
Do Wrocławia wrócił jeden z najcenniejszych obrazów. Był poszukiwany od II wojny
By
KopalniaWiedzy.pl, in Humanistyka
-
Similar Content
-
By KopalniaWiedzy.pl
Norwegowie i Szwedzi doprowadzili do całkowitej zagłady żyjącej na wolności rodzimej populacji wilka. Wilki, żyjące obecnie w obu krajach, to populacja fińska. I jej grozi zagłada w wyniku chowu wsobnego. Ostatni w Norwegii wolny wilk zginął około roku 1970.
Pierwotna norwesko-szwedzka populacja wilków prawdopodobnie nie pozostawiła po sobie żadnego śladu w genomie współczesnych wilków żyjących w Norwegii i Szwecji, mówi Hans Stenøien, dyrektor Muzeum Uniwersyteckiego Norweskiego Uniwersytetu Nauki i Technologii (NTNU). Jeszcze do niedawna mogliśmy się łudzić, że około 400 wilków żyjących na pograniczu szwedzko-norweskim to pozostałość lokalnej populacji, która jakimś cudem uszła z życiem przed myśliwymi. Jednak najnowsze badania genetyczne rozwiały wszelkie wątpliwości.
Wilki zamieszkujące Norwegię i Szwecję najprawdopodobniej pochodzą od wilków, które emigrowały tutaj z Finlandii, mówi profesor Stenøien. Przeprowadziliśmy największe na świecie badania genetyczne wilków, dodaje. Uczony nie wyklucza, że w ogrodach zoologicznych poza Norwegią można znaleźć oryginalne norwesko-szwedzkie wilki.Jednak nie mają one już nic wspólnego z tymi, które żyją na terenie obu krajów. Wilk pojawił się w Norwegii około 12 000 lat temu. Ludzie wytępili lokalną populację około 1970 roku.
Co interesujące, obecna populacja norwesko-szwedzka różni się od fińskiej. Jednak nie na tyle, by mówić tutaj o osobnych populacjach. Nie znaleźliśmy żadnej wskazówki na istnienie jakiejś specjalnej unikatowej cechy adaptacyjnej u tych wilków, mówią badacze. Przyczyna różnicy jest bardzo prozaiczna. Jest nią chów wsobny. Populacja żyjąca w Norwegii i Szwecji jest bardzo mała, z ograniczonym dopływem genów z zewnątrz. To najprawdopodobniej oznacza, że pochodzi ona od bardzo małej liczby zwierząt, które przybyły z Finlandii. Małe zróżnicowanie genetyczne oznacza zaś, że wszelkie wady łatwiej rozpowszechniaj się w takiej populacji. Brak różnorodności powoduje, że wilki te są bardziej podane na różne choroby i dziedziczenie wad genetycznych, dodaje Stenøien.
Projekt badań nad norweskimi wilkami rozpoczął się przed pięcioma laty na zamówienie Stortingu, norweskiego parlamentu. Jest on prowadzony przez NTNU we współpracy z Uniwersytetem w Kopenhadze. Badacze mieli do dyspozycji materiał genetyczny od ponad 1800 wilków z całego świata, przede wszystkim z Europy. Około 500 próbek nie było wystarczająco dobrej jakości. Badania oparto więc na około 1300 próbkach. Naukowcy porównywali całe genomy zwierząt.
Dodatkowym spostrzeżeniem, obok wytępienia przez ludzi oryginalnej populacji norwesko-szwedzkiej, jest stwierdzenie, że obecnie zamieszkująca tam zwierzęta mogą stanowić najczystszą pod względem genetycznym populację wilka na świecie. Uczeni przeanalizowali bowiem próbki pobrane od 56 ras psów, by zbadać, jak wiele psiej domieszki jest w norwesko-szwedzkim wilku. Wilki w naszym kraju są wśród posiadających najmniejszą domieszkę psich genów. A może nawet są najczystszą na świecie wilczą populacją, dodaje Stenøien.
Kwestia wilków wywołuje w Norwegii wiele emocji. Wszyscy pamiętają bowiem ciągnące się przez wiele dekad kłótnie, gdy pojawiła się plotka, jakoby wilki z ogrodów zoologicznych zostały wypuszczone na wolność. Dlatego Stenøien, pytany o możliwość wzbogacenia puli genetycznej obecnej populacji norwesko-szwedzkiej wilkami oryginalnej populacji mieszkającymi obecnie w ogrodach zoologicznych, w ogóle nie chce o tym rozmawiać. Mówi jedynie, że takie wzbogacenie byłoby możliwe, jednak wymagałoby to dużych zasobów, wiele pracy i byłoby kosztowne. Jednak trudno wyobrazić sobie awantury, jakie przetoczyłyby się przez Norwegię, gdyby z ogrodów zoologicznych rzeczywiście przywieziono wilki i wypuszczono je na wolność.
« powrót do artykułu -
By KopalniaWiedzy.pl
Jimmy Alm ma pisać dla gminy Tranemo w Szwecji wiersze o okolicy, mieszkańcach i lokalnych firmach. Wzbudzający kontrowersje projekt jest finansowany ze środków Kulturbryggan. Tworzone cyklicznie - raz na tydzień - do jesieni przyszłego roku utwory mają na koniec zostać zebrane w postaci tomiku.
Alm dorastał w miejscowości Färgelanda, do Tranemo przeprowadził się w 2014 r. Artysta podkreśla, że nie chce być poetą, który żyje we własnym świecie. Stawia na współpracę i dialog. Moją intencją jest, by utwory te były przystępne.
Dotąd opublikowano 3 utwory. Pierwszy był poświęcony dawnej linii wąskotorowej Pyttebanan, która biegła między Falkenbergiem a Limmared, drugi fabryce Tranemo Prefab AB, a ostatni działalności gminy.
Projekt przewiduje zapraszanie innych artystów do interpretacji gminnych wierszy.
Krytycy pomysłu podkreślają, że warto by było, by władze tak samo ochoczo inwestowały np. w szkolnictwo. Ktoś mógłby pomyśleć, że poeta zatrudniony przez gminę 500 lat po zlikwidowaniu stanowiska nadwornego błazna to żart. To jednak nie żart, ale przejaw pewnego szaleństwa - napisała dziennikarka Aftonbladet Lena Mellin.
Rozumiem, że to wywołuje u ludzi różne reakcje. Tak w końcu działają sztuka i kultura jako takie. Cały projekt jest eksperymentem [...]. Dyskusja o tym, jak powinniśmy wykorzystywać nasze wspólne pieniądze, jest jak najbardziej uzasadniona [...] - odpowiada Alm i dodaje, że to dobrze, że pieniądze trafiają także tutaj, bo większość finansowania jest przeznaczana dla miast.
Pomysł na to, by Jimmy został gminnym poetą, pojawił się podczas otwarcia domu kultury. Gmina nie finansuje stanowiska; Alm aplikował o pieniądze z Kulturbryggan. W związku z falą krytyki zorganizowano ostatnio spotkanie kryzysowe.
« powrót do artykułu -
By KopalniaWiedzy.pl
Międzynarodowy zespół naukowy odkrył nieznaną dotychczas wyjątkowo agresywną i rzadką formę choroby Alzheimera. Tak rzadką, że znana jest tylko u jednej rodziny. Szwedzcy naukowcy, którzy stali na czele zespołu, nazwali tę formę uppsalską delecją APP.
Choroba Alzheimera zwykle daje objawy po 65. roku życia. Gdy stanie się to wcześniej, mowa jest o wczesnej formie choroby. Tymczasem u tej rodziny pierwsze objawy pojawiają się na początku 5. dekady życia, niedługo po przekroczeniu 40 lat, a choroba postępuje błyskawiczne, informuje na łamach Science Translational Medicine doktor Maria Pagnon de la Vega.
De la Vega była członkinią wielkiego zespołu naukowego składającego się z neurologów, biologów strukturalnych i molekularnych oraz ekspertów od obrazowania, pochodzących z różnych krajów Europy. Uczeni wykorzystali cały zestaw nowoczesnych narzędzi, by znaleźć pojedynczą mutację, która decyduje o losie rodziny.
Okazało się, że mutacja ta przyspiesza tworzenie się blaszek amyloidowych. I o ile inne formy choroby Alzheimera powiązane są z mutacjami w genie APP, ta, którą dotyka wspomnianą rodzinę polega na delecji. U wszystkich osób z rodziny, które chorowały na Alzheimera, zauważono delecję w specyficznym miejscu aminokwasów, które są prekursorem amyloidów. W wyniku tej delecji, członkom rodziny brakuje sześciu aminokwasów, w wyniku czego w mózgach odkładają się blaszki amyloidowe.
Lekarze zainteresowali się rodziną przed 7 laty, gdy do Szpitala Uniwersyteckiego w Uppsali zgłosiło się rodzeństwo w wieku 40 i 43 lat. Oboje skarżyli się na problemy z pamięcią, orientacją przestrzenną oraz poczucie, że tracą ostrość myślenia. Okazało się, że ich kuzyn cierpi na podobne objawy. U całej trójki zdiagnozowano chorobę Alzheimera. Jednak nie byli to jedyni członkowie tej rodziny, którzy się z nią zmagali. Dwie dekady wcześniej rozpoznano ją u ojca rodzeństwa. Również u niego objawy pojawiły się wkrótce po przekroczeniu 40. roku życia i był on pacjentem tej samej kliniki, do której zgłosiły się jego dzieci.
W momencie, gdy rodzeństwo i ich kuzyn zgłosili się do lekarzy, choroba poczyniła już poważne postępy. Cała trójka miała problemy z mówieniem i nie była w stanie przeprowadzić prostych działań matematycznych. Specjaliści stwierdzili, że mają też problemy z funkcjami wykonawczymi, czyli tymi procesami poznawczymi, które są potrzebne do kontroli zachowania, monitorowanie zachowań i pozwalają na osiąganie celów. Skanowanie mózgów całej trójki wykazało oznaki Alzheimera. Lekarze zauważyli atrofię czołowo-ciemieniowych i skroniowych obszarów mózgu. Testy wykazały, że zdolności poznawcze całej trójki są tak niskie, jak u znacznie starszych osób z upośledzeniem procesów poznawczych.
Zidentyfikowana u tej rodziny delecja APP nie występuje nigdzie indziej na świecie. Objawy i biomarkery są typowe dla choroby Alzheimera, z jednym wyjątkiem – prawidłowym płynem rdzeniowo-mózgowym, stwierdzają autorzy badań.
Przed odkryciem uppsalskiej delecji APP naukowcy znali ponad 50 mutacji w APP, które były powiązane z wczesnym pojawieniem się alzheimera. Mutacje APP odpowiadają za mniej niż 10% wczesnych przypadków tej choroby. Uppsalska delecja APP to pierwsza znana delecja wielu aminokwasów, która prowadzi do wczesnych objawów alzheimera.
Choroba Alzheimera to coraz poważniejszy problem dla światowej medycyny. Jak podaje amerykańskie Alzheimer's Association w samych USA generuje ona roczne koszty rzędu 355 miliardów dolarów. Zdaniem Światowej Organizacji Zdrowia, w związku ze starzeniem się społeczeństw, do roku 2050 choroba ta – o ile nie zostanie znalezione lekarstwo – przeciąży systemy opieki zdrowotnej.
« powrót do artykułu -
By KopalniaWiedzy.pl
Podczas remontu jednego z wrocławskich podwórek, na którym powstanie teren rekreacyjny, budowlańcy trafili na niezwykłe znalezisko archeologiczne. Na ulicy Jodłowej, pomiędzy placami Nowy Targ i Nankiera, operator koparki wybierający ziemię pod budowę podziemnych zbiorników na odpady odsłonił ślady dawnego Wrocławia.
Wezwani na miejsce archeolodzy rozpoczęli prace, które uwidoczniły wiele interesujących elementów. Mamy tutaj, na przykład, przekrój przez średniowieczną drogę. Narastającą przez setki lat, bo pierwotnie ta droga to były po prostu wiązki faszyny przesypywane piaskiem, aż w końcu ktoś wymyślił – mądrze zupełnie – żeby to może jednak wykończyć grubymi dechami dębowymi. No i tak już zostało. To było raczej rozwiązanie z wyższej półki, co w zasadzie jest zrozumiałe, bo tuż obok mamy teren książęcy, z drugiej strony mamy plac Nowy Targ, który też był taką trochę wizytówką miasta, mówi kierownik badań archeologicznych dr inż. Piotr Kmiecik. Archeolog dodaje, że takie drogi na terenie Wrocławia pochodzą z XIII-XIV wieku.
Jednak droga to nie wszystko. Pod drogą znaleziono drewniane słupki. Są one zatem starsze od samej drogi. W przeszłości były zapewne przeplecione wikliną lub innymi miękkimi gałęziami, tworząc płot. Zdaniem doktora Kmiecika, płot ten prawdopodobnie pochodzi sprzed lokacji samego miasta, gdyż jego przebieg nie jest zgodny z siatką ulic w tym miejscu.
W wykopie widoczne są też mury kamienic - zarówno średniowiecznych, jak i nowożytnych – oraz... ślady sporej katastrofy budowlanej. Kmiecik pokazuje zerwany strop kamienicy, a po jego drugiej stronie znaleziono szkło, interesujące nowożytne kafle piecowe i bardzo ciekawą ceramikę, w tym misy i talerze z XV/XVI wieku. Niewykluczone, że miał tu miejsce duży pożar, gdyż znajdowane są warstwy spalenizny.
Znalezione na miejscu artefakty będą czyszczone i konserwowane. Specjaliści chcą posklejać i zrekonstruować ceramikę. Zabytki mają ostatecznie trafić do Muzeum Archeologicznego. Przeprowadzone zostaną też badania dendrochronologiczne drewnianych elementów, które pozwolą precyzyjnie określić ich wiek.
Prace archeologiczne potrwają co najmniej do 25 sierpnia. W niedługim czasie na podwórku powstanie teren rekreacyjny, siłownia i urządzenia do zabawy dla dzieci.
« powrót do artykułu -
By KopalniaWiedzy.pl
Profesor Uniwersytetu Łódzkiego, Martin Rundkvist informuje o znalezieniu w Szwecji zwiniętych kawałków złotej folii, na których – po rozwinięciu przez specjalistę – ukazały się wytłoczone figurki obejmujących się ludzi. Zabytki, których wiek oszacowano na 1300 lat, zostały znalezione w wielkim holu na wzgórku platformowym w miejscowości Aska.
W sumie znaleziono 52 fragmenty złotej folii. Oceniamy, że mamy tutaj 22 przedstawienia figuratywne. Dokładna ich liczba nie jest znana, gdyż większość jest we fragmentach i nie mamy całkowitej pewności, które fragmenty stanowią całość.[...] 15 figurek zachowało się w całej wysokości, czytamy w opublikowanym artykule.
Większość fragmentów folii była zawinięta. Dlatego też naukowcy zwrócili się o pomoc do złotnika Eddiego Herlina, by je rozwinął nie uszkadzając.
Wszystkie figurki przedstawiają obejmujące się pary. Według ekspertów – Axela Lofvinga i Margrethe Watt – większość z nich wykonano z nieznanej wcześniej matrycy. Są jednak dwa wyjątki. Folia GG5+GG8 jest identyczna z figurką znalezioną w Borg na północy Norwegii, a GG7 jest identyczna z figurką z Bodaviken-Svintuna z Östergötland. Część figurek w Aska jest identyczna, stwierdza profesor Rundkvist. Są one też podobne, ale nie identyczne z figurkami znajdowanymi w innych miejscach. W Aska znaleziono też fragment srebrnej folii, jednak jest on zbyt mały, by określić, jaki motyw się na nim znajduje.
Profesor Rundkvist mówi, że w wielu miejscach w Szwecji znajdowana jest złota folia z wytłoczonymi na niej figurkami. Nie wiadomo jednak, co one przedstawiają. Brak jest bowiem świadectw pisanych na ich temat. Zwykle w jednym miejscu znajduje się wiele takich zabytków, co wskazuje, że zostały przyniesione przez gości z wielu różnych miejsc. Zwykle znajduje się je w dołkach posłupkowych lub obok nich w dużych salach, gdzie odbywały się biesiady. Prawdopodobnie były przyklejone do słupów wspierających dach budowli i mocujących tron lokalnego władcy, wyjaśnia Rundkvist.
Figurki mogą przedstawiać obejmującego się boga i boginię, a ich celem mogło być podkreślenie boskiego pochodzenia władcy. Mogą być też przedstawieniami królewskiej czy książęcej młodej pary, której wesele świętowano.
Badana przez Rundkvista wielka sala oraz wzgórek platformowy zostały zbudowane pomiędzy rokiem 650 a 680. Wyraźnie też widać, że sala została celowo rozebrana, stało się to około roku 940.
« powrót do artykułu
-
-
Recently Browsing 0 members
No registered users viewing this page.