Znajdź zawartość

Obsługa naziemna Teleskopu Webba zakończyła napinanie osłony termicznej. Operacja rozwijania osłony rozpoczęła się 28 grudnia, a napięcie każdej z pięciu warstw było jej ostatnim etapem. Osłona o wymiarach 21x14 metrów musiała zostać zwinięta, by całość zmieściła się do rakiety Ariane, która wyniosła Webba. Jej rozłożenie było jednym z najtrudniejszych elementów przygotowywania teleskopu do pracy. To pierwsza w historii próba umieszczenia tak dużego teleskopu w przestrzeni kosmicznej. Webb wymagał nie tylko niezwykle przemyślanego składania, ale również ostrożnego rozkładania. Udane przeprowadzenie najbardziej wymagającego etapu operacji – rozłożenie osłony – to niezwykłe osiągnięcie ludzkiego geniuszu i myśli technicznej. Umożliwi ono osiągnięcie Webbowi zakładanych celów, stwierdził Thomas Zurbuchen, administrator Dyrektoriatu Misji Naukowych NASA. Składająca się z 5 warstw osłona termiczna ma za zadanie chronić zwierciadła i instrumenty przez ciepłem Słońca, Ziemi, Księżyca i samej podstawy teleskopu. Zapewniona stabilną temperaturę pracy poniżej -223 stopni Celsjusza. Wykonana jest z kaptonu pokrytego aluminium, a dwie najcieplejsze warstwy – dwie pierwsze patrząc od strony Słońca – są dodatkowo pokryte krzemem. Grubość pierwszej warstwy to zaledwie 0,05 mm, a każda z czterech kolejnych jest o połowę cieńsza. Największa jest warstwa 1., ta zwrócona w stronę Słońca. Najmniejsza zaś warstwa 5. Pierwsza warstwa osłony będzie nagrzewała się maksymalnie do 110 stopni Celsjusza, a warstwa 5. nie będzie nigdy cieplejsza niż -52 stopnie C. Natomiast jej najniższa temperatura wyniesie -237 stopni. Efekty pełnego rozwinięcia osłony są już widoczne. Teleskop wyposażony został w liczne czujniki temperatury, a NASA podaje na bieżąco odczyty z 4 z nich. Wsporniki osłony, znajdujące się po stronie gorącej – czyli zwróconej w kierunku Słońca – są obecnie rozgrzane do ponad 53 stopni Celsjusza, a średnia temperatura panelu wyposażenia platformy nośnej teleskopu to ponad 11 stopni. Natomiast po przeciwnej, zimnej, stronie osłony panują zupełnie inne warunki. Średnia temperatura zwierciadła głównego to obecnie mniej niż -147 stopni Celsjusza, a średnia temperatura modułu instrumentów naukowych, ISIM, obniżyła się do mniej niż -197 stopni Celsjusza. W ciągu najbliższych kilkudziesięciu godzin ma zacząć się kolejny z ważnych etapów przygotowywania Webba  – rozłożenie zwierciadła wtórnego do pozycji, w której ma pracować. Będzie ono znajdowało się na długich wysięgnikach przed zwierciadłem głównym. Jego zadaniem jest odbijanie światła zebranego przez zwierciadło główne do instrumentów naukowych, które będą je analizowały. Obecnie Teleskop Webba znajduje się w odległości ponad 945 000 km od Ziemi. Do celu – punktu libracyjnego L2 – dzieli go 500 000 kilometrów. « powrót do artykułu

Od kilkudziesięciu godzin Teleskop Webba (JWST) prowadzi niezwykle ważną i skomplikowaną operację – rozwija osłonę termiczną. To zaplanowana na kilka dni wieloetapowa czynność której powodzenie zdecyduje o losach obserwatorium. NASA otrzymuje też odczyty temperatury z teleskopu i już teraz widzimy jak olbrzymim różnicom temperatur poddawane jest urządzenie. JWST wystartował przed niecałymi 5 dobami (117 godzin temu), a już pokonał ponad 616 000 kilometrów. To ponad 42% trasy. Do celu pozostało mu 830 000 km. Obecnie porusza się w jego kierunku z prędkością 0,8 km/s. Rozwijanie osłony termicznej zaczęło się od rozłożenia po obu stronach teleskopu dwóch dużych wsporników o nazwie Unitized Pallet Structure (UPS). Mają podtrzymywać i napinać pięciowarstwową osłonę. Przed ich rozłożeniem Webb zorientował się w stronę Słońca tak, by zapewnić więcej ciepła UPS, włączono też liczne elementy grzewcze, by zapewnić odpowiednią temperaturę kluczowym komponentom biorącym udział w operacji. Następnie przyszedł czas na Deployable Tower Assembly (DTA). To struktura, na której znajdują się zwierciadła teleskopu. DTA wysunęła się o 1,22 metra, zwiększając odległość pomiędzy lustrami a całą resztą teleskopu. Pozwoli to na rozwinięcie osłony oraz zapewni lepsza izolację cieplną. Kontrola temperatury to krytyczny element pracy Webba. Działający w podczerwieni teleskop musi utrzymywać zwierciadła i instrumenty naukowe w bardzo niskich temperaturach. Tylko wówczas spełni swoje zadanie. JWST zwrócony jest platformą nośną w stronę Słońca – to jego gorąca strona. Po przeciwnej stronie platformy znajdują się lustra i cała aparatura badawcza, które za pomocą osłony termicznej będą chronione nie tylko przed wpływem Słońca, Ziemi i Księżyca, ale również ciepłem samej platformy. Dlatego też JWST został wyposażony w liczne czujniki temperatury, a NASA na bieżąco podaje odczyty 4 z nich, 2 znajdujących się po stronie gorącej i 2 po stronie zimnej. Dzięki nim wiemy, że obecnie średni temperatura elementu UPS wynosi -6,67 stopnia Celsjusza, a średnia dla panelu wyposażenia platformy nośnej jest dodatnia i wynosi 9,44 stopnia Celsjusza. Znacznie chłodniej jest po stronie zimnej. Średnia temperatura głównego zwierciadła to -57,22 stopnie Celsjusza, a Zintegrowanego Modułu Instrumentów Naukowych (ISIM) to -153,33 stopnia. To jednak dopiero początek. Temperatury pracy modułu optycznego, w skład którego wchodzą zwierciadła, oraz ISIM nie może być wyższa niż -223,15 stopnia Celsjusza. Osłona termiczna w sposób pasywny zapewni stabilne niższe temperatury. Natomiast niektóre elementy teleskopu wymagają jeszcze niższych temperatur. Dlatego też np. kamera i spektrograf MIRI wyposażono w aktywny system chłodzenia, który obniży temperatury czujników do mniej niż -266 stopni Celsjusza. Tak niskie temperatury zostaną osiągnięte dopiero po pełnym rozwinięciu osłony termicznej. To potrwa jeszcze około 3 dni.   « powrót do artykułu