Znajdź zawartość

Carlos Magdalena z Ogrodów Królewskich w Kew uchronił przed wyginięciem najmniejszy gatunek grzybienia na świecie. Nymphaea thermarum pochodzi z Rwandy. Niestety, przed 2 laty roślina zniknęła ze swego naturalnego środowiska w wyniku nadmiernej eksploatacji ekosystemu. Na szczęście brytyjski ogrodnik dysponował nasionami i teraz planuje reintrodukcję miniatury w gorącym źródle w Mashyuza. Liście N. thermarum mają zaledwie centymetr średnicy, co stanowi mniej niż 10% ich przekroju u kolejnego najmniejszego gatunku z rodzaju Nymphaea. Dla porównania, liście największych grzybieni mierzą nawet 3 m. Uratowana w Kew roślina tworzy 20-30-cm zielone rozety. Wśród nich tkwią wystające na kilka centymetrów delikatne biało-żółte kwiaty. Kilka okazów termalnej lilii, jak się ją czasem nazywa z racji zasiedlania błotnistych brzegów gorących wód, przywiózł w latach 80. do Bońskich Ogrodów Botanicznych odkrywca prof. Eberhard Fischer. Okazało się, że trudno je było rozmnożyć. Parę nasion i sadzonek wysłano więc do Królewskich Ogrodów w Kew, gdzie próbowano je hodować jak inne grzybienie – zanurzone w wodzie. Szybko stało się jednak jasne, że trzeba spróbować inaczej. Magdalena przez kilka miesięcy poszukiwał optymalnych warunków do hodowli. Gdy mu się to udało, odczuł ogromną ulgę. Zdałem sobie potem sprawę, że nie wyginie na zawsze. By osiągnąć sukces, należało wykorzystać niemiecki opis warunków, w jakich rosły dzikie N. thermarum. Magdalena ustalił, że gdy na powierzchni źródła woda ma temperaturę 50 stopni Celsjusza, w błocie, które wybiera roślina, jest ona o połowę niższa. Umieścił więc nasiona i sadzonki w donicach z gliniastym piaskiem i wyrównał poziom gleby z poziomem ciepłej wody. Oznaczało to, że grzybienie wchodziły w kontakt z wyższymi stężeniami dwutlenku węgla i tlenu niż w warunkach zanurzenia. Dopiero wykorzystując ostatnią paczkę nasion z Bonn, udało mu się uzyskać osiem dojrzałych roślin, które zakwitły po raz pierwszy w listopadzie zeszłego roku i wydały na świat dziesiątki kolejnych nasion. Specjaliści z Kew podkreślają, że obecnie wdraża się bardziej całościowe podejście do ochrony środowiska, obejmując nią całe habitaty, a nie wyłącznie zagrożony gatunek bądź gatunki. Jak zaznacza James Beattie, ważną częścią takich programów są edukacja i współpraca z lokalnymi społecznościami.

Naukowcy z Królewskich Ogrodów Botanicznych w Kew jako pierwsi na świecie wyhodowali hybrydę roślin kwitnących w dzień i w nocy. Skrzyżowali otwierające się w ciemności grzybienie egipskie z należącymi również do rodziny grzybieniowatych australijskimi Nympaea Barre Hellquist, które z kolei cieszą oko obserwatora za dnia. Botanicy mogą być z siebie niezwykle dumni, gdyż to pierwsza zakończona sukcesem próba, a są one podejmowane od ponad wieku, bo od 1852 r. Carlos Magdalena, ogrodnik z działu roślin tropikalnych, pobrał pyłek z pręcików grzybienia egipskiego i umieścił go na owocolistku drugiego gatunku. Trzy tygodnie później doliczono się 40 nasion. Okazało się, że występują problemy ze wzrostem. Z trzech pierwszych roślin udało się uzyskać niewielkie rachityczne okazy, które szybko obumarły. Czwarte z nasion poradziło sobie jednak dużo lepiej i po 10 tygodniach pojawił się pierwszy kwiat jaskrawoniebieskiej lilii wodnej. Podobnie jak "matka", kwitnie ona w dzień – otwiera się ok. 9 rano. Na razie nie wiadomo, czy może się ona rozmnażać. Chętni zobaczą ją w Kew, a inne egzemplarze zostaną rozesłane do ogrodów botanicznych w Wielkiej Brytanii. Pan Magdalena zamierza zarejestrować nową odmianę w Water Gardeners International Registry of Water Lily Cultivators.