Znajdź zawartość

Czerwony ryż drożdżowy (ang. red yeast rice) może powodować uszkodzenie wątroby. Artykuł na ten temat ukazał się właśnie w BMJ Case Reports. Opisano w nim 64-letnią pacjentkę, u której po 6 tygodniach zażywania suplementu wystąpiło ostre uszkodzenie wątroby. Czerwony ryż drożdżowy uzyskuje się w wyniku fermentacji grzybów strzępkowych Monascus purpureus na wypolerowanym ryżu. Ziarna ryżu nasącza się wodą. Potem można go od razu zaszczepić lub najpierw ugotować na parze (w ten sposób przeprowadza się sterylizację). Zaszczepienie polega na wymieszaniu ryżu ze sporami grzyba lub na dodaniu przygotowanego wcześniej biobarwnika. Całość należy potem inkubować przez 3-6 dni w temperaturze pokojowej. Po tym czasie każde ziarno charakterystycznie się wybarwi. Jądro będzie miało kolor jasnoczerwony, a zewnętrzna część buraczkowy lub, jak kto woli, purpurowy. Taki barwnik sprzedaje się pod kilkoma postaciami. Mogą to być wysuszone ziarna, proszek albo pasta z ugotowanego i pasteryzowanego ryżu. Jedenaście lat temu w Chinach przeprowadzono badanie, które wykazało, że czerwony ryż drożdżowy o 1/3 zmniejsza prawdopodobieństwo konieczności przeprowadzenia dwóch zabiegów: wszczepienia bypassów oraz udrożniania naczyń. Wpływa też na ogólną liczbę zgonów (spadek o ok. 30%). Specyfik jest często używany do obniżania poziomu cholesterolu. Zawiera on jednak lowastatynę, zwaną też monakoliną K, dlatego podobnie jak ona niesie za sobą ryzyko uszkodzenia wątroby. Pacjentka opisana na łamach BMJ Case Reports została przyjęta do szpitala z objawami hepatotoksyczności. Wcześniej przez 6 tygodni zażywała czerwony ryż drożdżowy. Nie chciała przyjmować statyn, więc by obniżyć poziom cholesterolu, sięgnęła po suplement (stosowana dawka to 1200 mg dziennie). Przez 2 tygodnie kobieta odczuwała zmęczenie, miała wzdęcia i czuła się najedzona wcześniej niż zwykle. Od tygodnia obserwowała ciemniejszy mocz i jaśniejszy kał. Ostatnio rozwinęła się u niej żółtaczka. Chora nie wspominała o chorobach wątroby, transfuzjach krwi, kontaktach z chorymi czy niedawnych podróżach. Poza zastrzykami z witaminą B12 na anemię nie przyjmowała też żadnych leków. Pacjentka nie paliła, wypijała wieczorami 2 kieliszki czerwonego wina i prowadziła aktywny tryb życia. Badanie surowicy ujawniło podwyższony poziom aminotransferazy alaninowej (ALAT), aminotransferazy asparaginianowej (AspAT), fosfatazy alkalicznej i bilirubiny całkowitej. Biopsja wątroby wskazała na ostre polekowe uszkodzenie wątroby (DILI). Przez 3 dni lekarze podwali 64-latce wysokie dawki metyloprednizolonu (syntetycznego glikokortykosteroidu o długotrwałym działaniu przeciwzapalnym i immunosupresyjnym). Przed zgłoszeniem do szpitala pacjentka przestała przyjmować czerwony ryż drożdżowy; zalecono jej, by nie wracała do terapii. Po wypisaniu do domu kontynuowano leczenie glikokortykosteroidami - kobieta miała zażywać prednizon. Co tydzień przeprowadzano też badania laboratoryjne. Artykuł z BMJ Case Reports powołuje się na pojedynczy przypadek, dlatego by potwierdzić możliwe związki i mechanizm toksyczności, potrzebne są kolejne badania. Wcześniej udokumentowano jednak inne przypadki hepatotoksyczności czerwonego ryżu drożdżowego; pokazały one, że rekonwalescencja może trwać wiele miesięcy. Trudno zapobiegać ewentualnym skutkom ubocznym zażywania czerwonego ryżu drożdżowego. Dzieje się tak po części dlatego, że stężenia monakoliny K nie są regulowane. « powrót do artykułu

Brunatna tkanka tłuszczowa odgrywa bardzo pożyteczną rolę. Zapewnia energię cieplną i uwalnia czynniki sygalizacyjne uruchamiające metabolizm tłuszczów oraz cukrów, przez co ludzie posiadające tę tkankę są w pewnym stopniu chronieni przed otyłością i cukrzycą. Okazuje się jednak, że leki z grupy statyn przyczyniają się do zmniejszenia brunatnej tkanki tłuszczowej. Odkrycia dokonał zespół profesora Christiana Wolfruma ze Szwajcarskiego Federalnego Instytutu Technologicznego w Zurychu (ETH Zurich). Uczony od wielu lat prowadzi badania nad brunatną tkanką tłuszczową. Tym razem chciał sprawdzić, w jaki sposób komórki niepożądanej białej tkanki tłuszczowej zamieniają się w pożyteczna komórki brunatnej tkanki tłuszczowej. Podczas badań hodowlach komórek uczeni zauważyli, że w przemianie tej kluczową rolę odgrywa szlak biochemiczny odpowiedzialny za tworzenie się cholesterolu. Stwierdzili również, że główną molekuła regulującą zmianę z jednego rodzaju komórek tłuszczowych w inne jest pirofosforan geranylogeranylu. Z wcześniejszych badań wiadomo, że szlak biochemiczny tworzenia się cholesterolu jest też kluczowy dla działania statyn, leków zmniejszających ryzyko ataku serca poprzez zmniejszenie poziomi cholesterolu we krwi. Jednym ze skutków działania statyn jest zmniejszenie wytwarzania pirofosforanu geranylogeranylu. Dlatego też Szwajcarzy chcieli sprawdzić, czy statyny wpływają na tworzenie się brunatnej tkanki tłuszczowej. W ramach swoich badań naukowcy poddali pozytronowej tomografii emisyjnej 8500 pacjentów Szpitala Uniwersyteckiego w Zurychu. Okazało się, że brunatną tkankę tłuszczową miało 6% osób, które nie zażywały statyn i mniej niż 1% wśród osób zażywających statyny. Następnie przeprowadzono badania kliniczne na 16 pacjentach Szpitali Uniwersyteckich z Bazylei i Zurychu. Na ich podstawie udowodniono, że statyny zmniejszają aktywność brunatnej tkanki tłuszczowej. Naukowcy odradzają jednak odstawianie statyn. Statyny są niezwykle ważnymi środkami zapobiegającymi chorobom układu krążenia. Ratują one miliony ludzi na całym świecie, mówi profesor Wolfrum. Uczony przypomina, że inne badania wykazały, iż w dużych dawkach statyny nieco zwiększają ryzyko rozwoju cukrzycy. Możliwe, że te dwa efekty działania statyn – zmniejszenie brunatnej tkanki tłuszczowej i niewielkie zwiększenie ryzyka cukrzycy – są w jakiś sposób ze sobą powiązane, stwierdza Wolfrum. Jeśli przyszłe badania wykażą istnienie takiego związku, pozwoli to na bardziej precyzyjne przepisywanie dawek statyn. Będzie można zbadać mechanizm stojący za oboma zjawiskami, co pozwoli stwierdzić, którzy pacjenci są bardziej narażeni na ryzyko rozwoju cukrzycy. Takim osobom będzie można zaoferować albo inne dawki statyn, albo alternatywne metody leczenia. « powrót do artykułu