Znajdź zawartość

Asyryjskie tabliczki z pismem klinowym pochodzące z II tysiąclecia przed Chrystusem łączą miejsce ich znalezienia z ważnym miastem handlowym. Gdy odczytano treść tabliczek znalezionych w ubiegłym roku przez naukowców z Uniwersytetu w Tybindze, okazało się, że miejsce ich odkrycia – Bassetki w Autonomicznym Regionie Kurdystanu w Iraku – to najprawdopodobniej starożytne miasto Mardaman. Według starożytnych źródeł było to ważne miasto w północnej Mezopotamii. Wiadomo, że istniało w latach 2200-1200 przed Chrystusem, że bywało i stolicą królestwa, i stolicą prowincji, wielokrotnie było zdobywane i niszczone. Dotychczas jednak nie było wiadomo, gdzie się znajdowało. Latem ubiegłego roku archeolodzy z Uniwersytetu w Tybindze odkopali w Bassetki archiwum składające się z 92 glinianych tabliczek. Datowano je na około 1250 rok przed naszą erą. Teraz tabliczki zostały odczytane przez doktor Betinę Faist z Uniwersytetu w Heidelbergu. Z ich treści wynika, że mamy do czynienia z siedzibą stolicy nieznanej dotychczas prowincji Imperium Asyryjskiego, która w XIII wieku przed Chrystusem obejmowała północną Mezopotamię i Syrię. Tabliczki wspominają o gubernatorze imieniem Assur-nasir i jego codziennych obowiązkach. Nagle okazało się, że miejsce wykopalisk to pałac asyryjskiego gubernatora prowincji, mówi profesor Peter Pfälzner, który kierował wykopaliskami. Wspomniano w nich też o mieście Mardaman, które jest prawdopodobnie tożsame z miastem Mardama, znanym ze starobabilońskich źródeł z około 1800 roku p.n.e. Źródła te wspominają, że miasto było stolicą królestwa, które w 1786 roku zostało podbite przez jednego z największych władców tamtych czasów, Shashiego-Adada I i włączone do jego mezopotamskiego imperium. Jednak, jak wiemy z tych samych źródeł, już kilka lat później tereny te były niezależnym królestwem rządzącym przez huryckiego władcę imieniem Tish-ulme. Nastąpił wówczas okres rozkwitu miasta, jednak niedługo później zostało ono zniszczone przez zdominowany wcześniej przez Hurytów lud Turukku, pochodzący z gór Zagros. Tekst z tabliczek i wykopaliska w Bassetki wskazują, że to nie był koniec. Miasto istniało nadal, a w latach 1250-1200 p.n.e. było nawet siedzibą gubernatora, dodaje profesor Pfälzner. Co ciekawe, historię Mardaman można prześledzić do samych początków rozwoju cywilizacji Mezopotamii. Źródła z okresu Trzeciej Dynastii Ur, z lat 2100-2000 przed Chrystusem opisują je jako ważne miasto na północnych rubieżach Mezopotamii. Najstarsze źródła, które o nim wspominają pochodzą zaś z czasów imperium akadyjskiego, pierwszego imperium w historii ludzkości. Dowiadujemy się z nich, że miasto zostało zniszczone około roku 2250 p.n.e. przez wojska Naram-Sina, najpotężniejszego z władców Akkadu. Tabliczki z Bassetki wnoszą ważne informacje do naszej wiedzy o geografii Mezopotamii, mówi Betina Faist. Naukowcy mają nadzieję, że dzięki nim i ustaleniu położenia Mardaman możliwe będzie określenie położenia innych wczesnych miast Mezopotamii. Mardaman, dzięki swojej pozycji na szlakach handlowych pomiędzy Mezopotamią, Anatolią a Syrią wyrósł do rangi wpływowego miasta i stolicy regionalnego królestwa. Niejednokrotnie było wrogiem potężnych mezopotamskich sąsiadów. Dalsze wykopaliska w Bassetki z pewnością przyniosą wiele ekscytujących odkryć, dodaje Pfalzner. Pochodzące z epoki brązu miasto Bassetki zostało odkryte w 2016 roku przez uczonych z Tybingi. « powrót do artykułu