Struktura społeczna ziarnkiem prawdy w eposach

[KopalniaWiedzy.pl 314]

Naukowcy z University of Coventry przeanalizowali zależności między bohaterami 7 utworów literackich: od starożytnych eposów po współczesne powieści fantasy. Wykazali się, że sieć powiązań w Iliadzie czy staroirlandzkim poemacie Táin czyli uprowadzenie stad z Cuailnge (Táin Bó Cúailnge) jest bardziej prawdopodobna - w większym stopniu odpowiada realiom - niż w Nędznikach Wiktora Hugo czy Harrym Potterze J.K. Rowling.

Zespół, którego artykuł ukazał się w piśmie Europhysics Letters, zajmował się 3 "klasykami": 1) Iliadą Homera, 2) Beowulfem, epickim poematem heroicznym nieznanego autora, jednym z najstarszych dzieł literatury staroangielskiej oraz 3) Táin Bó Cúailnge. Z wielu nowszych dzieł wybrano sztukę Ryszard III Szekspira, Drużynę pierścienia J.R.R. Tolkiena, Nędzników Wiktora Hugo oraz Harry'ego Pottera Joanne Kathleen Rowling.

Wyliczono popularność wszystkich postaci. Bazowano przy tym na liczbie związków z innymi bohaterami i na tym, czy to wrogowie, czy przyjaciele. Poza tym fizycy przyjrzeli się ogólnej dynamice związków między "obsadą". Wyniki potwierdziły przypuszczenia historyków: starożytne/średniowieczne eposy musiały, przynajmniej częściowo, przedstawiać istniejące społeczności. Pozostałe dzieła były zaś, tak jak się zresztą zakłada, czystą fikcją literacką.

W mitach i w realnie istniejących sieciach społecznych występują podspołeczności, które nie znają nikogo innego. W utworach fikcyjnych mamy zaś do czynienia z systemem doskonale połączonym - wszyscy są powiązani ze wszystkimi. W rzeczywistości mamy popularnych ludzi z setkami znajomych, kilka osób z ok. 70 i wiele jednostek z o wiele mniejszą ich liczbą. Tymczasem postaci znające i kontaktujące się np. z Harrym Potterem znają również i spotykają się z Hermioną czy Ronem - wyjaśnia Pádraig Mac Carron.

Iliady, Beowulfa i Táin Bó Cúailnge nie można uznać za relacje historyczne, lecz sportretowane tam społeczeństwa wydają się wiarygodne. Nie wydarzenia ani nawet nie ludzie, ale społeczeństwa jako całość tak.