Znajdź zawartość

Prof. Attilio Mastrocinque z Uniwersytetu w Weronie odczytał inskrypcję z ok. 1500-letniej ołowianej tabliczki, znalezionej w ruinach starożytnego teatru w Cezarei Nadmorskiej. Okazuje się, że to klątwa wymierzona w tancerza o imieniu Manna. Wzywano w niej różne bóstwa i demony, które miały wyrządzić mu krzywdę. Fakt, że tabliczkę z inskrypcjami po grecku znaleziono w ruinach tak prestiżowego teatru, sugeruje, że Manna musiał być znanym artystą. Nagroda [dla zwycięzcy konkursu tanecznego] również musiała być spora, o rozgłosie i prestiżu nie wspominając - pisze Mastrocinque w artykule "A Defxio from Caesarea Maritima against a Dancer", opublikowanym w książce "Litterae Magicae. Studies in Honour of Roger S.O. Tomlin". Splącz mu stopy, utrudnij taniec. Zawiąż oczy, dłonie i stopy, by podczas tańca w teatrze odmówiły Mannie posłuszeństwa. Oprócz tego konkurent życzył tancerzowi, by poruszał się wolno i stracił równowagę. Rywal przywoływał m.in. Thota, egipskiego boga Księżyca i patrona mądrości. By podziałać na szkodę Manny, zwracał się do demonów nieba, powietrza, ziemi oraz podziemi, a także do demonów mórz, rzek i źródeł. Tabliczka została znaleziona przez włoski zespół archeologiczny między 1949 a 1954 r. Inskrypcję trudno było jednak odczytać. Udało się to dopiero profesorowi Mastrocinque, który posłużył się techniką RTI (od ang. Reflectance Transformation Imaging). Pozwala ona przetworzyć zrobione pod różnymi kątami zdjęcia obiektu w matematyczny model jego powierzchni. Dzięki temu można oglądać w 3D, w dodatku w dużym zbliżeniu, różne detale. Da się przy tym symulować zmiany kąta padania światła. Ponieważ tabliczka pochodzi z czasów, gdy Cezarea Nadmorska była kontrolowana przez Cesarstwo Bizantyńskie, Mastrocinque podejrzewa, że Manna i jego rywal mogli reprezentować wrogie sobie stronnictwa (fakcje) cyrkowe. Inskrypcja z tablicy składa się ze 110 wierszy. Mimo że oficjalną religią Cesarstwa Bizantyńskiego było chrześcijaństwo, a chrześcijanie nie czcili Thota ani pogańskich bóstw/demonów często przywoływanych w klątwach, jak widać, nie powstrzymywało to niektórych przed sięganiem po takie środki. Ta i inne liczne tablice z okresu późnego w dziejach Bizancjum czy wczesnego średniowiecza pokazują, że chrystianizacja Cesarstwa Rzymskiego nie wypleniła występnych sztuk magicznych. Przeciwnie, stawały się one coraz bardziej rozpowszechnione i rozbudowane [a klątwy dłuższe i bardziej szczegółowe]. Obecnie tabliczka z klątwą znajduje się w zbiorach Muzeum Archeologicznego w Mediolanie. « powrót do artykułu