Znajdź zawartość

Efekty przebytego we wczesnej dorosłości wstrząśnienia mózgu są widoczne u byłych sportowców nawet po 30 latach. Manifestuje się to pogorszeniem funkcjonowania poznawczego oraz deficytami ruchowymi. Dwoje naukowców z Uniwersytetu w Montrealu, Louis De Beaumont i Maryse Lassonde, zestawiło wyniki 19 zdrowych byłych sportowców, którzy przeżyli ponad 30 lat temu wstrząśnienie mózgu z 21 "emerytowanymi" atletami, którym się to nie przytrafiło. Okazało się, że w porównaniu do drugiej grupy, osoby z 1-2-krotnym wstrząśnieniem mózgu gorzej wypadały w testach mierzących uwagę, pamięć, poza tym wolniej wykonywały część ruchów. To niezwykle istotne spostrzeżenie, ponieważ do tej pory naukowcy zajmowali się głównie bezpośrednimi skutkami wstrząśnienia, a także wyznaczeniem optymalnego momentu powrotu na boisko czy bieżnię. Właściwie nikt nie angażował się w badanie długoterminowych skutków urazu głowy. Wg Louisa De Beaumonta, skoro skutki uderzenia utrzymują się przez tak długi czas i w miarę starzenia się sportowca zmieniają jego funkcjonowanie poznawczo-ruchowe, atleci powinni być informowani o istnieniu kumulacyjnych i stałych efektów sportowych wstrząśnień mózgu [...]. Tylko wtedy będą mieli świadomość, jakie ryzyko niesie ze sobą powrót do uprawiania ulubionej dyscypliny. Badani Kanadyjczycy mieli od 50 do 60 lat. Uprawiali sport w ligach uniwersyteckich i nadal pozostali aktywni fizycznie (oznaczało to branie udziału w ćwiczeniach co najmniej 3 razy w tygodniu). Ochotnicy wypełniali kwestionariusze dotyczące stanu zdrowia. Znalazły się tam pytania nt. przeszłych wstrząśnień mózgu. Potem De Beaumont i Lassonde przeprowadzili szereg badań, m.in.: 1) testy neuropsychologiczne, które miały pomóc w wykryciu ewentualnych zmian w zakresie funkcji wykonawczych, uwagi czy pamięci epizodycznej, 2) przezczaszkową stymulację magnetyczną oraz badanie reakcji na zewnętrzne bodźce (fachowo nazywa się to mózgowymi potencjałami skorelowanymi z pobudzeniem; ang. event-related potentials, ERP), 3) testy kontroli ruchowej, w tym obracania z maksymalną prędkością trzymanych w obu dłoniach sfer i 4) testy funkcjonowania poznawczego: orientacji, uwagi, powtarzania natychmiastowego i odroczonego, języka oraz zdolności do wykonywania prostych poleceń, wydanych ustnie bądź pisemnie. Okazało się, że sportowcy "po przejściach" mieli gorzej działającą pamięć, z dużym opóźnieniem i sporo słabiej reagowali na niespodziewane bodźce, a także wykonywali znacznie wolniejsze ruchy. Kanadyjczycy podkreślają, że podczas badań podłużnych trzeba będzie sprawdzić, czy wstrząśnienie mózgu wywołuje utajone zmiany w funkcjonowaniu poznawczym, które ujawniają się pod wpływem procesów starzenia, czy też raczej sam uraz przyspiesza starzenie.