Skocz do zawartości
Forum Kopalni Wiedzy
KopalniaWiedzy.pl

Polscy astrofizycy zaobserwowali wysokoenergetyczne promieniowanie gamma z nowej

Rekomendowane odpowiedzi

Naukowcy z Uniwersytetu Łódzkiego są pierwszymi, którzy zaobserwowali wysokoenergetyczne promieniowanie gamma wyemitowane podczas wybuchu na powierzchni gwiazdy. Obserwacji dokonano w układzie podwójnym gwiazd, RS Ophiuchi (RS Oph), który należy do rzadkiej podklasy układów kataklizmicznych, tzw. nowych powrotnych.

Układ kataklizmiczny to ciasny układ podwójny gwiazd, w skład którego wchodzi bardziej masywny biały karzeł i mniej masywna gwiazda ciągu głównego lub gwiazda odewoluowana. W przypadku nowej powrotnej w takim układzie dochodzi do powtarzających się eksplozji. Układ RS Ophiuchi składa się z białego karła i czerwonego olbrzyma. Biały karzeł wysysa materię z czerwonego olbrzyma. Średnio co kilkanaście lat, gdy na powierzchni białego karła odłoży się wystarczająco dużo materiału, dochodzi z eksplozji termojądrowej. Ostatnie takie wydarzenie miało miejsce w 2021 roku.

Naukowcy z Katedry Astrofizyki Wydziału Fizyki i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Łódzkiego, pracują w ramach projektu MAGIC (Major Atmospheric Gamma-ray Imaging Cherenkov Telescopes). Do dokonania odkrycia wykorzystali oni dwa 17-metrowe teleskopy czerenkowowskie na Wyspach Kanaryjskich. Zdobyli w ten sposób pierwszy dowód na istnienie wybuchów w tym zakresie energii i dowód na promieniowanie gamma z nowych. W badaniach brali udział profesor Włodzimierz Bednarek i doktor Julian Sitarek, którzy już 11 lat temu stworzyli model teoretyczny przewidujący istnienie takiego źródła i rodzaju promieniowania. Odkrycie dokonane przez Polaków dowodzi, że nowe są źródłem wysokoenergetycznych cząstek w przestrzeni kosmicznej oraz biorą udział w tworzeniu promieniowania kosmicznego.

W ubiegłym roku, 8 sierpnia, naziemne teleskopy zauważyły wybuch RS Ophiuchi, a kilka godzin później satelita Fermi zarejestrował promieniowanie gamma. Wtedy na układ skierowano teleskopy czerenkowowskie – H.E.S.S. w Namibii i MAGIC na Wyspach Kanaryjskich. Dzięki nim odkryto emisję gamma o energii dziesiątki razy większej niż zaobserwowana przez Fermi. Promieniowanie gamma jest setki miliardów razy bardziej energetyczne niż promieniowanie w zakresie widzialnym. Dzięki obserwacjom MAGIC udowodniono, że promieniowania gamma z nowych powstaje w wyniku przyspieszania protonów na fali uderzeniowej wywołanej eksplozją.


« powrót do artykułu

Udostępnij tę odpowiedź


Odnośnik do odpowiedzi
Udostępnij na innych stronach

Jeśli chcesz dodać odpowiedź, zaloguj się lub zarejestruj nowe konto

Jedynie zarejestrowani użytkownicy mogą komentować zawartość tej strony.

Zarejestruj nowe konto

Załóż nowe konto. To bardzo proste!

Zarejestruj się

Zaloguj się

Posiadasz już konto? Zaloguj się poniżej.

Zaloguj się

  • Podobna zawartość

    • przez KopalniaWiedzy.pl
      Na dachu Biblioteki Uniwersytetu Łódzkiego (UŁ) powstanie pasieka złożona z 5 uli. Projekt Beeblioteka upamiętnia 75-lecie uczelni (ze względu na sytuację epidemiczną część obchodów musiała zaczekać na 2021 r.) i wpisuje się w katalog ekopraktyk.
      W pierwszej połowie lutego UŁ podpisał umowę ze Stowarzyszeniem Pszczelarzy Ziemi Łódzkiej. Planowany termin instalacji uli to początek kwietnia. Najpierw jednak konieczne są gruntowne porządki i specjalne przygotowania dachu. Ule mają być zasiedlone na przełomie kwietnia i maja (wtedy na dworze zrobi się odpowiednio ciepło). Od tamtego momentu będą [się one znajdować] pod ścisłą opieką profesjonalnych pszczelarzy. Latem, w jednym ulu, pszczela rodzina może rozrosnąć się nawet do 80 000 owadów!
      Hodowla pszczół na terenie miasta przynosi dużo korzyści. Owady te zapylają miejskie rośliny, dzięki czemu mogą one wydawać owoce i nasiona. Zielone okolice Biblioteki UniLodz to idealne miejsce dla uli – szczególnie istotne jest w tym przypadku sąsiedztwo Parku im. Jana Matejki oraz okolicznych skwerów kampusu uniwersyteckiego.
      Beeblioteka ma się przyczynić do popularyzowania wiedzy na temat pszczół i pszczelarstwa zarówno wśród społeczności akademickiej, jak i mieszkańców Łodzi.
      UŁ będzie otrzymywać część pożytku z miodobrania. Miejski miód, ze względu na bardzo różnorodne rośliny, ma wyjątkowy smak i kolor.
      Nie jest to jedyne miejsce na UŁ, gdzie pojawi się pasieka. Na Wydziale Ekonomiczno-Socjologicznym stanie 5 uli i drewniany domek do apiterapii z "wbudowanym" dodatkowym ulem. Wchodząc do środka, będzie się można relaksować dźwiękami wydawanymi przez pszczoły i zapachem miodu. Ogrodzona wydziałowa pasieka będzie się znajdować nie na dachu, a na terenie zielonym. Pod opieką pszczelarza do pasieki będą mogli wchodzić studenci EkoMiasta (to kierunek prowadzony wspólnie przez Wydział Biologii i Ochrony Środowiska UŁ i Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny UŁ), by w praktyce zapoznawać się z zasadami miejskiego pszczelarstwa. Pasieka i domek staną – podobnie jak te na dachu Biblioteki – na wiosnę tego roku (przełom marca i kwietnia).
      Jak przekonują pszczelarze, pszczoły nie są agresywne. Aby chciały nas zaatakować, same muszą czuć się zagrożone, więc dopóki nie przeszkadzamy im w ich pracy, możemy czuć się spokojni – podkreśla Beata Gamrowska z Biblioteki UŁ.

      « powrót do artykułu
    • przez KopalniaWiedzy.pl
      Nieswoiste zapalenie jelit (NZJ), do którego należy m.in. wrzodziejące zapalenie jelita grubego, to niezwykle uciążliwa choroba. Naukowcy UŁ badają zastosowanie innowacyjnych nośników, które ułatwiają między innymi transport leków do tkanek zmienionych zapalnie. Kierownikiem projektu jest mgr inż. Michał Gorzkiewicz, który otrzymał jedno z najbardziej prestiżowych stypendiów dla młodych polskich naukowców, w ramach programu START 2019 Fundacji Nauki Polskiej.
      W przypadku NZJ, oprócz trafnej diagnozy, równie ważne jest wdrożenie odpowiedniego leczenia. Obecnie w terapii podstawowym lekiem jest mesalazyna (kwas 5-aminosalicylowy, 5-ASA).
      Niestety możliwość zastosowania 5-ASA jest ograniczona ze względu na jej szybką neutralizację i usuwanie z organizmu, a także potrzebę wydajnego dokomórkowego transportu leku, koniecznego dla jego aktywności terapeutycznej. Dodatkowo, lek powoduje liczne efekty uboczne - obejmujące mielosupresję, czyli zmniejszenie liczby komórek szpiku kostnego oraz wyniszczające działanie na układ nerwowy, sercowo-naczyniowy, trawienny i wydalniczy, co dodatkowo ogranicza skuteczność terapii – komentuje mgr inż. M. Gorzkiewicz, kierownik projektu.
      Aby zwiększyć stężenie jelitowe leku i poprawić wydajność terapii, opracowano kilka preparatów i nośników mesalazyny. Obecne badania naukowców UŁ mają na celu zastosowanie innowacyjnych mikro- i nanonośników, spośród których dendrymery przyciągają szczególną uwagę.
      Dendrymery są obiecującymi kandydatami na nanonośniki mesalazyny. Niniejszy projekt ma na celu zbadanie możliwości zastosowania jako nośnika dendrymeru poli(amidoaminowego) (PAMAM), jednego z najlepiej scharakteryzowanych związków tego typu. Ma on za zadanie zapewnić zwiększony transport dokomórkowy leku, zwiększając w ten sposób jej potencjał przeciwzapalny – tłumaczy mgr inż. M. Gorzkiewicz.
      Dendrymery charakteryzują się wysoką rozpuszczalnością i zdolnością do przekraczania barier biologicznych, co umożliwia efektywny transport dokomórkowy. Wykazano, że połączenie leków z dendrymerem zwiększa ich rozpuszczalność, wydłuża czas półtrwania w organizmie i chroni przed degradacją. Dendrymery są też zdolne do wydajnego transportu leków bezpośrednio do miejsca ich działania, przyczyniając się w ten sposób do eliminacji niepożądanych skutków ubocznych, ale przede wszystkim dając szansę na zmniejszenie dawki przy zachowaniu skuteczności terapii.
      Projekt obejmuje syntezę i charakterystykę związku powstałego z połączenia nanocząsteczki PAMAM G4 z wieloma cząsteczkami mesalazyny. Stałe wiązanie chemiczne ma na celu ochronę 5-ASA przed neutralizacją i przedwczesnym uwalnianiem z nośnika. Doświadczenia będą prowadzone w dwóch modelach komórkowych nabłonka jelitowego. Naukowcy UŁ zbadają uwalnianie leku z nośnika, wydajność jego dokomórkowego transportu oraz aktywność przeciwzapalną – dodaje mgr inż. M. Gorzkiewicz.
      NZJ, czyli nieswoiste zapalenia jelit, to skomplikowane dolegliwości będące skutkiem działania czynników środowiskowych i genetycznych, prowadzących do zaburzeń odpowiedzi odpornościowych i powstawania stanu zapalnego w jelitach. Najczęstszymi chorobami z tej grupy są choroba Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego. Przeważnie diagnozowane są u młodych pacjentów w wieku od 15 do 30 lat. Zazwyczaj charakteryzują się one nawracająco-ustępującym przebiegiem, z objawami takimi jak biegunka i bóle brzucha. NZJ mogą prowadzić do poważnych powikłań pozajelitowych - artropatie (zmiany chorobowe) małych i dużych stawów obwodowych, pierwotne stwardniające zapalenie dróg żółciowych czy zakrzepica żył głębokich. W skrajnych przypadkach może dochodzić do zwiększonego ryzyka raka jelita grubego.

      « powrót do artykułu
  • Ostatnio przeglądający   0 użytkowników

    Brak zarejestrowanych użytkowników przeglądających tę stronę.

×
×
  • Dodaj nową pozycję...