Znajdź zawartość

Podczas rozmowy ruchy głowy przekazują pewną część znaczeń i emocji. Kobiety poruszają głową w większym stopniu niż mężczyźni, lecz kiedy konwersują ze sobą osoby przeciwnej płci, panie zaczynają się w tym względzie ograniczać, a panowie nieco ośmielać. Czy dzieje się tak ze względu na oczekiwania względem drugiej płci, czy z powodu wzajemnych oddziaływań, np. naśladownictwa? Badacze z University of Virginia postanowili to rozstrzygnąć, dlatego zamieniali płeć osób uwiecznionych na nagraniu, w tym tembr głosu, pozostawiając bez zmiany ruchy głowy i wyrazy twarzy. Wykorzystali do tego oprogramowanie do wideokonferencji. Dzięki temu psycholodzy stwierdzili, że na sposób adaptowania się do cudzego zachowania bardziej niż płeć rozmówcy wpływały właśnie jego ruchy głowy. Amerykanie posłużyli się awatarami, przy czym ochotnicy myśleli, że rozmawiają z żywymi osobami. Zauważyliśmy, że ludzie po prostu przystosowują się do ruchów głowy i wyrazów twarzy innych, bez względu na to, jaką płeć reprezentują. To ważne, ponieważ wskazuje, że na odczucia rozmówcy bardziej wpływa to, jak się poruszasz niż to, jak wyglądasz – wyjaśnia prof. Steven Boker. Dostosowanie się do rozmówcy podczas konwersacji uruchamia neurony lustrzane w mózgu, co z kolei stanowi podwaliny empatii. Wykorzystana technologia powstała przede wszystkim z myślą o umożliwieniu udziału w wideokonferencji posiadaczom wolnych łączy internetowych. Wystarczy, by na komputerze, który ma odbierać obraz, znalazło się zdjęcie rozmówcy. Posłuży ono jako model referencyjny. Gdy osoba, z którą się kontaktujemy, mówi do nas, a jej twarz wyraża jakieś emocje, kamera przy jej komputerze rejestruje obraz, a komputer analizuje każdą z klatek i wyodrębnia z niej tylko i wyłącznie istotne informacje dotyczące zmiany wyrazu twarzy. Informacje te są przesyłane na komputer odbiorcy, który dostosowuje je do modelu referencyjnego twarzy rozmówcy i odpowiednio go zmienia. W efekcie na ekranie komputera odbiorca widzi płynnie zmieniający się obraz twarzy swojego rozmówcy, jednak w rzeczywistości przez Sieć nie przepływa obraz z kamery, a tylko niektóre dane. Takie rozwiązanie zapewnia płynny przekaz obrazu, niemal identyczny z tym, jaki byśmy zobaczyli, przesyłając obraz z kamery.

Michael Beißwenger, lingwista z Dortmundzkiego Instytutu Języka i Literatury Niemieckiej, przeanalizował komunikacyjne cechy internetowych pogaduszek. Stwierdził, że chatując, pomijamy ok. 20% tego, co planowo chcieliśmy powiedzieć. Eliminujemy całe bloki wypowiedzi, ponieważ przestają pasować do przebiegu sytuacji. Chatując, nie jesteśmy w stanie przez dłuższy czas jednocześnie pisać i czytać czyichś komunikatów, dlatego czasem nieuchronnie nasz wpis jest zupełnie nieadekwatny do przebiegu dialogu – wyjaśnia Niemiec. To dlatego ludzie decydują się skasować przed wysłaniem sporą część ułożonego tekstu i powiedzieć coś zupełnie nowego (w założeniu bardziej odpowiedniego). Coś, co na początku wydaje się nieekonomiczne, ostatecznie okazuje się najlepszą strategią radzenia sobie z wymogami pisemnego porozumiewania się w czasie rzeczywistym i adekwatnego odpowiadania na ostatnie wpisy dyskutanta. W ramach pracy doktorskiej Beißwenger badał różnice pomiędzy chatem a rozmową twarzą w twarz oraz ich wpływ na organizowanie wymiany zdań. Wynikiem jego dociekań jest książka pt. Sprachhandlungskoordination in der Chat-Kommunikation. Przebieg komunikacji jest zapewne płynniejszy w przypadku osób piszących bezwzrokowo.