Znajdź zawartość

NASA planuje udostępnić w Sieci zdjęcia powierzchni Księżyca wykonane w latach 60. w ramach misji Apollo. Historyczne fotografie będą mogli zobaczyć nie tylko ciekawscy z całego świata. Staną się one źródłem olbrzymiej ilości danych dla naukowców, którzy po raz pierwszy zobaczą te zdjęcia w wysokiej rozdzielczości i będą mogli porównać, jak w ciągu ponad 40 lat zmieniła się powierzchnia Srebrnego Globu. Fotografie zostały wykonane przez aparaty umieszczone na pokładach pięciu różnych pojazdów Lunar Orbiter. Pojazd księżycowy zapisywał dane na taśmach magnetycznych, a dopiero później specjaliści przenosili je na błony fotograficzne. Nie byli jednak w stanie odzyskać wszystkich informacj. Ówczesna technika nie pozwalała zatem na uzyskanie zdjęć w wysokiej rozdzielczości. Taśmy magnetyczne spoczęły więc w magazynach w oczekiwaniu na decyzję, co z nimi zrobić. Obecnie w ramach Lunar Orbiter Image Recovery Project (LOIRP) prowadzonego w NASA Ames Research Center, możliwe stało się przełożenie danych magnetyczych na zdjęcia wysokiej jakości. Dane z 1500 taśm są przekładane na obrazy, które ostatecznie trafią do Internetu. Zdjęcia z lat 60. to najdokładniejsze fotografie ziemskiego satelity, jakimi dysponujemy. W przyszłym roku ruszy projekt, którego celem będzie wykonanie co najmniej równie dokładnych zdjęć. To przygotowanie do powrotu człowieka na Księżyc. Przy okazji zaś naukowcy będą mogli porównać zmiany na powierzchni, wywołane np. uderzeniami niewielkich meteorytów, których nie widać z większych odległości.

Zespół prowadzony przez Stephena Brewstera z University of Glasgow opracował oprogramowanie i sprzęt, które pozwalają przypisać unikatowy zapach, np. świeżo ściętej trawy czy czekolady, do grupy zdjęć. System Olfoto pozwala użytkownikom uporządkować kolekcję fotek według zapachów i ułatwia w ten sposób przeglądanie oraz przeszukiwanie wciąż rozrastającej się kolekcji. Szukasz zdjęcia swojego psa? Podążaj za zapachem... Zespół Brewstera badał zdolność wolontariuszy do odnajdowania określonych fotek za pomocą węchu. Na początku każda osoba przypisywała wonie do różnych grup plików, a następnie szukała konkretnego zdjęcia, wybierając jego zapach. Badacze porównywali skuteczność takiej metody odszukiwania zdjęć do tradycyjnego "przebiegania" przez katalogi w oparciu o zapamiętaną lokalizację. Mimo że zapachowe sortowanie fotografii przebiegało dużo wolniej, zespół Brewstera uzyskał zachęcające wyniki. Chociaż metoda nie działa perfekcyjnie, ludzie potrafią to robić — uważa Anglik. W swoich eksperymentach akademicy z Glasgow posłużyli się zestawem kapsułek w kształcie sześcianu. Po aktywacji drogą elektroniczną każda wydzielała inny zapach. Identyfikowano go za pomocą czytnika RFID. Kiedy na ekranie komputera pojawiało się określone zdjęcie, badany mógł je oznaczyć określoną wonią, przesuwając wybraną kapsułkę nad czytnikiem. Przeszukiwanie zapachowe nie jest niczym szczególnie wymyślnym, jeśli weźmie się pod uwagę fakt, że wonie potrafią wywoływać wspomnienia. Wykorzystane w studium zapachy były bardzo różne: od kwiatowych (siano, trawa itp.) po takie, które nie wszyscy uznają za przyjemne, jak np. zapach obejścia gospodarskiego. Brewster podkreśla, że ludzie potrafią odróżniać tysiące zapachów, a ich umiejętności w tym zakresie poprawiają się w miarę zdobywania doświadczenia. W czasie badań powstał jednak problem: w jaki sposób stworzyć wiarygodne zapachy, które byłyby w stanie przywoływać wspomnienia? Nad tym zagadnieniem zespół z University of Glasgow musi jeszcze popracować. Naukowcy zauważyli ponadto, że wonie wydzielane przez kapsułki nieznacznie zmieniały się w czasie trwania eksperymentu.