Znajdź zawartość

Podanie witaminy B3 (niacyny) w krótkim czasie po udarze mózgu może znacząco poprawić stan zdrowia pacjentów - sugerują badacze z Henry Ford Hospital w Detroit. Przeprowadzone przez nich studium dotyczyło co prawda szczurów, lecz reakcje na niacynę, które doprowadziły do wyleczenia u szczurów, występują także u ludzi. Udarem mózgu nazywamy sytuację, w której dopływ krwi do tego organu zostaje zablokowany lub ograniczony w stopniu prowadzącym do uszkodzenia tkanek. Główną przyczyną tego zjawiska jest blaszka miażdżycowa, czyli złogi cholesterolu, tłuszczów i innych substancji, które narastają w ścianach naczyń krwionośnych, po czym odrywają się i trafiają m.in. właśnie do mózgu. W prowadzonych rok temu badaniach wykazano, że pacjenci trafiający do szpitala z udarem mózgu mają w swojej krwi wyjątkowo niewiele cholesterolu związanego z lipoproteinami o wysokiej gęstości (czyli tzw. "dobrego cholesterolu" - HDL), który trafiałby do wątroby w celu przetworzenia na mniej szkodliwe produkty. Ponieważ najskuteczniejszym znanym lekiem zwiększającym stężenie cholesterolu związanego z HDL jest wit. B3, zespół dr. Michaela Choppa postanowił sprawdzić, czy pomoże ona w leczeniu skutków udaru mózgu. Jak wykazały przeprowadzone próby, szczury, u których odcięto tymczasowo dopływ krwi do mózgu, znacznie szybciej wracały do zdrowia i kończyły leczenie z lepszym ogólnym stanem zdrowia, gdy podawano im niacynę. Niacyna odtwarza połączenia w obrębie mózgu; potencjalne zastosowanie [tego zjawiska - przyp. red.] u ludzi jest niezwykle ekscytujące, cieszy się dr Chopp. W chwili publikacji danych z testów na szczurach zespół dr. Choppa posiadał już zezwolenie na badania nad skutecznością długodziałających preparatów niacyny u ludzi trafiających do szpitala z udarem mózgu. Od ich wyników będzie zależało, czy podawanie tego związku, uznawanego za bezpieczny dla ludzi nawet w wysokich dawkach, zostanie dopuszczone do rutynowego użytku.

Naukowcy pracujący pod kierownictwem Moti Kashyapa zidentyfikowali cel obierany w wątrobie przez niacynę, czyli witaminę B3. W ten sposób udało im się wyjaśnić, w jaki sposób zwiększa ona poziom dobrego cholesterolu HDL (lipoproteiny wysokiej gęstości) w plazmie krwi. Do tej pory mechanizm jej działania pozostawał nieznany. Naukowcy przypuszczali jedynie, że w rzeczywistości niacyna nie zwiększa wytwarzania HDL. Niedawno wykazano, że na powierzchni komórek wątroby znajdują się podjednostki syntetazy ATP (tzw. łańcuchy beta), które wyłapują HDL. Ekipa Kashyapa zaobserwowała, że ten sam łańcuch beta odgrywa ważną rolę w procesie regulowanym przez witaminę B3. Gdy dodano niacynę do próbek komórek ludzkiej wątroby, liczba łańcuchów beta na ich powierzchni zmalała o ok. 27%, a wychwyt HDL spadł aż o 35%. Wszystko wskazuje więc na to, że niacyna utrudnia wątrobie wyłapywanie dobrego cholesterolu z krwi. Co ważne, witamina B3 nie wpływa na usuwanie innych typów cholesterolu, przez co m.in. jest tak korzystna dla zdrowia.