Znajdź zawartość

Amerykańsko-japoński zespół opisał unikatowy rybonośny łupek wapienny. Zachowały się w nim skamieniałości ławicy złożonej z ponad 250 osobników. Rybki są przeważnie zwrócone w tym samym kierunku i znajdują się blisko siebie. Wygląda więc na to, że 50 mln lat temu zginęły podczas pływania w zgrabnej formacji. Wiadomo, że wiele zwierząt, od ptaków po ryby i owady, przemieszcza się w formacjach, ale kiedy zachowanie to pojawiło się w toku ewolucji, dokładnie nie wiadomo. Odkrycie łupka może rzucić nieco światła na tę kwestię. Podczas badania skamieniałości z Formacji Zielonej Rzeki doliczono się 259 przedstawicieli wymarłego gatunku Erismatopterus levatus. Nie ma pewności, jak rybki zginęły. Wiadomo jednak, że śmierć była praktycznie natychmiastowa. Wg badaczy, ułożenie ciał w płycie skały sugeruje, że obserwowane skupisko jest raczej wynikiem zachowania [grupy zwierząt], a nie artefaktem procesu fosylizacji. By lepiej zrozumieć przebieg zdarzeń, naukowcy z Uniwersytetu Stanowego Arizony i Galerii Skamieniałości Oishi Mizuta Memorial Museum przeprowadzili symulacje 1000 scenariuszy; uwzględniali w nich różne czynniki, w tym wymiary ryb i rodzaje przepływów wody. Symulacje sugerowały, że E. levatus pływały razem w ławicy, podobnie jak współczesne ryby. Wydaje się, że trzymanie się w grupie pomagało im w ochronie przed drapieżnikami. « powrót do artykułu

W czasie rozpoczętego właśnie 71. Dorocznego Spotkanie Wydziału Dynamiki Płynów Amerykańskiego Towarzystwa Fizycznego naukowiec z Naval Undersea Warfare Center Jesse Belden opisał wyniki badań, jakie wraz z zespołem przeprowadził nad... peletonami kolarskimi. Okazuje się, że zachowania typowe np. dla ławic ryb, są widoczne również w zgrupowaniach ludzi, a szczególnie w peletonach. Belden i jego zespół wykorzystali wykonane z powietrza nagrania peletonów i sprawdzali, co powoduje zmiany w zachowaniu całej grupy. Odkryli, że ruch poszczególnych kolarzy w peletonie przypomina cyrkulację płynu. Zaobserwowali też dwa rodzaje propagowania się fali w peletonie. Pierwszy z nich to fala poruszająca się w tył i w przód. Zwykle pojawia się ona, gdy jeden z rowerzystów naciśnie hamulec i inni również zwalniają, by uniknąć kolizji. Drugi typ fali to taka, która przesuwa się w prawo lub lewo. Jest ona związana albo z omijaniem przeszkody, albo z zajmowaniem przez kolarza korzystniejszej pozycji w grupie. Peletony mają też swoją trwałą strukturę. Dotychczas uważano, że jest ona dyktowana względami aerodynamiki. Sądzono, że poszczególni kolarze szukają takiej pozycji, by jazda kosztowała ich jak najmniej wysiłku. Jednak czynniki aerodynamiczne odgrywają rolę jedynie na zewnętrznych krawędziach peletonu. Grupa Beldena odkryła, że struktura peletonu jest dyktowana najprawdopodobniej przez... wzrok. Każdy z kolarzy stara się utrzymać konkurentów w peryferyjnym polu widzenia, gdyż jest ono najbardziej czułe na ruch. Ponadto tempo propagowania się fali w peletonie było zgodne z czasem reakcji zawodników, a nie z czasem podejmowania świadomej decyzji o zajęciu lepszego miejsca ze względów na czynniki aerodynamiczne. Badania Beldena rzucają nowe światło na masowe zachowania ludzi i pozwolą na lepsze zarządzanie ruchem drogowym czy zgromadzonym tłumem. Ponadto lepsze zrozumienie roli bodźców pozwoli na udoskonalenie autonomicznych samochodów. Dają też one lepszy wgląd w procesy poznawcze członków stad i grup. W przeciwieństwie do członków ławic ryb czy stad ptaków z członkami peletonu można porozmawiać, mówi Belden. « powrót do artykułu