Znajdź zawartość

Zespół Any-Moniki Pais-Correii z Instytutu Pasteura zidentyfikował u jednego z retrowirusów zdolność do tworzenia struktur przypominających bakteryjne biofilmy, składających się z wielkocząsteczkowych węglowodanów oraz wtopionych w nie cząstek wirusa. O nowej metodzie propagacji patogenów poinformowało czasopismo Nature Medicine. Odkrycia dokonano podczas badań nad HTLV-1 - retrowirusem zdolnym do wywołania u ludzi m.in. białaczek, chłoniaków oraz chorób o podłożu zapalnym. Analiza mechanizmu wnikania tego patogenu do wnętrza komórek wykazała, że jego cząstki tworzą na powierzchni komórek strukturę łudząco podobną do biofilmu, zawierającą - oprócz cząstek samego wirusa - wielkocząsteczkowe węglowodany oraz inne składniki tzw. macierzy pozakomórkowej. Jak wykazały dalsze analizy, synteza składników wirusowego "biofilmu" jest wzmacniana przez samego HTLV-1, który wpływa na aktywność genów odpowiedzialnych za syntezę elementów macierzy pozakomórkowej. Wszystko wskazuje na to, że wytwarzanie tej powłoki jest dla wirusa wysoce korzystne, bowiem w stanie wolnym prawdopodobieństwo zakażenia komórek przez taką samą liczbę jego cząstek spada aż o 80%. Można się spodziewać, że HTLV-1 nie jest jedynym wirusem zdolnym do otaczania się ochronnym płaszczem składników macierzy pozakomórkowej. Osłona tego typu znacząco utrudnia eliminację patogenu przez układ odpornościowy, lecz z drugiej strony stanowi ona atrakcyjny cel dla ewentualnych terapii przeciwwirusowych. Niewykluczone więc, że ruszą w najbliższym czasie poszukiwania substancji zdolnych do niszczenia wirusowego "biofilmu" i eksponowania zawartych w nim cząstek wirusowych na kontakt z komórkami odpornościowymi.

Znamy wiele chorób wirusowych. Ludzie szczególnie się ich obawiają, ale okazuje się, że nawet najgroźniejsze wirusy mogą spełniać jakąś pozytywną rolę. Ludzki wirus T-limfotropowy (HTLV-1, ang. human T-lymphotropic virus), zwany też wirusem ludzkiej białaczki z limfocytów T, wydaje się np. zabezpieczać przed nowotworami żołądka. To pierwszy przypadek wykrycia i opisania pozytywnej funkcji spełnianej przez wirusy, podczas gdy nauka zna wiele korzystnych dla człowieka bakterii. W japońskiej miejscowości Kamigoto odnotowuje się wysoki wskaźnik zakażeń HTLV-1, ale wyjątkowo mało przypadków nowotworów żołądka. Dzieje się tak w sytuacji, kiedy nie spada liczba nosicieli bakterii Helicobacter pylori (wiadomo zaś, że prowadząc do owrzodzenia i stanów zapalnych śluzówki żołądka, zwiększają one ryzyko wystąpienia raka). Satohiro Matsumoto ze szpitala Narao w Nagasaki porównał ze sobą 500 pacjentów-nosicieli wirusa HTLV-1 i 500 osób, które nie były zakażone tym retrowirusem RNA. Zauważył, że nowotwory żołądka występują u 7% przedstawicieli drugiej grupy, czyli ok. 3-krotnie częściej niż wśród przedstawicieli 1. grupy (The Journal of Infectious Diseases).