Skocz do zawartości
Forum Kopalni Wiedzy
KopalniaWiedzy.pl

Badania w krakowskim cyklotronie pozwalają lepiej zrozumieć lekkie jądra atomowe

Rekomendowane odpowiedzi

Dzięki przeprowadzonym w Krakowie badaniom akceleratorowym udało się poszerzyć wiedzę o lekkich jądrach atomowych. To o tyle istotne, że wszystkie pierwiastki powstały w toku ewolucji wszechświata, w którym dominowały lekkie jądra atomowe. Naukowcy z Polski, Włoch, Francji, Belgii, Niemiec, Rumunii i Holandii prowadzili swoje badania w Centrum Cyklotronowym Bronowice. Uczeni skupiali się na wzbudzeniach jąder atomowych węgla 13C zwanych rozciągniętymi stanami rezonansowymi. Stany te interesują przede wszystkim astrofizyków.

Badania jąder atomowych wzbudzonych do wysokich energii są bardzo trudne, gdyż tworzące jądra cząstki wchodzą w interakcje angażujące aż trzy z czterech oddziaływań podstawowych: silne, słabe oraz elektromagnetyczne. Zaletą prac z rozciągniętymi stanami energetycznymi lekkich jąder jest prostota ich opisu, co pozwala na zbudowanie modeli wyników pomiarów.

Jądro znajdujące się w stanie energetycznym nazywanym rozciągniętym można sobie wyobrażać jako układ, w którym pod wpływem zderzenia z protonem z zewnątrz tylko jeden proton lub jeden neutron jądra pokonuje szczelinę energetyczną i przenosi się do stanu energetycznego leżącego w tak zwanym kontinuum energetycznym. W kontinuum różne stany energetyczne jądra mogą na siebie nachodzić, co radykalnie utrudnia opis zachodzących zjawisk i ich zrozumienie, a w konsekwencji także interpretowanie danych z eksperymentów. Stany rozciągnięte są więc tak istotne, ponieważ na energetycznej drabince powłok energetycznych w jądrze atomowym to jedne z najwyższych miejsc, gdzie jeszcze można prowadzić względnie proste i jednocześnie precyzyjne obserwacje, wyjaśnia doktor Natalia Cieplicka-Oryńczak z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN.

Uczeni wykorzystali cyklotron Proteus C-235, którego wiązkę koncentrowano na tarczach węglowych. W wyniku zderzenia wiązki z tarczą powstawały protony. Koncentrycznie wokół osi wiązki umieszczono detektory rejestrujące przede wszystkim te protony, które były rozpraszane pod kątem 36 stopni od wiązki. Analizy teoretyczne wykazywały bowiem, że właśnie pod takim kątem powinno być widocznych jak najwięcej protonów związanych ze wzbudzeniem rozciągniętych stanów węgla 13C. Dodatkowe detektory rejestrowały kwanty gamma i lekkie cząstki.

Dzięki badaniom udało się ustali, że jądro 13C stanu rozciągniętego rozpada się na dwa sposoby, tzw. kanały. Częściej występuje kanał, w czasie którego jądro emituje proton i przekształca się w bor 12B, który następnie emituje kwant gamma. W drugim kanale powstaje węgiel 12C z emisją neutronu i kwantu gamma.

W następnym etapie badań Centrum Cyklotronowe Bronowice zostanie wykorzystane do badań jąder azotu 14N i węgla 12C, a później uczeni poszukają rozciągniętych stanów jądrowych w borze 11B.


« powrót do artykułu

Udostępnij tę odpowiedź


Odnośnik do odpowiedzi
Udostępnij na innych stronach

Jeśli chcesz dodać odpowiedź, zaloguj się lub zarejestruj nowe konto

Jedynie zarejestrowani użytkownicy mogą komentować zawartość tej strony.

Zarejestruj nowe konto

Załóż nowe konto. To bardzo proste!

Zarejestruj się

Zaloguj się

Posiadasz już konto? Zaloguj się poniżej.

Zaloguj się

  • Podobna zawartość

    • przez KopalniaWiedzy.pl
      Prawo jazdy to dokument, który na pewno ułatwia życie i pozwala na większą samodzielność i niezależność. Jednak droga do jego zdobycia musi być poprzedzona odbyciem kursów. Odpowiednio dobrany ośrodek szkolenia kierowców to filar powodzenia na egzaminie państwowym.
      Niezależnie od tego, w jakim wieku zdecydujemy się na to, by zrobić prawo jazdy, ważne jest, by podczas całego procesu przygotowawczego, czyli nauki jazdy i teorii, odczuwać komfort. Przełoży się to na naszą pewność za kierownicą, powodzeniem na egzaminie oraz umiejętnością samodzielnego podejmowania decyzji, gdy już zostaniemy kierowcami. Dlatego też wybór odpowiedniej szkoły jazdy to decydujący krok na drodze do bycia kierowcą.
      Prawo jazdy Kraków – skuteczna nauka
      Gdy rozpoczynamy naukę jazdy, często wiele jej aspektów jest totalną nowością. Odpowiednio dobrana szkoła jazdy powinna więc, dzięki cierpliwym i fachowym instruktorom, krok po kroku przeprowadzić kandydata na kierowcę przez wszystkie zawiłości. Dzięki odpowiedniemu podejściu specjalisty, jakim jest wykwalifikowany instruktor nauki jazdy, kandydat będzie nabierał coraz większej pewności w prowadzeniu pojazdu. A to element kluczowy podczas egzaminu na prawo jazdy. Tak samo ma się sprawa, jeśli chodzi o szkolenie teoretyczne, które prowadzi szkoła nauki jazdy. Dlatego też zarówno doskonalenie techniki jazdy, jak i kurs teoretyczny powinny się odbywać w duchu indywidualnego podejścia do kursanta.
      Kurs prawa jazdy – jak wybrać najlepiej
      Prawo jazdy Kraków to opcja, którą należy rozważyć, decydując się nie tylko na zrobienie prawa jazdy, ale także na jazdy doszkalające. Po pierwsze szkoła jazdy Kraków oferuje indywidualne podejście do kursanta, a poza tym to szkoła z długoletnim stażem. W związku z tym oferuje wszystkim, którzy zdecydują się na kurs, wsparcie fachowych i doświadczonych instruktorów. Poza tym, co istotne, szkołę jazdy cechuje uczciwość, bezpieczeństwo i transparentność – to trzy cechy, które pomagają wzbudzić zaufanie u kandydatów na kierowcę. Poza tym w przygotowywaniu do egzaminu państwowego (zarówno jeśli chodzi o egzamin teoretyczny, jak i praktyczny), szkoła korzysta z innowacyjnych rozwiązań. Należą do nich: wykłady online czy nowoczesne materiały szkoleniowe. Wszystko z duchem czasów i z uwzględnieniem różnych potrzeb kursantów.
      Nauka jazdy Kraków to dobre rozwiązanie dla wszystkich, którzy bezstresowo chcą uzyskać wysokie umiejętności, jeśli chodzi o prowadzenie pojazdów mechanicznych, jak i  znajomość przepisów ruchu drogowego oraz zasad bezpieczeństwa poruszania się po drodze.

      « powrót do artykułu
    • przez KopalniaWiedzy.pl
      Kraków jako jedyne miasto w Polsce bierze dzisiaj udział w akcji global City Sampling Day (gCSD), która polega na zbieraniu wymazów z powierzchni na przystankach, w autobusach i tramwajach, na ławkach. Materiał posłuży stworzeniu mikrobiologicznego "odcisku palca" miasta.
      Informacje te przekazały Uniwersytet Jagielloński i Urząd Miasta Krakowa, które po raz drugi zrealizują projekt w stolicy Małopolski. Jak udowadniają naukowcy, każde miasto ma swój mikrobiologiczny "odcisk palca".
      Global City Sampling Day (gCSD) odbywa się co roku 21 czerwca w ponad 60 miastach na sześciu kontynentach. Kraków przystąpił do gCSD w 2020 r., kiedy to wolontariusze pobrali wymazy na przystankach i w tramwajach z automatów biletowych, siedzeń, poręczy, uchwytów, zlokalizowanych na trasach linii tramwajowych 52, 50 i 14. Dodatkowe próbki zostały pobrane za pomocą próbnika powietrza w tunelach znajdujących się w okolicach Dworca Głównego.
      W tym roku akcja zostanie powtórzona, a na podstawie wyników z obu lat dr hab. inż. Paweł Łabaj i jego zespół z Małopolskiego Centrum Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego zaprezentują mikrobiologiczny "odcisk palca" przestrzeni miejskiej Krakowa. Dane te – według naukowców – są szczególnie pomocne w zrozumieniu interakcji człowieka ze światem drobnoustrojów w miastach.
      Próbki zostaną przekazane do ogólnej bazy gCSD w Nowym Jorku, prowadzonej przez prof. Christophera Masona. Nowojorski zespół badawczy wyodrębni i zsekwencjonuje DNA z każdej próbki w celu identyfikacji gatunków mikroorganizmów, które się w nich znajdują.
      W maju MetaSUB Consortium opublikowało wyniki z pierwszych lat przeprowadzania gCSD w magazynie "Cell". Łącznie badacze we wszystkich próbkach zebranych z powierzchni znaleźli 4 246 znanych gatunków mikroorganizmów. Dwie trzecie z nich stanowiły bakterie, podczas gdy pozostałe to mieszanka grzybów, wirusów i innych rodzajów mikrobów. Znaleziono również 10 928 wirusów i 748 rodzajów bakterii, które nigdy wcześniej nie zostały udokumentowane w żadnej bazie. Zdaniem naukowców większość tych organizmów prawdopodobnie jest neutralna dla ludzi, a niektóre mogą być w rzeczywistości korzystne.

      « powrót do artykułu
    • przez KopalniaWiedzy.pl
      Parę dni temu nocą przez kilka godzin specjaliści z krakowskiego Przedsiębiorstwa Badań Geofizycznych i naukowcy z Akademii Górniczo-Hutniczej badali georadarem 200 metrów kwadratowych u stóp Wawelu. Poszukiwali pozostałości XV-wiecznej Bramy Pobocznej na skrzyżowaniu ulic Podzamcze i Kanoniczej. W 1822 r. brama została wyburzona wraz częścią murów miejskich podczas akcji "porządkowania miasta".
      Badania zostały zorganizowane na zlecenie Miejskiego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej. MPEC chce sprawdzić, w jaki sposób z poszanowaniem dla pozostałości starych murów można tu położyć rury ciepłownicze. Na operację wyraził zgodę Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Krakowie.
      Jak napisano na portalu miejskim Krakowa, badania georadarowe (głębokość pomiarów sięgała 2 m) pozwolą na zlokalizowanie reliktów murów średniowiecznych i konstrukcji inżynieryjnych, a także miejsc [...] zniszczonych w trakcie układania w tym rejonie, już w połowie XIX wieku (bez nadzoru konserwatorskiego), sieci wodociągowej i kanalizacyjnej. Właśnie te zniszczone miejsca MPEC będzie mógł wykorzystać do zaprojektowania i ułożenia planowanej sieci ciepłowniczej.
      Brama Poboczna, jedna z głównych bram wiodących na Wawel, była fragmentem szlaku handlowego prowadzącego z Rusi na Morawy i do Czech. Mogła mieć nawet 3 metry szerokości, co przed wiekami umożliwiało przejazd wozom konnym wjeżdżającym na Wzgórze Wawelskie.

      « powrót do artykułu
    • przez KopalniaWiedzy.pl
      W najbliższy piątek, 23 września, odbędzie się piąta już edycja Małopolskiej Nocy Naukowców. Impreza, której celem jest popularyzacja nauki wśród mieszkańcow Małopolski, przybliżenie dzieciom i młodzieży zawodu naukowca oraz zachęcenie ich do wybrania kariery naukowej, odbędzie się w czterech miastach: Krakowie, Tarnowie, Nowym Sączu i Niepołomicach.
      W bieżącym roku podczas Małopolskiej Nocy Naukowców w szczególny sposób świętowane będą okrągłe rocznice ważnych wydarzeń i odkryć naukowych. Organizatorzy zadbali o uczczenie 100. rocznicy przyznania Marii Skłodowskiej-Curie nagrody Nobla w dziedzinie chemii, 110. rocznicę przyznania pierwszej nagrody Nobla z fizyki, którą otrzymał Wilhelm Rentgen, jubileusz 500-lecia przybycia pierwszej świnki morskiej do Europy oraz 5. rocznicę Małopolskiej Nocy Naukowców.
      Podczas Nocy Naukowców każdy ma możliwość spotkania naukowców nie tylko w laboratoriach, salach wykładowych, gdzie pracują na co dzień, ale i w nietypowych sytuacjach i nietypowych rolach. Tylko wtedy naukowiec stanie się: wyśmienitym aktorem, genialnym reżyserem, piosenkarzem, przewodnikiem po tajemniczych zakątkach laboratoriów, współzawodnikiem, ale przede wszystkim nieziemsko fascynującą osobą, która zna odpowiedź niemalże na każde pytanie.
      W tę wyjątkową noc każdy będzie mógł odwiedzić miejsca niedostępne na co dzień, często takie, które otwierają swoje drzwi tylko podczas Nocy Naukowców. Przykładów takich miejsc jest wiele, np. wyjątkowy na skalę Polski Instytut Ekspertyz Sądowych w Krakowie, który raz w roku, tylko dla uczestników Nocy Naukowców, odkrywa tajniki swojej pracy. Innym przykładem jest unikatowe na skalę ogólnopolską Laboratorium Wysokich Napięć na Akademii Górniczo-Hutniczej, gdzie każdy zainteresowany będzie mógł zobaczyć wyładowania piorunowe, pokazy wyładowań iskrowych i ślizgowych, generator napięć, transformator wytwarzający wysokie napięcie o wartości do 250 000 V, transformator Tesli czyli niesamowitą... burzę w laboratorium.
      W Obserwatorium Astronomicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego prowadzić będziemy obserwacje księżyca i nieba za pomocą 37-centymetrowego teleskopu Maksutowa  oraz 15-centymetrowego teleskopu przenośnego. Naukowcy pracujący w działającym w Krakowie Instytucie Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauk pokażą pracownie eksperymentów prowadzonych na Wielkim Zderzaczu Hadronów (LHC) oraz zaprezentują udział polskich uczonych w budowie największego na świecie akceleratora cząstek elementarnych.
      Organizatorzy MNN 2011 zaplanowali m.in. chemiczne show "Była sobie chemia" z wykorzystaniem niezwykłych eksperymentów. Spektakl jednocześnie uświetni obchody Międzynarodowego Roku Chemii, jak również Rok Marii Skłodowskiej-Curie w setną rocznicę przyznania jej Nagrody Nobla z chemii. W ramach spotkań z nauką i naukowcami Instytut Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauk przygotował m.in. dyskurs popularno-naukowy „Poznawanie przez zderzanie - dwa oblicza fizyki jądrowej w IFJ PAN" pomiędzy badaczem cząstek elementarnych i fizykiem doświadczalnym. Przedstawione zostaną dwa aspekty zastosowań akceleratorów - jeden prowadzący do poznania budowy Wszechświata oraz drugi - ukazujący użycie akceleratorów w terapii nowotworowej.
      Dowiemy się też czy można zrobić krzesło z kartki papieru, Czy jajo w papierowej koszulce wyląduje bez szwanku po upadku z trzeciego piętra? Na to pytanie podczas warsztatów i pokazów odpowiedzą naukowcy z Wydziału Form Przemysłowych Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Z kolei Uniwersytet Rolniczy w Krakowie zaprasza m.in. na niesamowite spotkanie z sokołami (po raz pierwszy w trakcie Nocy Naukowców), wielki test konsumencki na „Królową Gruszek", występ kabaretu studenckiego „O co chodzi", konkurs plastyczny „Wszystkie zwierzęta duże i małe" czy na koncert Zespołu Sygnalistów Myśliwskich. Ponadto dowiemy się, jak ograć naszego krupiera w blackjacku oraz obliczyć swoje szanse na trafienie szóstki w Lotto. W programie również „Każdy może mieć gorszy dzień..." - antynoble - „najciekawsze osiągnięcia"; Mordercze piękności - o wygłodniałych roślinach; Świat robotów; Dlaczego wulkany wybuchają?; Magiczna fizyka; Czy istnieje życie we Wszechświecie?
      Ze szczegółowym programem imprezy możemy zapoznać się na jej witrynie internetowej.
    • przez KopalniaWiedzy.pl
      Już 24 września Małopolskę po raz kolejny ogarnie naukowe szaleństwo.  W tę wyjątkową Noc każdy będzie miał szansę wyruszyć po przygodę z naukowcem w Krakowie, Tarnowie i Nowym Sączu.
      Małopolska Noc Naukowców będzie okazją do spotkania naukowców nie tylko w laboratoriach, salach wykładowych, gdzie pracują na co dzień, ale i w nietypowych sytuacjach i fascynujących miejscach. Tej jedynej w roku Nocy, naukowiec stanie się: wyśmienitym aktorem, genialnym reżyserem, przewodnikiem po tajemniczych zakątkach laboratoriów, współzawodnikiem, ale przede wszystkim nieziemsko fascynującą osobą, która zna odpowiedź niemalże na każde pytanie.
      Zostań naukowcem! - przyjdź i pod okiem naukowca sam dokonaj nieziemskiego odkrycia!
      W tę jedyną Noc w roku każdy będzie mógł  choć przez chwilę poczuć się naukowcem przeprowadzając wyjątkowe eksperymenty, doświadczenia, biorąc udział w ciekawych warsztatach „zrób to sam", pokazach, konkursach i fascynujących wykładach.
      Program Małopolskiej Nocy Naukowców 2010 został tak przygotowany, aby każdy uczestnik w zależności od wieku lub zainteresowań znalazł coś interesującego dla siebie. Przewidziano wiele oryginalnych form aktywności - od wykładów na temat wyższej matematyki, po zajęcia interaktywne i warsztaty „zrób to sam", debatę oksfordzką, spektakle naukowe, doświadczenia z udziałem publiczności, zaskakujące eksperymenty i pokazy, a także liczne gry, zabawy i konkursy dla najmłodszych miłośników wiedzy. Na uczestników Małopolskiej Nocy Naukowców czekać będzie ponad 400 naukowców, którzy przygotowali prawie 60 pokazów, eksperymentów, prezentacji, blisko 50 warsztatów, ponad 40 wykładów. Przed zwiedzającymi otworzą się drzwi ponad 40 laboratoriów - miejsc na co dzień dla nich niedostępnych.
      Szykuje się ogrom atrakcji i niespodzianek, każdy znajdzie coś interesującego dla siebie - ta wyjątkowa Noc na pewno utkwi w pamięci!
      W programie tegorocznej Małopolskiej Nocy Naukowców przewidziano między innymi:
      - „Gwiezdne wrota - reaktywacja" - widowisko teatralne, które wprowadzi uczestników do platońskiego świata idei, gdzie właśnie trwa dramatyczna wojna między falową, a kwantową teorią światła. Strzały, pościgi, brawurowa akcja, udział publiczności w spektaklu, w którym stawiane jest pytanie, czy uda się ocalić cywilizację dzięki innowacyjnym technologiom XXI wieku. Scenariusz i reżyseria: Jerzy Grębosz. Wykonanie: naukowcy Instytutu Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego Polskiej Akademii Nauk,
      - „Alchemia czterech żywiołów" - spektakl naukowy z pokazami chemicznymi. Widowisko przygotowane przez Wydział Chemii UJ,
      - pokazy robotów oraz zwiedzanie laboratoriów Akademii Górniczo-Hutniczej,
      - „Podróż do wnętrza obrazu", „Konserwatorskie SPA" oraz wiele innych warsztatów przygotowanych przez Akademię Sztuk Pięknych im. Jana Matejki,
      - spotkania z naukowcami, pokazy i demonstracje przygotowane przez naukowców z Politechniki Krakowskiej,
      - innowacyjna chemia, magiczna fizyka, niezwykła matematyka - ujawnianie tajemnic otaczającego nas świata podczas pokazów, warsztatów, wykładów na Uniwersytecie Jagiellońskim,
      - tajemniczy świat roślin i zwierząt w laboratoriach Uniwersytetu Rolniczego,
      - interaktywny plan zabaw w Mościckim Centrum Kultury czy magiczny świata nauki, który odkryją prze uczestnikami naukowcy z Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Tarnowie,
      - naukowa przygoda dla każdego przygotowana przez Państwową Wyższą Szkołę Zawodową w Nowym Sączu (PWSZ) oraz taniec ... z profesorami PWSZ
      W programie również:
      - badanie śladów pozostawionych na miejscu przestępstwa w Instytucie Ekspertyz Sądowych - specjalnie dla amatorów zagadek kryminalnych,
      - piknik pod gwiazdami w Obserwatorium Astronomicznym UJ,
      - zajęcia dla najmłodszych przygotowane przez Muzeum Inżynierii Miejskiej oraz zwiedzanie Ogrodu Doświadczeń.
      Wstęp wszędzie jest bezpłatny, jednak uczestniczenie w niektórych wykładach czy pokazach może wymagać wcześniejszego zgłoszenia swojego uczestnictwa.
  • Ostatnio przeglądający   0 użytkowników

    Brak zarejestrowanych użytkowników przeglądających tę stronę.

×
×
  • Dodaj nową pozycję...