Wyjątkowo odległa gromada galaktyk

[KopalniaWiedzy.pl 316]

Dzięki Chandra X-ray Observatory i innym teleskopom odkryto rekordowo odległą od Ziemi gromadę galaktyk. CL J1001+0220 znajduje się w odległości około 11,1 miliarda lat świetlnych od naszej planety. To zaś oznacza, że gromady galaktyk - największe struktury wszechświata utrzymywane razem przez grawitację - powstawały o 700 milionów lat wcześniej, niż dotychczas sądziliśmy.

Ta gromada jest wyjątkowa nie tylko ze względu na swoją odległość. Charakteryzuje ją też niewidziane wcześniej tempo powstawania gwiazd - mówi Tao Wang z Francuskiej Komisji Energii Alternatywnych i Energii Atomowej (CEA), który stał na czele grupy badawczej.

W centrum CL J1001 znajduje się 11 masywnych galaktyk, a w 9 z nich bardzo szybko powstają nowe gwiazdy. Tempo ich powstawania jest tak wielkie, jakby rocznie w centrum gromady pojawiało się 3000 gwiazd o masie Słońca. To olbrzymia liczba jak na gromadę galaktyk. Wydaje się, że zaobserwowaliśmy tę gromadę w krytycznym dla niej momencie, gdy dopiero co przeszła z grupy luźno powiązanych galaktyk, w młodą ale w pełni uformowaną gromadę - stwierdza David Elbaz z CEA. Dotychczas w takiej odległości co CL J1001 obserwowano właśnie luźne zbiory galaktyk zwane protogromadami.

Wyniki badań sugerują, że galaktyki eliptyczne w gromadach mogą tworzyć gwiazdy znacznie szybciej niż galaktyki eliptyczne poza gromadami, a to z kolei może oznaczać, iż większość gwiazd w takich galaktykach powstaje po tym, jak znajdą się one w gromadzie.

Naukowcy z CEA porównali też wyniki swoich badań z symulacjami komputerowymi gromad prowadzonymi przez inne zespoły naukowe i stwierdzili, że w CL J1001 masa gwiaz jest wyjątkowo duża w porównaniu z masą całej gromady. Zdaniem ekspertów albo oznacza to, że odległych gromadach gwiazdy powstają szybciej niż zakładają współczesne modele, albo też że gromady takie jak CL J1001 występują tak rzadko, iż modele ich nie uwzględniają.

« powrót do artykułu