Prawa ręka za złoto

[KopalniaWiedzy.pl 317]

Zespół archeologów, którzy prowadzili prace wykopaliskowe w pałacu w Awaris, stolicy Hyksosów, władców starożytnego Egiptu z XV i XVI dynastii, znalazł szkielety 16 prawych dłoni. Dotąd o tradycji wymiany dłoni zwyciężonych wrogów na nagrodę - złoto - wiedziano tylko z hieroglifów, teraz pojawił się namacalny dowód.

Szefem projektu był Manfred Bietak, emerytowany profesor egiptologii na Uniwersytecie Wiedeńskim. Jak ujawnili naukowcy, dłonie leżały w 4 dołach. W dwóch zlokalizowanych naprzeciw pomieszczenia, które było prawdopodobnie komnatą tronową, umieszczono po jednej dłoni. Dwie pozostałe jamy powstały nieco później i znajdowały się na zewnątrz pałacu. Większość to dość duże dłonie, niektóre z nich są nawet bardzo duże - podkreśla Bietak. Każda jama reprezentuje pojedynczą ceremonię. Datowanie ujawniło, że ręce mają ok. 3600 lat. W czasie, gdy je pogrzebano, w pałacu rezydował król Chian.

O zwyczaju prezentowania przez żołnierza odciętej prawej dłoni wroga i wymianie na złoto wspominano w sztuce i pismach. Jednym z przykładów jest inskrypcja na nagrobku Amosa, syna Ibana, Egipcjanina, który walczył w kampanii przeciwko Hyksosom. Warto dodać, że napis jest o ok. 80 lat młodszy od 16 dłoni z Awaris.

Pozbawianie wrogów prawej dłoni nie tylko ułatwiało zliczanie, ale i miało zapewne wymiar symboliczny. Tak jak Samson stał się słabszy po obcięciu włosów, także i tutaj siła ulatniała się wraz z prawą ręką. Przeciwnicy byli pozbawiani mocy po wsze czasy.

Nie wiadomo, do kogo należały odcięte dłonie: być może do Egipcjan, a być może do przedstawicieli ludów, z którymi Hyksosi walczyli na Lewancie.

Obcinanie dłoni praktykowali zarówno Hyksosi, jak i Egipcjanie. Naukowcy nie są pewni, kto zapoczątkował ten zwyczaj. Brak wzmianek, by Hyksosi postępowali tak w swej domniemanej ojczyźnie północnym Kanaanie, niewykluczone więc, że i w tym przypadku postąpili jak zwykle i zaadaptowali istniejący porządek rzeczy (oznaczałoby to, że przyjęli zwyczaj egipski). Być może zwyczaj pochodził w ogóle skądinąd.

[wilk 103]

http://i45.tinypic.com/210gis8.jpg