Znajdź zawartość

Wojciech Budzyn z Bochni jest farmaceutą, ale i zapalonym detektorystą. W ciągu ostatnich trzech lat niemal każdy weekend poświęcił swojemu hobby. Przed dwoma tygodniami pasja zaowocowała niezwykłym znaleziskiem. W lesie pomiędzy Bochnią a Nowym Wiśniczem pan Wojciech znalazł niezwykłą, bogato zdobioną bransoletę z brązu. Odkrywca przystąpił do poszukiwań po uzyskaniu zgody Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków (WUOZ) i właściciela gruntu. Na głębokości 15˜–20 cm trafił na bransoletę. Jej unikatowe zdobienia od razu wzbudziły zainteresowanie archeologów. Znalezisko zostało przekazane do WUOZ i zostanie poddane konserwacji - po oczyszczeniu dowiemy się więcej o kulturze, która wykonała bransoletę – zdradził nam pan Wojciech. Wstępne oględziny pozwalają stwierdzić, że zabytek powstał 3500–4000 lat temu, a jego stylistyka jest zgodna z kulturą przedłużycką lub trzciniecką. Poszukiwania z wykrywaczem metali pozwalają na bezpośredni kontakt z historią, czasem bardzo odległą, wręcz nierealną. Bo przecież ciężko wyobrazić sobie, że na miejscu naszego domu dwa tysiące lat temu istniała prasłowiańska osada, wypełniona ludźmi podobnymi do nas. Każdy znaleziony przedmiot rodzi pytania: Jak wtedy wyglądał świat? Kim była osoba, która nosiła tę bransoletę? I dlaczego ją zgubiła? – mówi detektorysta. Bransoleta jest dla mnie bardzo ważnym odkryciem i cieszę się, że trafi do muzeum, gdzie wszyscy będą mogli ją zobaczyć. Każda moneta, medalik czy guzik są dla mnie istotne, bo za każdym przedmiotem stoi jakaś jedna konkretna historia. Lubię zastanawiać się jaka – dodaje. Nie jest to pierwsze znalezisko pana Wojciecha, które wzbogaci muzea w pobliżu Bochni. W ubiegłym roku znalazł on bowiem srebrnego denara z wizerunkiem Marka Aureliusza. Bransoleta jest dla niego jednak wyjątkowo cenna; porównuje jej znalezienie do wygranej na loterii. « powrót do artykułu

Cincinnati Art Museum poinformowało właśnie o niezwykłym odkryciu, jakiego w muzealnych zbiorach dokonała w ubiegłym roku kurator kolekcji wschodnioazjatyckiej, doktor Hou-mei Sung. Okazało się, że z pozoru zwykłe lustro z brązu z XVI wieku, po odpowiednim oświetleniu, odbija wizerunek Buddy otoczonego promieniami światła. Takie „magiczne lustra” po raz pierwszy wyprodukowano za czasów dynastii Han (202 p.n.e. – 220 n.e.). Przy odpowiednim oświetleniu lustra ujawniają napisy lub rysunki. To skarb narodowy Chin, a my mamy to szczęście, że jeden z tych rzadkich obiektów jest w Cincinnati, mówi doktor Sung. Niezwykły zabytek zostanie wystawiony na widok publiczny od 23 lipca. Odkryte w Cincinnati „magiczne lustro” ma z tyłu napis 南無阿彌陀佛. To imię Buddy Amitabha, czyli Buddy Nieograniczonego Światła. To Budda będący źródłem życia i światła. Trafiło do muzealnych zbiorów w 1961 roku. Do ubiegłego roku było niczym niewyróżniającym się zabytkiem w liczącej ponad 100 000 przedmiotów muzealnej kolekcji. Uważano, że powstało w Japonii. O jego odkryciu zdecydował przypadek. Muzeum planowało zorganizowanie wystawy dzieł sztuki z brązu. Doktor Sung, wiedząc o istnieniu „magicznego lustra” w zbiorach Metropolitan Museum, z czystej ciekawości postanowiła przeprowadzić testy. Wraz z konserwatorem oświetlili je i okazało się, że w odbitym świetle widać jakiś wzór. Wykorzystali więc silniejszy bardziej skoncentrowany strumień światła i zobaczyli Buddę. „Magiczne lustra” było bardzo trudno wytworzyć. Naukowcy do dzisiaj nie wiedzą dokładnie, jak przebiegał proces produkcyjny. Nic więc dziwnego, że w światowych muzeach znajdują się pojedyncze zabytki tego typu. W muzeum w Szanghaju znajdują się cztery niewielkie „magiczne lustra” z czasów dynastii Han, uznane za skarby narodowe Chin. Ponadto jedno buddyjskie magiczne lustro znajduje się w Muzeum Narodowym w Tokio i jedno w nowojorskim Metropolitan Museum of Art. Oba te lustra powstały w Japonii w epoce Edo (1603–1867). Wstępnie badania lustra z Cincinnati wskazują, że powstało ono w Chinach i jest starsze od luster japońskich. Od luster z Szanghaju różni się tym, że odbija ukryty rysunek. Tamte lustra bowiem, po oświetleniu z przodu ich wypolerowanej strony, w jakiś sposób odbijają wzór widoczny z tyłu lustra. Pani Sung już się cieszy na samą myśl, że do Cincinnati Art Museum zaczną przybywać eksperci z całego świata, chcący zbadać niezwykły zabytek. Jestem podekscytowana, gdyż dzięki temu będę mogła dowiedzieć się więcej o naszych zbiorach, mówi. « powrót do artykułu

Sharjah Archaeology Authority (SAA) poinformowało, że  w okolicach miejscowości Mleiha w emiracie Szardża odkryto brązową figurkę mitycznego gryfa; zwierzę ma skrzydła orła, głowę lwa i duże ptasie stopy ze szponami. Figurka datuje się na I w. n.e. i wg archeologów, stanowi świadectwo istnienia sieci handlowej między Mleihą a pobliskimi prowincjami rzymskimi. Dr Sabah Aboud Jassim, dyrektor generalny SAA, wyjaśnił, że figurka była częścią kadzielnicy, w której wykorzystano 3 takie statuetki; były one symetrycznie rozstawione na planie koła. Na górze znajdowało się zdobne naczynie do palenia kadzidła. « powrót do artykułu

Hiszpańscy konkwistadorzy byli uzależnieni od mezoamerykańskiej technologii wytopu miedzi. Hiszpanie potrzebowali miedzi by móc używać artylerii, wytwarzać naczynia czy monety. Nie mieli jednak odpowiedniej wiedzy i doświadczenia, by samodzielnie pozyskiwać ten metal. W samej Hiszpanii od wieków nie zajmowano się produkcją miedzi, importowano ją z Europy Środkowej. Tym trudniej było więc konkwistadorom. Jak dowiadujemy się z pisma Latin American Antiquity, w kwestii wydobycia rudy i wytwarzania miedzi Hiszpanie byli przez co najmniej 100 lat, a prawdopodobnie dwukrotnie dłużej, uzależnieni od miejscowych robotników. Jak stwierdzili naukowcy pracujący pod kierunkiem profesor Horoty Hosler z MIT oraz Johana Gracii Zaidui z Uniwersytetu w Porto, pozycja południowoamerykańskich rzemieślników zajmujących się wytopem miedzi była tak silna, że mogli oni domagać się zwolnień podatkowych. Specjaliści doszli do takich wniosków na podstawie badań na stanowisku El Manchón w Meksyku. Znaleziono tam artefakty pozwalające na datowanie ludzkiej aktywności w latach co najmniej 1240–1680. El Manchón to duża i odległa osada. Początkowo nie widać tam obecności Hiszpanów. Są za to trzy wyraźne części. Dwie z nich noszą dowody budowy długich budynków, z których część była podzielona na osobne pomieszczenia, w tym przeznaczone do rytuałów religijnych. Układ budynków jest zgodny z tym, co widzimy w innych miejscach Mezoameryki, jednak nie można go przypisać do żadnej konkretnej grupy etnicznej. Pomiędzy częściami z budynkami widoczny jest obszar zawierający hałdy żużlu pozostałego po wytopie metalu. Hiszpanie potrzebowali dużej ilości miedzi i cyny, z których powstawał brąz potrzebny do produkcji dział i innej broni. Jednak jak wiemy z licznych źródeł, sami nie znali się na technice wytopu. Jednocześnie wiemy, że południowoamerykańscy rzemieślnicy od setek lat zajmowali się wytopem miedzi. Tworzyli z niej bogate ozdoby. Potrafili też łączyć ją ze srebrem, arsenem czy cyną. Hiszpanie potrzebowali jednak znacznie większych ilości miedzi, niż tradycyjnie wytwarzali miejscowi rzemieślnicy. Hosler i jej zespół odkryli tajemniczą strukturę, składającą się z dwóch równoległych ścianek kamiennych prowadzących do dużej hałdy żużlu. Naukowcy doszli do wniosku, że mamy tu do czynienia z udokumentowanym po raz pierwszy połączeniem miejscowej technologii z technologią z Europy. Ich zdaniem to, co odkryli, jest hybrydowym miejscem wytopu miedzi, w którym technologia znana w Mezoameryce została wzbogacona o zmodyfikowany europejski miech. Już wcześniej istniały przesłanki, że takie systemy istniały. Teraz po raz pierwszy udało się odkryć pozostałość takiej konstrukcji. W identyfikacji znaleziska wykorzystano m.in. analizę żużlu. Okazało się, że powstał on w temperaturze 1150 stopni Celsjusza. Nie udałoby się jej osiągnąć używając jedynie dmuchawek ustnych, z jakich korzystali miejscowi. To zaś potwierdza nie tylko, że łączono technologie z Nowego i Starego świata, ale że miejsce wytopu było używane przez długi czas po podboju przez Hiszpanów. Naukowcom nie udało się szczegółowo datować poszczególnych warstw żużlu. Jednak ich obserwacje potwierdzają archiwalne dokumenty. Były one wysyłane przez konkwistadorów do Hiszpanii i dowiadujemy się z nich o dostępności miejscowej miedzi, o prowadzonych testach i o udanej produkcji artylerii z miejscowych materiałów. Znajdujemy tam też informacje o zwolnieniach podatkowych. Z dokumentów wiemy, że Europejczycy zdali sobie sprawę, iż jedynym sposobem na uzyskanie miedzi jest współpraca z miejscowymi rzemieślnikami. Musieli więc dojść z nimi do porozumienia, mówi Hosler. « powrót do artykułu