Znajdź zawartość

Uczonym udało się wywołać u zdrowych osób wrażenie przebywania poza ciałem. Do oszukania mózgu wykorzystali specjalne okulary, dzięki którym badany miał wrażenie, że otacza go wirtualna rzeczywistość. Podczas eksperymentu badani jednocześnie czuli dotyk na swoim ciele i mogli oglądać je z zewnątrz. W ten sposób udało się oszukać mózg, który miał problemy z przetwarzaniem dochodzących do niego sygnałów. Wrażenie oglądania opuszczenia znane jest od wieków. Mamy z nim do czynienia po zażyciu pewnych substancji, w przypadku napadów epilepsji i zaburzeń pracy mózgu. Badania zostały przeprowadzone przez Henrika Ehrssona, który pracuje w University College London oraz Karolinska Institute, a brał w nich udział także zespół Olafa Blanke z Ecole Polytechique Federale de Lausanne i szpital uniwersytecki z Genewy. Naukowcy użyli okularów 3D oraz kamer, które pokazywało badanym ich samych z tyłu. Wyświetlanemu obrazowi towarzyszyło dotykanie zarówno przez ludzi, jak i wywoływanie wrażenia dotyku za pomocą odpowiednich urządzeń. Badani podzieleni byli na grupy. Jednej z nich pokazywano zwykły obraz z kamer, a drugiej obraz, który został przetworzony tak, iż przypominał holograficzną symulację komputerową. Na nieprzetworzony film nałożono obraz plastikowego kija, który poruszał się pod poziomem kamer. Jednocześnie czujniki na ciele badanych symulowały dotyk w klatkę piersiową. Uczestniczy tego eksperymentu mówili później, że czuli się tak, jakby ich ciało należało do kogoś innego, a oni sami obserwowali je z tyłu. Eksperyment dowodzi, że dla doświadczeń cielesnych kluczową rzeczą jest oglądanie świata z perspektywy pierwszej osoby. Inaczej mówiąc, czujemy, że jesteśmy w tym miejscu, w którym znajdują się nasze oczy – mówi Ehrsson. Badanym pokazywano również młotek, uderzający poniżej poziomu kamer. Badania przewodnictwa skóry, które odzwierciedlały emocjonalną odpowiedź na widziany obraz, wskazywały, że poddani eksperymentowi rzeczywiście czuli się tak, jakby opuścili ciało. Na koniec dokonano jeszcze jednej ciekawej próby. Badanych „oślepiono”, a następnie poproszono, by wrócili do swojego ciała. Okazało się, że poddani eksperymentom próbowali poruszyć się naprzód, by znaleźć się tam, gdzie ostatnio widzieli ciało. Uczeni wywnioskowali, że za doświadczanie przebywania poza ciałem odpowiada często zaburzenie pracy mózgu, który źle interpretuje dochodzące doń sygnały. Jednak otwartą kwestią pozostaje pytanie, czy wszystkie przypadki odczuwania opuszczenia ciała są spowodowane właśnie tymi zaburzeniami – mówi Ehrsson. Naukowcy zwracają uwagę, że pojawienie się nowoczesnej technologii i wirtualnej rzeczywistości pozwoli badać te obszary, które dotychczas były niedostępne. Mamy za sobą dziesiątki lat badań nad percepcją, ale nie wiemy wiele o percepcji własnego ciała. To może się zmienić. Wirtualna rzeczywistość pozwala nam na manipulowanie sposobem, w jaki obieramy swoje ciało i prowadzenie systematycznych doświadczeń nad samoświadomością – stwierdził Blanke.