof. David M. Bevly z Auburn University. Kiedyś urządzenia do zdalnego sterowania testowano na innych gatunkach zwierząt, poza tym wymagały one wszczepiania elektrod. Tymczasem zespół z antypodów wpadł na pomysł rozwiązania całkowicie zewnętrznego, które pozwala kierować w czasie rzeczywistym wytrenowanymi psami. W skład uprzęży wchodzą GPS, czujniki, procesor i modem radiowy, który łączy się bezprzewodowo z komputerem. Plecaczek lekko wibruje po prawej lub lewej stronie i wydaje różne dźwięki. System przetestowano na labradorze o imieniu Major, uczestniku programów wdrażanych przez uczelniany Canine Detection Research Institute. Okazało się, że psu często udawało się dotrzeć do celu oddalonego o kilkaset metrów. Major podążał we właściwym kierunku przez 80% czasu, a komputer wydawał właściwe polecenia w 99% sytuacji. Obecnie zespół prowadzi testy z przeprowadzaniem psa przez bardziej złożone zadania, a także na większe odległości (od 5 do 6,5 km). Bevly widzi wiele zastosowań dla swojego wynalazku. Wspomina o wysyłaniu psów na tereny działania karteli narkotykowych czy z lekami do żołnierzy na polu walki. Dzięki uprzężom jedna osoba mogłaby też na lotnisku, przejściu granicznym itp. zawiadywać działaniami wielu czworonogów. William Helton z Uniwersytetu w Canterbury, specjalista ds. ergonomii psów, dodaje, że mając wgląd w ruchy psa, opiekun czy trener będzie wiedzieć, czy jego pupil nie jest np. zbyt zdenerwowany lub czy nie stracił z jakiegoś powodu zainteresowania zadaniem.