Znajdź zawartość

Rozpoczęła się rozbudowa hali eksperymentalnej Narodowego Centrum Promieniowania Synchrotronowego SOLARIS w Krakowie. Powiększenie ośrodka planowano od dawna. Jest ono niezbędne, by pomieścić nową infrastrukturę badawczą. Powiększona hala pozwoli na uruchomienie 4 kolejnych linii badawczych, m.in. przeznaczonej do badań strukturalnych SOLCRYS. Jej stacje końcowe umożliwią m.in. analizy struktury białek, wirusów, kwasów nukleinowych i polimerów. Część nowej powierzchni przeznaczono na potrzeby Krajowego Centrum Kriomikroskopii Elektronowej. Pracownia kriomikroskopii elektronowej ma docelowo pomieścić 4 mikroskopy, w tym Titana Kriosa i Glaciosa, które pierwotnie zainstalowano w specjalnie zbudowanych laboratoriach w doku załadowczym starej części budynku. Jak podkreślono w komunikacie, w projekcie znalazło się też laboratorium przygotowywania próbek, które będzie dostępne dla wszystkich użytkowników SOLARIS. Znajdzie się w nim niezbędny sprzęt do preparacji próbek na linie badawcze, jak i do opracowania siatek na pomiary Cryo-EM. Oprócz tego w rozbudowywanej hali wygospodarowano miejsce na przestrzeń warsztatową i nowe biura dla powiększającego się zespołu naukowego. Podczas rozbudowy na parę miesięcy zostanie wyłączony akcelerator kołowy. Zespół akceleratorowy ma wykorzystać ten okres na przeglądy podsystemów i prace instalacyjno-naprawcze (mówi się m.in. o montażu komponentów nowej linii pomiarowej na podczerwień SOLAIR). Narodowe Centrum Promieniowania Synchrotronowego SOLARIS powstało w latach 2010-15 przy Uniwersytecie Jagiellońskim. Inwestycję dofinansowała Unia Europejska ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. O działających i budowanych liniach badawczych oraz Cryo-EM w SOLARIS można poczytać tutaj. « powrót do artykułu

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przyznało Centrum Promieniowania Synchrotronowego SOLARIS dotację na rozbudowę hali eksperymentalnej. Do 2022 roku powiększy się ona o ponad 2000 m2. W nowej części zostaną wybudowane 4 linie badawcze, których umiejscowienie w obecnie istniejącej przestrzeni byłoby niemożliwe, ponieważ wymagają one dużej odległości próbki od źródła promieniowania synchrotronowego. Będzie to przede wszystkim przeznaczona do badań strukturalnych linia SOLCRYS, której stacje końcowe umożliwią m.in. analizy struktury białek, wirusów, kwasów nukleinowych i polimerów. Badania te dostarczają wiedzy o molekularnych podstawach funkcjonowania organizmów żywych oraz o architekturze makrocząsteczek, dzięki czemu znajdują zastosowanie m.in. w naukach biologicznych, medycynie (projektowanie leków), chemii i naukach materiałowych. SOLCRYS będzie jedyną tego rodzaju infrastrukturą badawczą nie tylko w Polsce, ale i w całej Europie Środkowo-Wschodniej. Około 200 m2 nowej powierzchni zaspokoi potrzeby laboratorium badań wykorzystujących technikę kriomikroskopii elektronowej. Zostanie tu przeniesiony mikroskop Krios G3i Cryo-TEM, który w poprzednim roku tymczasowo zainstalowano w części magazynowej hali. Wygospodarowana zostanie również przestrzeń na drugi, komplementarny, kriomikroskop elektronowy, który wkrótce trafi do SOLARIS dzięki funduszom europejskim (Program Operacyjny Inteligentny Rozwój). Postępy w rozwoju kriomikroskopii elektronowej zrewolucjonizowały w ostatnich latach biologię strukturalną i zaowocowały długą listą badań z przełomowymi rezultatami, publikowanymi w najbardziej prestiżowych czasopismach naukowych. Pozostała przestrzeń posłuży do stworzenia laboratorium preparatyki próbek. Dodatkowo, aby zapewnić komfort naukowcom, którzy będą przyjeżdżać do SOLARIS, zostaną wydzielone pomieszczenia pracy cichej. Realizacja inwestycji rozpocznie się niezwłocznie po uzyskaniu niezbędnych pozwoleń. Budowa nowej części hali eksperymentalnej powinna się zakończyć w 2022 roku. Narodowe Centrum Promieniowania Synchrotronowego SOLARIS zostało wybudowane w latach 2010-2015 przy Uniwersytecie Jagiellońskim. Inwestycję dofinansowała Unia Europejska ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Znajduje się w nim synchrotron - źródło wyjątkowego światła, czyli promieniowania elektromagnetycznego (synchrotronowego). Promieniowanie to jest wykorzystywane do badań w wielu dziedzinach nauki: od fizyki, chemii i medycyny po archeologię i historię sztuki. Krakowski ośrodek to pierwsza i jedyna tego typu infrastruktura badawcza w Europie Środkowo-Wschodniej. Na świecie funkcjonuje kilkadziesiąt takich ośrodków badawczych, które mają ogromny wpływ nie tylko na rozwój nauki w krajach, w których działają, ale też na innowacyjność oraz konkurencyjność ich gospodarek. « powrót do artykułu

Narodowe Centrum Promieniowania Synchrotronowego SOLARIS otwiera nabór wniosków na pierwszy w Polsce tak zaawansowany kriomikroskop elektronowy. Na ten mikroskop czekali naukowcy związani z biologią strukturalną, gdyż poczynione w ciągu ostatniej dekady postępy w rozwoju techniki Cryo-EM zrewolucjonizowały tę dziedzinę nauki. Największym uznaniem dla tej technologii było przyznanie jej twórcom w 2017 roku Nagrody Nobla. Mikroskop po kilku miesiącach instalacji oraz testów działa już w budynku synchrotronu SOLARIS i jest on najwyższej klasy mikroskopem dostępnym obecnie na rynku. Aby z niego skorzystać należy złożyć wniosek poprzez system Digital User Office (https://duo.synchrotron.pl). Obok naboru na badania na kriomikroskopie elektronowym, naukowcy z takich dziedzin jak nauka o materiałach, fizyka, chemia, nauki o ziemi, nauki biologiczne i medyczne czy fizyka nadprzewodników, mogą starać się o czas badawczy na dwóch liniach eksperymentalnych synchrotronu SOLARIS. Dostęp do kriomikroskopu elektronowego, jak i synchrotronu jest bezpłatny dla naukowców zarówno z Polski, jak i zagranicy. Wniosek należy przygotować w języku angielskim. Po złożeniu weryfikowany jest on przez naukowców pracujących na danej linii lub kriomikroskopie. Decydują oni, czy eksperyment jest w ogóle możliwy do wykonania. Następnie aplikację merytorycznie ocenia międzynarodowa komisja i ona przyznaje czas badawczy. Dotychczas z synchrotronu skorzystały już 54 grupy naukowe. Nabór wniosków zarówno na kriomikroskop jak i linie badawcze synchrotronu jest otwarty od 2 września do 1 października 2019 r. O zakup kriomikroskopu starało się konsorcjum złożone z 18 najlepszych polskich instytucji naukowych pod przewodnictwem Sebastiana Glatta z Małopolskiego Centrum Biotechnologii UJ. Mikroskop został sfinansowany przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. « powrót do artykułu