Znajdź zawartość

Podwyższony poziom sodu w organizmie (hipernatremia) zmniejsza reakcję na stres. Wg naukowców, oznacza to, że zwiększając pragnienie, słone przekąski w pubie, np. orzeszki czy paluszki, zapewniają nie tylko zyski właścicielom lokalu (klienci kupują wtedy więcej napojów), ale i samym gościom, którzy przezwyciężają w ten sposób swoje lęki społeczne. Pracami zespołu kierował dr Eric Krause z University of Cincinnati. Zaobserwowano coś, czemu badacze nadali roboczą nazwę efekt wodopoju. W skrócie oznacza to, że kiedy ktoś jest spragniony, musi przezwyciężyć swoje lęki i obawy, by skorzystać z publicznego "wodopoju", czyli np. fontanny lub usług sprzedawcy. Ułatwienie kontaktu społecznego jest więc mile widziane. Krause i inni odwodnili grupę szczurów, podając im chlorek sodu (sól kuchenną). Następnie poddali zwierzęta działaniu stresu. Okazało się, że w porównaniu do grupy kontrolnej, która nie jadła soli, przedstawiciele pierwszej produkowali mniej hormonów stresu i wykazywali słabszą reakcję sercowo-naczyniową na stres. Ich ciśnienie i tętno nie wzrosły tak bardzo pod wpływem stresu jak w grupie kontrolnej, poza tym szybciej wróciły do poziomów spoczynkowych. Podczas kontaktów społecznych gryzonie pozostające pod wpływem NaCl były bardziej towarzyskie i mniej zalęknione. Pogłębione badania mózgu i próbek krwi wykazały, że te same hormony, które oddziałują na nerki, by skompensować odwodnienie, wpływają także na mózg, regulując wrażliwość na stresory i lęk społeczny. Amerykanie wyjaśniają, że hipernatremia prowadzi do ograniczenia reakcji stresowej, zmniejszając wydzielanie angiotensyny II (AII jest jednym z najważniejszych regulatorów ciśnienia krwi, kontroluje też homeostazę wodno-elektrolitową organizmu), a z drugiej strony nasilając aktywność dobrze wszystkim znanej oksytocyny. W przyszłości ekipa chce się bliżej przyjrzeć działaniu hormonów oraz konkretnym obwodom neuronalnym, a także ich roli w zaburzeniach lękowych i autyzmie.

Istnieje wiele leków i domowych środków zapobiegających nadciśnieniu lub leczących je. Niektórych może jednak zaskoczyć fakt, że jednym z nich jest stosunkowo tłusta potrawa: rosół z kury. Składnikiem, który decyduje o leczniczych i profilaktycznych właściwościach zupy, jest kurzy kolagen. Autorzy odkrycia, naukowcy z Uniwersytetu w Hiroszimie pod przewodnictwem Ai Saigi, zwracają uwagę na zdolność tego białka do blokowania konwertazy angiotensyny (ang. Angiotensin-Converting Enzyme - ACE) - enzymu odpowiedzialnego za aktywację hormonu angiotensyny. W wyniku tego zjawiska dochodzi do znacznego zwężenia naczyń krwionośnych (głównie tętnic), co prowadzi do do zwiększenia ciśnienia krwi. Nadmierna aktywacja ACE może więc prowadzić do rozwoju nadciśnienia tętniczego. Badania wykazały, że najbogatszym źródłem korzystnego kolagenu są kurze nogi. Aby udowodnić lecznicze działanie proteiny, wyizolowano mieszaninę różnych jej form z mięsa i podano tę miksturę szczurom cierpiącym na nadciśnienie. Naukowcy potwierdzili, że jest ona zdolna do znacznego i długotrwałego obniżenia ciśnienia tętniczego u zwierząt. Dzięki dalszym analizom potwierdzono, że najaktywniej hamują aktywność ACE cztery białka z tej grupy. O swoim odkryciu naukowcy z Hiroszimy informują na łamach czasopisma Journal of Agricultural and Food Chemistry.

Szwajcarska firma biotechnologiczna Cytos wynalazła prawdopodobnie nowy środek w walce z podwyższonym ciśnieniem krwi, które zagraża bezpośrednio rozwinięciem nadciśnienia tętniczego. Wstępne testy kliniczne dowodzą, że w walce z tą niezwykle częstą dolegliwością może pomóc produkowana przez firmę... szczepionka. Środek przetestowano na 72 pacjentach cierpiących na podwyższone ciśnienie tętnicze krwi. U żadnego z nich nie stwierdzono negatywnych efektów ubocznych, choć sami odkrywcy lekarstwa przyznają, że dla potwierdzenia tej obserwacji potrzebne są dalsze testy. Potencjalna grupa odbiorców leku to aż jedna czwarta dorosłej populacji w krajach rozwiniętych, na dodatek prawdopodobnie liczba ta będzie rosła ze względu na niezdrowy tryb życia. Podwyższone ciśnienie tętnicze podwaja ryzyko śmierci z powodu zawału oraz innych chorób serca. Szacuje się, że zaburzenie to jest przyczyną 60000 zgonów rocznie w samej Wielkiej Brytanii, co odpowiada aż 1% całej populacji tego kraju. Dotychczas najczęściej stosowaną metodą leczenia nadciśnienia i podwyższonego ciśnienia krwi było regularne przyjmowanie tabletek. Była to jednak metoda dość uciążliwa i wymagająca samodyscypliny, przez co wielu pacjentów nie leczyło swojej przypadłości prawidłowo. Wielu z nich uznawało np., że nie warto przyjmować codziennie leku, skoro objawy choroby nie przeszkadzają w codziennym życiu. Zapominali przy tym o dalekosiężnych efektach swoich zaniedbań. Badacze wierzą, że szczepionka, przyjmowana zaledwie raz na cztery miesiące, ma szansę zwiększyć liczbę poprawnie leczonych pacjentów. Preparat ma neutralizować angiotensynę, hormon odpowiedzialny za skurcz mięśni gładkich naczyń krwionośnych. Zapobiega dzięki temu wzrostowi ciśnienia krwi wewnątrz tętnic. Po szczepieniu organizm wytwarza przeciwciała przeciwko angiotensynie, które wiążą najmniejsze nawet ilości substancji i w ten sposób blokują jej działanie. W czasie testów poszczególnym grupom pacjentów podawano dwie dawki szczepionki lub placebo. Potwierdzono, że preparat powoduje trwałe obniżenie ciśnienia krwi przez co najmniej 4 miesiące. Istotne jest jednak odkrycie, że ochronne działanie szczepionki obserwowano wyłącznie w ciągu dnia, w szczególności nad ranem (o tej porze dnia organizm "budzi się do życia" i zwiększa ilość pompowanej krwi). Nie zaobserwowano za to wpływu szczepionki na ciśnienie tętnicze w ciągu nocy, przez co lek może nie znaleźć zastosowania u osób cierpiących na nadciśnienie (nadciśnienie jest stanem podobnym, lecz bardziej zaawansowanym i charakteryzującym się wyższym ciśnieniem tętniczym). Pocieszająca jest za to obserwacja, że terapia jest bezpieczna - najcięższe obserwowane reakcje uboczne na lek obejmowały zaledwie łagodne objawy podobne do przeziębienia. Przedstawiciele firmy Cytos oraz British Heart Foundation (naczelnej brytyjskiej organizacji zajmującej się chorobami serca) są zgodni: zanim lek będzie mógł być dopuszczony do powszechnego użycia, potrzeba jeszcze wielu badań. Mimo to wyniki uznają za obiecujące. Podkreślają, że przyjmowanie szczepionki zaledwie raz na cztery miesiące znacząco ułatwiłoby stosowanie terapii, dzięki czemu liczba leczonych prawidłowo pacjentów mogłaby znacząco wzrosnąć. Niezależnie od rodzaju stosowanej terapii, lekarze zalecają w walce z podwyższonym ciśnieniem krwi regularną aktywność fizyczną, obniżenie ilości przyjmowanej soli oraz alkoholu. Powyższe proste zalecenia znacząco zmniejszają ryzyko wystąpienia większości powikłań sercowo-naczyniowych.

Amerykańscy naukowcy odkryli, że jogurt sojowy, a zwłaszcza jego odmiana z owocami, pomaga kontrolować zarówno ciśnienie krwi, jak i cukrzycę typu 2. Dzieje się tak, mimo że zazwyczaj ostrzega się cukrzyków przed jedzeniem słodkich przekąsek, jogurtów sojowych i niektórych jogurtów mlecznych z wsadem owocowym, ponieważ pomaga to lepiej wyregulować poziom enzymów wpływających na stężenie cukru we krwi — napisano na łamach Journal of Food Biochemistry. Kalidas Shetty z University of Massachusetts Amherst uważa, że "to, co je dana osoba, jest częścią ogólnej terapii". Shetty był zainteresowany badaniem związków pochodzenia roślinnego, które wpływają na enzymy stanowiące cel leków antycukrzycowych, czyli na alfa-amylazę oraz alfa-glukozydazę. Chciał także zbadać efekty oddziaływania pokarmów na konwertazę angiotensynową (ACE) oraz inhibitory ACE, leki na nadciśnienie. Angiotensyna to polipeptyd osocza krwi, który gdy powstaje w dużych ilościach, powoduje kurczenie się drobnych naczyń tętniczych, a w konsekwencji wzrost ciśnienia krwi. Zespół Shetty'ego udał się do supermarketu i kupił kilka rodzajów jogurtów czterech różnych producentów: brzoskwiniowy, truskawkowy, jagodowy i naturalny (w tym sojowy). Testy w laboratorium wykazały, że sojowy jogurt jagodowy silnie wpływał na stężenie wszystkich 3 wymienianych wyżej enzymów. Jogurty truskawkowy i brzoskwiniowy oddziaływały na stężenie alfa-amylazy i alfa-glukozydazy. Naukowcy przyglądali się także jogurtom pod kątem zawartości antyutleniaczy i fenoli. Fenole i polifenole są związkami odpowiedzialnymi za prozdrowotne właściwości m.in. czerwonego wina i herbaty. Naturalny jogurt sojowy zawierał najwięcej antyutleniaczy i fenoli, na drugim miejscu uplasował się zaś mleczny jogurt jagodowy. Jogurt sojowy najlepiej hamował działanie ACE.