Znajdź zawartość

Nurkowie odnaleźli najstarszą na świecie drewnianą kotwicę. Utkwiła ona w mule na dnie Morza Egejskiego. Datuje się ją na siódmy wiek przed naszą erą. Najprawdopodobniej oderwała się od greckiej łodzi, która płynęła do lub z kolonii Klazomenaj. Znajdowała się ona w pobliżu współczesnego tureckiego portu Urla. Wskutek katastrofy naturalnej niedługo potem fragment portu osunął się do wody i pogrzebał kotwicę w 1,5-metrowej warstwie osadów. Urla to bardzo stare miejsce, które już wcześniej badano. Nigdy nie powątpiewano, że wystąpiła tam naturalna katastrofa, najprawdopodobniej trzęsienie ziemi — wyjaśniła Michal Artzy, szefowa ekipy archeologów z Uniwersytetu w Hajfie. Dodała też, że nieudokumentowana katastrofa zatopiła część Klazomenaj ok. VI wieku p.n.e. Na dnie morskim odkryliśmy warstwę czegoś, co nazywamy trawą Posejdona, a pod tym przedmioty ceramiczne z charakterystycznymi dla tych czasów motywami kóz. [...] Kotwica jest częścią tego samego okresu w dziejach. Niestety, kotwica nie zachowała się w całości. Pękła, kiedy marynarze próbowali ją wyciągnąć, ale najważniejsza część z metalowymi elementami pozostała w dnie. Pozwala nam to stwierdzić, że jest to kotwica typu egejskiego, co oznacza, że może pochodzić z jakiejkolwiek okolicy regionu.

Jeśli uwielbiasz słone potrawy, być może jesteś wcześniakiem urodzonym z niedoborem sodu. Według najnowszych badań, zwiększa to ryzyko wystąpienia problemów z nadmierną wagą. Naukowcy z Izraela zbadali 41 wcześniaków i zauważyli, że z im niższym stężeniem sodu we krwi przyszły na świat, tym więcej go zjadały między 8. a 15. rokiem życia. W dodatku we wczesnym dzieciństwie i okresie dojrzewania ważyły o ok. 30% więcej niż rówieśnicy. Opisane odkrycie sugeruje, że niski poziom Na u wcześniaków i dzieci urodzonych w terminie wpływa na zwiększoną długoterminowo podaż tego pierwiastka. Stanowi także czynnik ryzyka otyłości. Istnieje ok. 8 badań, które wykazały, że różne formy utraty lub niedoboru sodu (przed lub po urodzeniu) są związane ze zwiększonym apetytem na sól w dzieciństwie czy dorosłości — tłumaczy Micah Leshem, badacz z Wydziału Psychologii Uniwersytetu w Hajfie. Nasze odkrycia są spójne z wynikami eksperymentów na szczurach laboratoryjnych, podczas których sztucznie wywoływano niedobór sodu przed lub po porodzie. Skutkowało to większą podażą soli w dorosłości. Wolontariusze, którzy przyszli na świat z najniższym poziomem sodu, dziennie zjadali o ok. 1700 mg Na więcej od osób urodzonych z prawidłowym stężeniem pierwiastka. Apetyt każdego dziecka na sód analizowano w wieku od 8 do 15 lat. Sprawdzano, czy maluchy lubią słone zupy i słodkie herbaty. Pozwalano im zjadać bez ograniczeń wystawione na stole słodkie i słone przekąski. Dzieci z najniższym poziomem sodu przy urodzeniu zjadały dwukrotnie więcej słonych przysmaków (American Journal of Physiology — Regulatory, Integrative, and Comparative Physiology). Naukowcy sądzą, że najadając się na zapas, organizm chroni się przed przyszłymi kłopotami. Ewolucja wyposażyła nas w zdolność reagowania na utratę sodu poprzez zwiększenie apetytu na niego. Connie Diekman, specjalistka ds. dietetyki z Washington University w St. Louis, uważa, że badania izraelskie są interesujące, ale mają też pewne ograniczenia. Spożycie soli oceniono bowiem na podstawie kwestionariusza, nie mierząc go w inny sposób. Wyniki uzyskano od wcześniaków, dlatego w przyszłości warto by się zająć dziećmi z normalną wagą urodzeniową.