Znajdź zawartość

Zmiany klimatyczne zagrażają Bajkałowi, który jest największym i najbardziej zróżnicowanym biologicznie jeziorem świata. Analizy rosyjsko-amerykańskiego zespołu wskazują, że skrócenie okresu, kiedy tafla syberyjskiego niby-morza pokrywa się lodem, negatywnie wpływa na duże endemiczne okrzemki, a te stanowią początek łańcucha pokarmowego (BioScience). Marianne V. Moore z Wellesley College w Massachusetts i pozostali autorzy raportu podkreślają, że klimat jeziora stał się w ciągu ostatnich dekad łagodniejszy. Grubość lodu na Bajkale zmalała, a okres, gdy wód nie skuwa mróz, się wydłużył. Oczekuje się, że roczne opady wzrosną. Naukowcy wskazują też, że zmienił się skład łańcucha troficznego. Skrócenie okresu zamarzania ograniczy najprawdopodobniej wzrost jeziornych okrzemek, ponieważ w odróżnieniu od swoich "pobratymców", zakwitają one wiosną pod lodem. Okrzemki są głównym źródłem pożywienia niewielkich skorupiaków, a te z kolei padają łupem bajkalskich ryb. Poza tym na losy skorupiaków mogą, wg międzynarodowego zespołu, wpłynąć zmiany wzorców opadów rocznych, dynamiki wiatrów oraz dotyczące przezroczystości lodu. Foka bajkalska, jedyna na świecie słodkowodna foka, kopuluje i rodzi na lodzie. Przedwczesne jego topnienie spowoduje, że ssaki te trafią do wody przed linieniem, co znacznie ograniczy ich płodność. Jezioru wpisanemu na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO bezpośrednio zagraża ocieplenie i zwiększenie wilgotności klimatu. Nie mniej niebezpieczny jest jednak nasilony dopływ składników odżywczych i zanieczyszczeń z rozpuszczającej się wiecznej zmarzliny.

Rosyjscy naukowcy rozpoczęli próbę zanurkowania na dno najstarszego, a zarazem najgłębszego jeziora świata – Bajkału. Na 1700 metrów mają się dostać w dwóch specjalnych kapsułach, a właściwe miniłodziach podwodnych, z których każda waży 18 ton. Podwodna misja to część 2-letniego projektu ochrony tutejszego ekosystemu. W 1996 roku Bajkał z obszarami przyległymi został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Ekosystem Bajkału, który nazywa się czasem rosyjskim Galapagos, jest bardzo zrównoważony. Nic dziwnego, skoro powstał 25 mln lat temu i ewoluował w izolacji. Występuje tu ok. 2 tys. zwierząt i roślin, w tym sporo gatunków endemicznych, np. omul, gołomianka oraz foka bajkalska. Szefem rosyjskiej misji jest Artur Chilingarow. Choć to dla niego nie pierwszyzna, bo w sierpniu 2007 doprowadził inny zespół naukowców na biegun północny, przyznaje, że misja bakalska należy do trudnych. Pojawiły się problemy techniczne, przeszkadzały też zmienne warunki pogodowe [nad Bajkałem wieją silne wiatry]. Słodka woda dyktuje swoje własne warunki. W porównaniu do swoich morskich odpowiedników, łodzie musiały zostać "odchudzone" o setki kilogramów, by dało się nimi pływać w rzadszych słodkich wodach.