Znajdź zawartość

Archeolodzy i konserwatorzy pracujący na peruwiańskim stanowisku Pañamarca, gdzie w przeszłości istniał jeden z ośrodków kultury Mochica (Moche) odkryli pokój tronowy z kolumnami, a wewnątrz niego dowody, że był on używany przez kobietę, która była miejscowym przywódcą. Pañamarca to wysunięte najbardziej na południe monumentalne centrum kultury Moche, która istniała w północnym Peru w latach 350–850. Kultura ta znana jest z grobowców elity, dzieł sztuki, wielkiej architektury, pięknych artefaktów i malarstwa ściennego. Pañamarca znana jest przede wszystkim ze wspaniałego kolorowego malarstwa, na którym przedstawiono procesje kapłanów i wojowników, bitwy pomiędzy nadprzyrodzonymi stworzeniami, sceny związane z ceremoniami do których używano jeńców wojennych oraz niezwykłych – jedynych w kulturze Moche – przedstawień mężczyzn o dwóch twarzach. Jednak nigdy wcześniej, ani tutaj, ani nigdzie indziej w Peru, nie znaleziono pokoju tronowego dla kobiety. Pokój otoczony jest ścianami i wsparty na kolumnach. Przedstawiono tam cztery różne sceny, których centralną postacią jest kobieta. Widzimy ją siedzącą na tronie, gdy rozmawia z mężczyzną o ptasiej głowie, przedstawiono kobietę w koronie wznoszącą puchar, na innym przedstawieniu władczyni trzyma berło i prowadzi procesję mężczyzn. W pokoju znaleziono też tron wykonany z cegły adobe. Jego wewnętrzna część również ozdobiona jest malunkami. Kobieta, którą widzimy na ścianach, kolumnach i tronie powiązana jest ze wschodzącym księżycem, oceanem i żyjącymi w nim stworzeniami oraz z przędzeniem i tkactwem. Na odkrytych malunkach uwieczniono też cały warsztat tkacki, w którym pracują kobiety, a mężczyźni z procesji, na czele której stoi królowa, niosą tkaniny. Pañamarca wciąż nas zadziwia. Nie tylko poprzez kreatywność jej malarzy, ale również dlatego, że przewraca do góry nogami to, co sądziliśmy o rolach płci w kulturze Moche, mówi profesor historii sztuki Lisa Trever z Clumbia University. Specjaliści zastanawiają się, czy kobieta na tronie to postać ludzka. Może być bowiem królową, kapłanką lub boginią. Jednak fizyczne ślady znalezione na tronie – zużycie jego oparcia, resztki nici, koraliki i ludzki włos – wskazują, że był on rzeczywiście używany przez człowieka. A to, wraz z malunkami, sugeruje, iż w VII wieku w Pañamarca rządziła kobieta. « powrót do artykułu

We wsi Cookham w Berkshire w Wielkiej Brytanii odkryto zaginiony anglosaski klasztor, w którym prawdopodobnie pochowano Cynethryth, jedyną anglosaską królową uwiecznioną na monetach. Dotychczas naukowcy z University of Reading znaleźli drewniane pozostałości budynków, w których mieszkali mnisi i mniszki oraz liczne obiekty, jak naczynia, resztki jedzenia, bransoletę z brązu i szpilkę do ubrania. Klasztor ten był jednym z wielu wybudowanych u brzegów Tamizy, która stanowiła wówczas ważny szlak handlowy. Znajdował się on na granicy pomiędzy królestwami Mercji i Wessex. Ze źródeł pisanych wiemy, że Cynethryth była królową Mercji, żoną króla Offy, który stworzył najpotężniejsze anglosaskie królestwo w historii. Nie wiemy, kiedy Cynethryth wyszła za Offę. Po raz pierwszy w dokumentach dotyczących nadań i przywilejów pojawia się ona w 770 roku. Do roku 780 jest już tytułowana Cyneðryð Dei gratia regina Merciorum (Cynethryth, z Bożej Łaski królowa Mercjan). Srebrne monety z wizerunkiem władczyni są czymś wyjątkowym nie tylko w anglosaskiej Anglii, ale i w Europie Zachodniej w tym okresie. Cynethryth nie była tylko żoną swojego męża. Była rzeczywistą władczynią. W nadawanych przywilejach królewskich jest wymieniana obok Offy, prawdopodobnie była patronką opactwa Chertsey, a papież Adrian I, wynosząc Hygeberhta, biskupa Lichfield do godności arcybiskupiej, napisał w tej sprawie list do Offy i Cynethryth. Podobnie zresztą Karol Wielki, pisząc do swojego angielskiego odpowiednika, wymienia króla Offę i królową Cynethryth, nadając im tym samym jednakowy status. Wiemy, że Offa zmarł w 796 roku, a Cynethryth wstąpiła do klasztoru w Cookham, zostając jego ksieni. Królowa żyła jeszcze w 798 roku. Wstępne wykopaliska na terenie odnalezione klasztoru wskazują, że wybudowano go podobnie jak stojący w pobliżu średniowieczny kościół, w którym przetrwały resztki anglosaskich murów. Obie budowle powstały na wyniesieniu terenu, co chroniło je przed częstymi wylewami rzeki. Gabor Thomas, archeolog, który kieruje wykopaliskami, mówi, że zaginiony klasztor w Cookham od dawna intrygował historyków. Powstało wiele teorii odnośnie jego lokalizacji. Udało się nam rozwiązać tę zagadkę. Uczony dodaje, że pomimo udokumentowanych związków tego klasztoru z dworem królewskim, nie wiemy niemal niczego o tym, jak wyglądało życie w klasztorze czy jego okolicach. Brak nam bowiem dowodów archeologicznych. Przedmioty, które znajdujemy pozwalają nam na odtworzenie, jak mnisi i mniszki się ubierali, jedli i pracowali. To rzuci nowe światło na anglosaskie klasztory. Zdaniem Thomasa, istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo, że Cynethryth została pochowana na terenie klasztoru. Archeolodzy chcą kontynuować badania w przyszłym roku. « powrót do artykułu

W zimie z 2017 na 2018 r. liczba kolonii pszczół spadła o 16% - ustalił międzynarodowy zespół naukowców, pracujący pod przewodnictwem specjalistów z University of Strathclyde. Analiza objęła 25.363 pszczelarzy z 36 krajów. Okazało się, że z 544.879 kolonii zarządzanych na początku zimy stracono 89.124. Zadziałała kombinacja czynników, w tym warunki pogodowe, nierozwiązywalne problemy związane z królową czy katastrofa naturalna. W Portugalii, Irlandii Północnej, Anglii i we Włoszech straty wynosiły ponad 25%, podczas gdy np. na Białorusi, w Izraelu i Serbii nie przekraczały one 10%. Odnotowano również znaczące zróżnicowanie wewnątrz pewnych krajów, w tym w Niemczech, Szwecji oraz Grecji. Ogólny wskaźnik utraty spadł z 20,9% w 2016-17, ale nadal był wyższy od 12,0% z 2015-16. W Szkocji wskaźnik strat ogółem rósł na przestrzeni tych 3 lat i wynosił, odpowiednio, 18,0%, 20,4% i 23,7%. Hodowcy, którzy przenieśli swoje kolonie w sezonie pożytkowym, by zyskać dostęp do nowych roślin albo do zapylania, doświadczyli mniejszych strat niż ci, którzy trzymali pszczoły w jednym miejscu. Hodowle na mniejszą skalę doświadczyły większych strat niż większe przedsięwzięcia. Badanie objęło 33 kraje z Europy, a także Algierię, Izrael i Meksyk. Jego wyniki ukazały się w Journal of Apicultural Research. Autorami są naukowcy należący do grupy monitorującej utratę pszczół w ramach międzynarodowego stowarzyszenia COLOSS (Instytut Zdrowia Pszczół na Uniwersytecie w Bernie). Utrata kolonii pszczół to bardzo skomplikowana kwestia. [...] Obserwujemy pszczoły zimą, ale to, co się z nimi dzieje, może być częściowo zdeterminowane warunkami panującymi zeszłego lata - opowiada dr Alison Gray i dodaje, że wiele kolonii znika przez problemy związane z królową, która może zniknąć lub nie składa zapłodnionych jaj. Pszczołom zagraża też m.in. wywoływana przez pajęczaki Varroa destructor warroza. Naukowcy podzielili rośliny, które pszczoły odwiedzają, zbierając pyłek i nektar, na 6 kategorii: sady, rzepak, kukurydza, słonecznik, wrzosy i jesienne rośliny pastewne. « powrót do artykułu