Znajdź zawartość

Naukowcy z Uniwersytetu Emory zidentyfikowali w przypominających szyszki owocostanach magnolii związek zdolny do blokowania oporności nowotworów na chemioterapię. O swoim odkryciu informują w najnowszym numerze czasopisma Clinical Cancer Research. Lecznicze właściwości magnolii zaobserwowali już dawno temu lekarze z Chin i Japonii. Roślina była od stuleci stosowana jako składnik mieszanek leczniczych, jednak dopiero w ostatnich latach wyjaśniono, jaki składnik nadaje jej uzdrawiające właściwości. Zidentyfikowanym związkiem okazał się honokiol, którego skuteczność w blokowaniu rozwoju nowotworów u myszy potwierdzono w 2003 roku. Tym razem badacze donoszą o wyjaśnieniu mechanizmu działania substancji. Jak tłumaczy szef zespołu badającego potencjalny lek, dr Jack Arbiser, odkrycie sposobu oddziaływania honokiolu na komórki jest niezwykle istotne dla ustalenia dalszego kierunku badań: większa wiedza na temat działania honokiolu pozwoli nam na sprecyzowanie, jakimi nowotworami się zająć. Odkryliśmy, że związek jest wyjątkowo skuteczny w walce z nowotworami, w których doszło do aktywacji białek Ras. Wspomniana przez badacza rodzina protein to pierwsze w historii opisane onkogeny, czyli białka zdolne do zaburzenia funkcji komórek i wywołania nowotworu. Pełnią one istotną rolę w procesach takich, jak podziały komórek czy apoptoza, czyli programowana, samobójcza śmierć komórki. Nadmierna białek Ras aktywność prowadzi do unieśmiertelnienia komórek zwiększenia ich oporności na terapię przeciwnowotworową. Dokonane odkrycie jest niezwykle istotne, gdyż do tej pory nie była znana żadna substancja zdolna do selektywnego hamowania aktywności wspomnianych protein, nadmiernie pobudzonych w co trzecim nowotworze. Badania laboratoryjne na tzw. liniach komórkowych (są to precyzyjnie zdefiniowane komórki określonego typu, przeznaczone do hodowli laboratoryjnej) wykazały, że badana substancja jest zdolna do blokowania aktywacji enzymu, fosfolipazy D, przez białka Ras. Jest to niezwykle istotne, gdyż dochodzi wówczas do odcięcia dopływu sygnałów utrzymujących komórki nowotworowe przy życiu oraz zablokowania białkowych "pomp" usuwających chemioterapeutyki z komórek. Znacząco zwiększa to podatność komórek na działanie leków, co pozwala wierzyć w potencjalne zastosowanie honokiolu także w ciele pacjenta. Obecnie trwają starania o rozpoczęcie wstępnych testów nowej terapii na ludziach. Planowane jest podawanie honokiolu razem z tradycyjną chemioterapią w celu zbadania jego skuteczności jako leczenia wspomagającego chemioterapię.

Wielu roślinom leczniczym zagraża wyginięcie. Ponad połowa przepisywanych obecnie leków bazuje na związkach znalezionych pierwotnie właśnie w roślinach. Organizacja Botanic Gardens Conservation International (BGCI) obawia się o ich los. Zdaniem ekspertów, remedia na AIDS czy nowotwory mogą nie być nigdy wynalezione, bo nadmierna eksploatacja i wylesianie wcześniej zrobią swoje... BGCI reprezentuje ogrody botaniczne ze 120 państw świata. Ostatnio przeprowadzono sondaż, w którym wzięło udział ponad 600 członków stowarzyszenia i specjalistów z wiodących uniwersytetów. Dzięki wspólnemu wysiłkowi udało im się stworzyć listę 400 roślin, którym zagraża wyginięcie. A oto niektóre z nich:cis – z jego kory otrzymuje się taksol, alkaloid o szeroko wykorzystywanym działaniu cytostatycznym. Aby wyprodukować jedną dawkę leku, potrzeba aż 6 ok. 100-letnich drzew. Zawartość tak poszukiwanej substancji w drewnie wolno rosnącego cisa to tylko 0,005-0,006%.Hoodia gordonii – sukulent występujący w RPA i Namibii. Ze względu na intensywne badanie i wykorzystywanie właściwości zmniejszania łaknienia prawie nie rośnie w naturze. Można go za to znaleźć na wielu stronach internetowych z adnotacją: "Doskonały środek na odchudzanie".Magnolia – widmo zagłady zagraża połowie gatunków magnolii, głównym powodem jest w tym przypadku wylesianie. W korze tych krzewów i drzew występuje honokiol, od 5 tys. wykorzystywany w medycynie chińskiej do leczenia nowotworów, zwalczania demencji i opóźniania początku chorób serca.Krokus (szafran) wiosenny – starożytni Grecy i Rzymianie wykorzystywali go jako truciznę, współcześnie jest cenionym lekarstwem na dnę. Odkryto też, że pomaga w terapii białaczki.Wiele ze związków pozyskiwanych pierwotnie z roślin wytwarza się obecnie w laboratorium. Zupełnie inaczej mają się jednak sprawy w społeczeństwach rozwijających się, które mogą powtórzyć nasze błędy. Ponad 5 mld ludzi nadal polega głównie na preparatach roślinnych. Belinda Hawkins, autorka raportu z ramienia BGCI, podkreśla, że jeśli spadek liczebności populacji wymienionych roślin nie zostanie powstrzymany, zostaną zachwiane podstawy przyszłej opieki medycznej.