Znajdź zawartość

Poczta Polska (PP) i Archiwum Państwowe w Łodzi przygotowały "Wystawę Pocztówek Świątecznych". Ekspozycja składa się z 38 archiwalnych i 17 współczesnych kart pocztowych. Jak podkreślono w komunikacie PP, pocztówki archiwalne pochodzą z kolekcji prywatnych i spuścizn przechowywanych w Archiwum Państwowym w Łodzi, m.in. z Archiwum rodziny Bartoszewiczów, Archiwum Profesora Emila Stanisława Rappaporta, Archiwum Eugeniusza Ajnenkiela czy Archiwum Anatola Gupieńca. Większość kart wytworzono za czasów PRL-u: w latach 50., 60. i 70. Najstarsza pocztówka jest datowana na 1909 r. - wysłano ją z Zakopanego do Krakowa. Wśród wydawców kartek znalazły się m.in. Biuro Wydawnicze "Ruch", Spółdzielczy Instytut Wydawniczy "Kraj", Ars Christiana czy Krajowa Agencja Wydawnicza. Autorami oprawy graficznej pocztówek byli znani i cenieni polscy ilustratorzy, plastycy i fotografowie, tacy jak: Jan Marcin Szancer, Maria Orłowska-Gabryś, Eugeniusz Stec, Maria Mackiewicz, Roman Orszulski, Jerzy Wendołowski. Nadchodzący czas Bożego Narodzenia zainspirował nas jako Archiwum Państwowe w Łodzi do zaprezentowania mieszkańcom Łodzi i regionu, we współpracy z Pocztą Polską Region Sieci w Łodzi, kolekcji kart świątecznych. Z sentymentem można spojrzeć w przeszłość, by zobaczyć, jak wyglądało składanie życzeń, zanim w naszym życiu na dobre zagościł świat cyfrowy – podkreślił Bartosz Górecki, dyrektor Archiwum Państwowego w Łodzi. Oprócz pocztówek, zaprezentowano rys historyczny. Organizatorzy wystawy przypomnieli, że autorem pierwszej kartki świątecznej był prawdopodobnie Thomas Sturrock, który stworzył swoje pierwsze dzieło w 1841 r. W 1842 r. 16-letni wówczas William Maw Egley - późniejszy artysta epoki wiktoriańskiej - wysłał pierwszą kartkę z życzeniami bożonarodzeniowymi. Rok później pojawiły się w Wielkiej Brytanii kartki zrobione na prywatne zamówienie sir Henry'ego Cole'a, pierwszego dyrektora Muzeum Wiktorii i Alberta w Londynie. Z wprowadzenia do wystawy możemy się też dowiedzieć, że w Polsce kartki świąteczne pojawiły się pod koniec XIX w., najwcześniej na obszarze Galicji. Ciekawostką jest to, że w ogłoszonym na łamach "Kuriera Warszawskiego" w 1900 r. konkursie na polską nazwę nazwę "listu otwartego" wygrała propozycja Henryka Sienkiewicza - znana nam dobrze "pocztówka" (inne propozycje, to: liścik, listówka, otwartka i pisanka). Wystawę można oglądać do 10 stycznia w Urzędzie Pocztowym Łódź 4. « powrót do artykułu

Poczta Polska wprowadziła do obiegu serię znaczków "Polskie transatlantyki". Widnieją na nich 3 polskie przedwojenne transatlantyki: SS Polonia, SS Pułaski i SS Kościuszko. Autorką projektów znaczków jest Marzanna Dąbrowska. Statki namalował marynista Adam Werka. SS Polonia powstał w 1910 r. w Glasgow. Pod banderę polską przeszedł w 1930 r. Trafił do Polskiego Transatlantyckiego Towarzystwa Okrętowego (PTTO), które w 1934 r. przekształcono w spółkę Gdynia-Ameryka Linie Żeglugowe (GAL). Polonia obsługiwała linię Gdynia-Kopenhaga-Halifax-Nowy Jork. Od 1933 r. statek skierowano na tzw. linię palestyńską Konstanca-Stambuł-Jafa-Hajfa-Pireus-Stambuł-Konstanca. Statek pływał też jako wycieczkowiec. Parowiec wycofano ze służby w 1939 r. Parowiec SS Kościuszko został zbudowany w 1915 r. w Glasgow (przez Barclay, Curle & Co. Ltd. ). Polska kupiła go w marcu 1930 r. Jego nazwę zmieniono wtedy na Kościuszko - pod banderą duńską pływał jako Lithuania. Obsługiwał linię nowojorską, a następnie palestyńską i południowoamerykańską. Pływał też jako wycieczkowiec. Pod koniec sierpnia 1939 r. z naprędce zmontowaną podstawową załogą został skierowany do Wielkiej Brytanii. Polska Marynarka Wojenna przeznaczyła go na okręt-bazę; ORP Gdynia stacjonował w Davenport. Trzydziestego czerwca 1941 r. parowiec zwrócono Polskiej Marynarce Handlowej (PMH); wtedy jednostka powróciła do dawnej nazwy Kościuszko. Pod banderą PMH brała udział w rejsach transportowych wojska na Ocean Indyjski, Ocean Atlantycki czy Morze Śródziemne (tu wzięła udział w lądowaniu na Sycylii). Wybudowany także w Glasgow w 1912 r. SS Pułaski był trzecim statkiem kupionym przez PTTO w marcu 1930 r. Pod duńską banderą u armatora Det Ostasiatitske Kompagni pływał jako SS Estonia. Jako polski statek najpierw obsługiwał linię Gdynia-Nowy Jork, a po przebudowaniu w 1935 r. został skierowany na trasę Gdynia-Buenos Aires. Przeznaczono go na złomowanie w 1940 r. i wraz z Kościuszką zacumowano w odległym basenie portowym. Początkowo planowano, że w razie wybuchu wojny Pułaski zostanie zatopiony u wejścia do portu w Gdyni. Pod koniec sierpnia 1939 r. statek wyruszył jednak do Wielkiej Brytanii. Po wybuchu II wojny światowej transportowani nim byli polscy żołnierze z internowania na Węgrzech i Rumunii (we Francji mieli wstąpić do armii polskiej). Pułaski został internowany przez władze francuskie w Konakry. Po ucieczce pod obstrzałem służył jako transportowiec dla wojska. Podczas postoju w Bombaju 14 kwietnia 1944 r. doszło do eksplozji statku Fort Stikine, który przewoził 800 t amunicji. Doszło do zniszczenia 9 jednostek, ale na Pułaskim pękło jedynie lustro i rozbita została umywalka. W 1946 r. Pułaski został przekazany brytyjskiemu ministerstwu transportu; pod nazwą Empire Penryn pływał jako statek transportowy. Po 3 latach oddano go na złom. Jak dowiadujemy się z komunikatu, Poczta Polska uzupełniła serię "Polskie transatlantyki" tematycznymi kopertami pierwszego dnia obiegu. Przedstawione są na nich poszczególne statki w obrazach Adama Werki w szacie wojennej oraz ich szkice autorstwa Marka Twardowskiego. SS Polonia, SS Pułaski i SS Kościuszko były pierwszymi polskimi transatlantykami. W następnych latach Poczta Polska planuje pokazanie kolejnych jednostek. Na znaczkach mają się pojawić: MS Piłsudski, MS Batory, MS Sobieski, MS Chrobry, SS Jagiełło i TSS Stefan Batory. « powrót do artykułu