Znajdź zawartość

Osoby szczupłe słyszą inaczej od ludzi muskularnych - wydaje im się, że dźwięk zbliżającego się obiektu jest bliżej niż w rzeczywistości. Wg psychologów, ten błąd percepcyjny daje im pewne korzyści. Owszem, ktoś niewysportowany będzie się stale mylił, ale koszt jest stosunkowo niewielki, a dzięki temu ma się nieoczekiwanie trochę nadmiarowego czasu, by zdecydować, jak postąpić: uciec czy walczyć. Przed przystąpieniem do eksperymentu John Neuhoff, profesor psychologii z The College of Wooster, oraz Katherine Long i Rebecca Worthington z tej samej uczelni ocenili sprawność fizyczną ochotników. Oparli się przy tym na sile uchwytu i tętnie powysiłkowym. Następnie badanym odtwarzano zbliżający się dźwięk. Zadanie polegało na naciśnięciu guzika, gdy przesuwał się on tuż przed nimi. Dziewięćdziesiąt osiem procent wolontariuszy wciskało guzik za wcześnie, ale osoby z silniejszą górną połową ciała i/lub układem sercowo-naczyniowym odczekiwały dłużej, a ludzie chudsi reagowali wcześniej, pozostawiając sobie większy margines bezpieczeństwa. Zarówno to, jak i wcześniejsze studia wykazały, że kobiety wciskają klawisz przed mężczyznami, lecz w przypadku niezagrażających oddalających się dźwięków nie obserwuje się różnic. Neuhoff podkreśla, że poza formą fizyczną, na percepcję dźwięków wpływa co najmniej kilka czynników, np. zdolności w zakresie przestrzennego słyszenia dźwięków, tendencja do podejmowania ryzyka oraz, oczywiście, doświadczenie. Sugeruje też, że tego typu zadania mogą być łatwiejsze dla policjantów z drogówki. Mechanizm leżący u podłoża zaobserwowanego zjawiska nie powinien i prawdopodobnie nie jest ustalony raz na zawsze, co gwarantuje, że po przejściu na inną dietę, wdrożeniu programu ćwiczeń i nabraniu ciała zdolności dotyczące oceny czasu docierania dźwięku się poprawią. W miarę starzenia się guzik jest prawdopodobnie naciskany coraz szybciej, by mieć kiedy zareagować. Neuhoff podejrzewa, że u zwierząt przy ocenie zbliżających się dźwięków bardzo istotne jest, czy dany gatunek to drapieżnik, czy czyjaś ofiara. Dlatego np. wilki będą bardziej akuratne, a króliki zachowają się jak niewysportowani ludzie.

Humanoidalny robot Asimo ma na swym koncie kolejne ważne osiągnięcie. Tym razem jest w stanie zrozumieć, co mówi każda z 3 wypowiadających się jednocześnie osób. Zdolność tę wykorzystano do wydania werdyktu w popularnej grze kamień, nożyce, papier. W przyszłości Asimo poradzi sobie z większą liczbą mówiących i bardziej skomplikowanymi wypowiedziami (na razie było to tylko jedno słowo). Robot mógł zostać jurorem dzięki oprogramowaniu HARK, stworzonemu przez 2 Japończyków: Hiroshi Okunę z Uniwersytetu w Kioto oraz Kazuhiro Nakadai z Instytutu Badawczego Hondy w Saitamie. HARK działa w dwóch etapach. Najpierw za pomocą zestawu umieszczonych wokół głowy i ciała ośmiu mikrofonów stwierdza, skąd dochodzi konkretny głos (źródło dźwięku) i wyizolowuje go z pozostałych. Zanim przejdzie do drugiego etapu, czyli obróbki z wykorzystaniem oprogramowania do rozpoznawania mowy, sprawdza, jak dobrze udało się wyekstrahować żądany dźwięk. Japończycy zaznaczają, że kontrola jakości jest niezwykle istotna, ponieważ dodatkowe odgłosy zaburzają rozpoznawanie mowy. To dlatego przed przystąpieniem do 2. etapu automatycznie blokowane są wszystkie fragmenty, które zawierają w tle dużo szumu z określonego zakresu częstotliwości. Dzięki HARK w pewnych okolicznościach Asimo już teraz działa lepiej niż człowiek. Nie tylko radzi sobie z efektem cocktail party, tzn. umie się skoncentrować na jednym z wielu głosów, ale także z efektem księcia Shotoku – tj. wsłuchuje się w kilka dźwięków jednocześnie. Według japońskiej legendy, książę Shotoku wysłuchiwał próśb 10 osób jednocześnie – podaje gwoli wyjaśnienia Okuno. Na razie Asimo nie jest tak dobry, jak arystokrata, ale z trafnością wahającą się w zakresie od 70 do 80% potrafi rozpoznać proste kwestie wypowiadane przez 3 osoby. Gdy wydłużono zdania, odtwarzając eksperymentalnie sytuację składania zamówienia przez trzech klientów restauracji, trafność spadła jednak do 30-40%. Inni specjaliści zaznaczają, że nowa zdolność robota bazuje na istniejących wcześniej elementach (mikrofony, oprogramowanie do rozpoznawania mowy), ale zostały one twórczo połączone. Działają w maszynie, w dodatku w czasie rzeczywistym i umożliwiają nawiązanie bardziej rozbudowanego kontaktu. W zeszłym miesiącu Okuno i Nakadai zaprezentowali swoje osiągnięcia na 2008 IEEE International Conference on Robotics and Automation w Pasadenie.