Znajdź zawartość

Osły mogły być ubierane w wędzidła już w 3. tysiącleciu p.n.e., a więc na długo przed wprowadzeniem koni na Bliskim Wschodzie. Świadczy o tym charakterystyczny wzorzec zniszczenia zębów, odkryty u zwierzęcia znalezionego pod dziedzińcem domostwa w Tell as-Sâfi. Haskel Greenfield z Uniwersytetu Manitoby, Aren Maeir z Uniwersytetu Bar-Ilan i inni autorzy publikacji z pisma PLoS ONE wyjaśniają, że wiadomo, że na Bliskim Wschodzie osły były wykorzystywane jako zwierzęta juczne już na przełomie 4. i 3. tysiąclecia p.n.e. Niewiele jednak wiadomo o jeżdżeniu na nich w tym okresie. Naukowcy dodają, że do zwykłego prowadzenia lub ograniczenia swobody przemieszczania się zwierzęcia wystarczy kółko w nosie czy postronek, jazdę na grzbiecie i sterowanie dosiadanym okazem ułatwia zaś dopiero wędzidło. Zniszczenie zębów można uznać za wskazówkę, czy wędziło było w danym przypadku wykorzystywane, czy nie. Za pomocą datowania radiowęglowego archeolodzy ustalili, że osioł został pochowany ok. 2700 r. p.n.e. Badanie mikroskopowe wskazało na nierówne, skośne starcie szkliwa drugiego zęba przedtrzonowego żuchwy (obustronne). Sugeruje to wykorzystywanie wędzidła. Wydaje się, że osła złożono w ofierze, by wybłagać ochronę siedziby kupca. Wykorzystanie w tym okresie wędzidła u osła jest zaskakujące, bo powszechnie zakładano, że osły kontrolowano za pomocą kółek w nosie (takie przedstawienia występują w sztuce mezopotamskiej) - opowiada prof. Maeir. [Dotąd] uważano, że wędzideł, zwłaszcza metalowych, zaczęto używać, poczynając od środkowej epoki brązu (po 2000 r. p.n.e.) i koni, które wprowadzono w tym czasie na Bliskim Wschodzie. Dopiero później miały być w nie ubierane inne koniowate, takie jak osły. Przykłady takich wędzideł znaleziono na stanowisku Tel Haror. Międzynarodowy zespół podejrzewa, że za zniszczenie przedtrzonowców osła odpowiada miękkie wędzidło, prawdopodobnie wykonane z liny bądź drewna. Badany osioł to jedno z czterech zwierząt pochowanych w okolicznych domach. To wskazuje na znaczenie osłów w tym społeczeństwie. Analiza izotopów z zębów tego osobnika wskazała, że urodził się on i wychował w Egipcie i że do miejsca, w którym go znaleziono, trafił na parę miesięcy przed śmiercią. « powrót do artykułu