Znajdź zawartość

Odkryto pierwsze zachowane w skamieniałości niezłożone ptasie jajo. Około 110 mln lat temu znajdowało się ono w ciele ptaka wielkości wróbla - Avimaia schweitzerae. Drugi człon jego łacińskiej nazwy to hołd złożony paleontolog Mary Schweitzer, która zasłużyła się pracami dot. fosylizacji tkanek miękkich. Skamieniałość nowego gatunku enancjornita (Enantiornithes) znaleziono 11 lat temu w północno-zachodnich Chinach w formacji Xiagou z dolnej kredy. Bliżej przyjrzał się jej jednak dopiero w zeszłym roku zespół, którego pracami kierowała Alida Bailleul z Key Laboratory of Vertebrate Evolution and Human Origins w Pekinie. Okazało się, że między kośćmi łonowymi ptaka znajdował się dziwny pas tkanki. Oglądając go pod mikroskopem, Bailleul stwierdziła, że to jajo. U matki znaleziono ślady kości szpikowej (ang. medullary bone), która służy za magazyn wapnia do formowania skorup jaj. Obecnie tkanka ta występuje wyłącznie u aktywnych reprodukcyjnie samic. Naukowcy podkreślają, że nic im nie wiadomo o jakiejkolwiek innej mezozoicznej kości szpikowej, związanej ze wskaźnikami aktywności reprodukcyjnej, np. zachowanym jajem. Co ciekawe, kutikula jaja zawierała drobne mineralne sfery, podobne do struktur występujących w kutikuli współczesnych ptaków wodnych, np. kaczek. Sfer, które jak się uważa, miały chronić embrion przed zakażeniami, nie wykryto dotąd w żadnym sfosylizowanym jaju. Takiej morfologii kutikuli można się spodziewać w częściowo zakopywanych jajach, a takie zachowanie przypisano wcześniej Enantiornithes. Oprócz kutikuli zachowały się też fragmenty błony podskorupowej. Różne cechy budowy jaja sugerują, że z jakiegoś powodu, np. stresu, samica nie mogła go złożyć. Nieprawidłowe proporcje skorupy i liczne jej warstwy sugerują zbyt długą retencję w jajowodzie. Paleontolodzy przypuszczają, że ostatecznie doprowadziło to do zgonu zwierzęcia. « powrót do artykułu