Unikalne akwarele botaniczne Kluzjusza w Ogrodzie Botanicznym UJ

[KopalniaWiedzy.pl 277]

Reprodukcje XVI-wiecznych akwarel roślin „Libri Picturati” Karola Kluzjusza – ojca współczesnej botaniki - można oglądać w Krakowie. Plenerowa wystawa będzie otwarta do końca lata na ogrodzeniu Ogrodu Botanicznego UJ.

„Libri Picturati” to zbiór 1142 barwnych akwarel, które przedstawiają 1860 okazów roślin. Są one dziełem słynnego flamandzkiego uczonego renesansowego Karola Kluzjusza, jednego z ojców-założycieli nowożytnej botaniki. Oryginały tych obrazów są jednym z największych skarbów w krakowskiej Bibliotece Jagiellońskiej; ich powiększone reprodukcje udostępniono w plenerze – na murze Ogrodu Botanicznego - tworząc wystawę pt. „Ogród malowany".

Jak podkreślają organizatorzy wystawy, prace Kluzjusza są ewenementem na skalę światową – to jedna z pierwszych prób systematycznego skatalogowania przyrody, charakteryzująca się wielką dokładnością i skrupulatnością. Akwarele wyróżniają się też pięknem i precyzją wykonania.

Wśród akwarel ze zbiorów Jagiellonki można zobaczyć obrazy wielu roślin, które w XVI w. były jeszcze nowością. Sprowadzono je już wtedy do Europy z innych kontynentów lub z odległych zakątków Starego Kontynentu. Pod nadzorem Kluzjusza – autora opisów botanicznych - artyści malowani m.in. słoneczniki, importowane wówczas z Ameryki Północnej czy występujące nad Morzem Śródziemnym i Azji Zachodniej mandragory – uważane niegdyś przez ludzi za rośliny magiczne i przedstawiane z korzeniem w kształcie sylwetki ludzkiej. W kolekcji znajduje się prawdopodobnie pierwsza znana ilustracja tzw. drzewa smoczego, zwanego w Hiszpanii "drago", występującego na Wyspach Kanaryjskich. Nie brakuje też ulubionych przez Kluzjusza tulipanów, których cebulki - także za jego sprawą – sprowadzono do Europy z Persji i Turcji.

Wystawę reprodukcji wybranych akwarel, zainstalowaną na murze Ogrodu Botanicznego od strony klinik uniwersyteckich, otwarto jako imprezę towarzyszącą 3. edycji Copernicus Festival zatytułowanej „Piękno". Można ją będzie oglądać w godzinach otwarcia ogrodu do końca lata. Organizatorami wydarzenia są Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych oraz dyrekcja Ogrodu Botanicznego UJ.

Charles de l’Ecluse (znany w Polsce jako Karol Kluzjusz) (1526–1609) był lekarzem i jednym z najwybitniejszych botaników XVI wieku. Prowadził szczegółowe obserwacje roślin, stworzył dwa fundamentalne dzieła: „Flora Hiszpanii i Portugalii” i „Flora Austrii i Węgier”. Był też dyrektorem ogrodu cesarskiego w Wiedniu. Jako pierwszy w historii stworzył naukowe opisy gatunków roślin. Pod koniec życia przeniósł się do Holandii, gdzie zajmował się m.in. uprawą tulipanów. Stworzył w Lejdzie jeden z pierwszych w Europie ogrodów botanicznych.

« powrót do artykułu

[Przemek Kobel 65]

Prawdopodobnie masowe błędne używanie tego słowa już przekonało RJP do odpowiedniej zmiany, ale jak bym jeszcze propagował 'unikatowe'. Bo czemu ktoś miałby się przejmować możliwością uniknięcia tych akwarel?